Hz. Ebû Bekir-i Sıddık'tan (r.a) sonra bu yola "Sıddıkıyye" ismi verildi. Bâyezid-i Bistâmî'ye (k.s) kadar bu isimle anıldı. Ondan sonra "Tayfûriyye" ismi verildi. Tayfur, Bâyezid-i Bistâmî'nin adıdır. Hâce Abdülhälik-ı Gucdüvânî hazretlerine kadar bu isimle anıldı. Ondan sonra, "Hâcegâniyye" ismi verildi. Şah-ı Nakşibend hazretlerine kadar bu isimle anıldı. Şah-ı Nakşibend hazretlerinden sonra "Nakşibendiyye" ismi verildi. Bu yol bu isimle İslâm âlemine yayıldı, meşhur oldu. Diğer kollardaki isimler zamanla unutuldu. Bu yol, Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî'den sonra "Nakşibendî-Hâlidiyye" ismiyle de anılıp yayıldı. Bugün Anadolu'da yaygın olan kol "Hâlidiyye" koludur. Bu yol, günümüzde Şah-ı Nakşibend hazretlerine nisbet edilen meşhur ismiyle "Nakşibendîlik" şeklinde anılmaktadır.
"Bâyezid-i Bistâmî Hazretleri, yolculuk esnasında bir ağaç altında mola vermiş, dinlendikten sonra da yoluna devam etmiş. Bir hayli yol aldıktan sonra heybesinde bir karınca görmüş. Bu karınca dinlendiğim yerde heybeme gelmiştir, diyerek onca yolu geri dönüp karıncayı ağacın altına bırakmış. Evliyaullahın hassasiyetine bakar mısın?"
"Aramakla bulunmaz fakat bulanlar arayanlardır." Bayezid-i Bistami
Bâyezid-i Bistâmî Hazretleri
Zannederdim ki ben Allah'ı zikrederdim.
Meğersem zikreden Allah imiş
Ben Allah'a talibim derdim,
Meğersem o bana talipmiş.
Kendim için yaptığım herşeyin nayrıma olduğunu zannederdim.
Oysa yaşadığım herşey benim nayrımaymış.
Ben nihayetimde ona kavuşacağımı nayal ederdim.
Meğersem ezelden beri birlikteymişiz.
Bir velinin iki kanadı vardır:
1. İrşad kanadı
2. Velayet kanadı
Bir veli, “Alimler, peygamberlerin varisleridir" sırrıyla, peygamberin irşadını yürütür. Ahirete intikal edince irşad kanadı biter.
Delili:
Hz. Ebû Bekir ahirete intikal edince Selmân-ı Fârisî hazretlerine, ondan Hz. Ebû Bekir'in torunu Muhammed b. Kasım hazretlerine, o Cafer-i Sâdık, o Bâyezid-i Bistâmî'ye intikal etti.
Bayezid-i Bistamî (Allah ona rahmet eylesin), şöyle der:
- İman ve irfan sahibi, Allah'tan dünya istemez. Âhiret talebinde bulunmaz. Mevlâ'sından Mevlâ’yı ister.”
Dünyayı âhirete tercih eden bedbaht kişinin:
– Câhilliği bilgisinden,
– Gafleti zikrinden,
– Günahı sevâbından çok olur.
Âhireti dünyaya tercih eden sâlih kişinin ise:
– Sükûtu konuşmasından,
– Fakirliği zenginliğinden (yani zühd ve kanaati hırs ve tamahından),
– Son nefes endişesi, sevincinden fazla olur…”
Bâyezîd-i Bistâmî Hazretleri’nden
Her şey O'na Aittir
Şeyh Bâyezid-i Bistâmî der ki:
"Otuz yıldır Hak Teâlâ ile söyleşirim, ama insanlar kendileriyle söyleştiğimi sanırlar!"
Zannederdim ki ben Allah’ı zikrederdim.
Meğersem zikreden Allah imiş
Ben Allah’a talibim derdim,
meğerse O (cc) bana talipmiş.
Kendim için yaptığım herşeyin
hayrıma olduğunu zannederdim.
Oysa yaşadığım herşey benim
hayrımaymış.
Ben nihayetimde ona kavuşacağımı
hayal ederdim.
Meğersem ezelden beri birlikteymişiz.
Bâyezid-i Bistâmî Hazretleri
"Allah’ı seviyorum sanırdım! Ama anladım ki, esas olan O’nun sevmesi imiş... Allah bir kulu severse, onun kalbini Kendisi ile meşgul edermiş."🌿
•Bâyezid-i Bistâmî Hz.✨️
Kırk yıldır insanlarla tekellüm ediyorum da onlar beni kendileriyle konuşuyorum sanıyorlar.
Bâyezid-i Bistâmî
Şems Mevlânâ'ya sorar:
Hz. Muhammed mi büyüktür yoksa Bayezıd-ı Bistâmî mi?
Mevlânâ:
Muhammed Mustafa (sav) tüm peygamberlerin, tüm velilerin başıdır.
Şems sorar:
O halde niçin Hz. Muhammed her zaman "Ya Rabbi! Biz seni layık bilgiyle bilemedik" diye buyururken Bayezıd-ı Bistâmî "Beni ululayın çünkü cübbemin içinde Allah'tan gayrısı yoktur." diye öğünür?
Mevlânâ:
Bayezıd-ı Bistâmî kâmil velilerdendir; lakin kendisine makamı gösterildiğinde o bununla yetinmiştir. Oysaki Rasûl-i Ekrem; her gün yetmiş makam geçmiş, geçtiği her makamın bir öncekinden küçük olduğunu görünce bunlarla yetindiği için istiğfar etmiş "Mağfiret et ya Rabbi, biz seni layık bilgiyle bilemedik." demiştir.
Bâyezîd-i Bistâmî demiştir ki: "Allah için hangi gün aç kaldıysam, o gün kalbimde, daha önce bulmadığım bir hikmet elde ettim."
