Hyakujo (Pai - Chang Huai - hai, 724-814) bir gün ustası Baso’ya (Ma - tsu) arkadaşlık etmeye gitmiş. Bir aralık gökte uçmakta olan bir yaban kazları sürüsü görünmüş, Baso sormuş.
«Nedir bunlar?»
«Yaban kazları, bayım.»
«Nereye uçuyor bunlar?»
«Uzaklara uçuyorlar, bayım.»
Baso birdenbire Hyokujo’nun burnunu yakaladığı gibi bükmeye başlamış Hyakujo can acısına dayanamayıp «Ay!» «Ay!» diye bağırınca Baso demişki:
«Sen, uzaklara uçuyorlar dedin, oysaki onlar dünya kurulalı beri buradalar.»
Bu söz üzerine Hyokujo’nun sırtı soğuk terlerle sırsıklam olmuş ve hemen satori’ye ermiş.
Tang Hanedanlığı döneminin en ünlü şairi Li Bai'dır. Bu nedenle de, Çinli araştırmacılara göre, Li Bai'in Çinliliği tartışılmaz bir gerçektir. Gerçekte ise Li Bai, Türkistan (Xi Yu)'da büyümüş ve Orta Asya kültürüyle yetişmiş bir şairdir. 742 yılında başkent Chang An'a gelmiştir. Çin şiirine yeni ve taze bir hava getirmiştir. Şiirlerinde asıl memleketi olan Türkistan'ın motiflerini kullanmıştır ve bu konuda öncülük etmiştir. Yazmış olduğu şiirler, gerek hükümdarlar gerekse halk tarafından çok beğenilmiştir.
Sayfa 97 - Türk Tarih Kurumu YayınlarıKitabı okudu
All the ten thousand things are generated from Non-Being, and all forms are established from the Dao. First there is the Dao, then there is the form. The Dao is above the form, and the form is below the Dao. Therefore [the Book of Changes says:] "What is above the form is called the Dao; what is below the form is called an object." Although the form dwells on the boundary (Ji) between the domains of Dao and the objects, the form is above the objects (zai qi shang) and is not in the Dao (bu zai dao). Once there are form and matter can there be the use of an object. Therefore [the Book of Changes] says: "What is below the form is called an object."
Ai
Tang İmparatoru Wu Cong (841-846) devrinde Uygur Kaganlığı yıkılınca Çinliler Uygur topraklarına hücum etti ve bazı Uygur aileleri Çin'e tâbi oldu. Bu ailelerden birisi ise Aixiewu idi¹. Çinliler bu ailenin adını Aihongshun olarak değiştirdiler ve nihayetinde Ai olarak kısalttılar. Ailenin nesli Çin'de kaldı ve Çinlileşti. Junwang Bai
Sui Hanedanlığı döneminde, mükemmel inşaat teknikleri olan üç mimarın soykütüklerini incelediğimizde, bunların Türkistan asıllı olduklarını görüyoruz. Yu Wen Kai, Yan Pi ve He Chou adlarındaki bu mimarlar, Tang Hanedanlığının başkenti Chang An'ı inşa etmişlerdir. Chang'An, gerek plan, gerekse mimari açıdan "örnek kent" olarak kabul edilmektedir. Bu üç mimarın çocukları ve torunları baba mesleğini devam ettirmişler ve Tang Hanedanlığı döneminde saraylar, yollar, köprüler inşaa etmişlerdir.
Sayfa 100 - Türk Tarih Kurumu YayınlarıKitabı okudu