Fatih Sultan Mehmed'in huzurunda Bosna dağlarında 30.000 Bogomil Hristiyan toplu halde Müslüman olurken Fatih'ten üç konuda söz istemişlerdi. Bunlardan biri de çocuklarının İstanbul'da okutulması idi. Bu nedenledir ki Osmanlı sadaretinde en çok Boşnaklar vardı.
Sayfa 94Kitabı okudu
Kendilerine sunulan yetmiş,seksen yıllık ömrün ilk ve son onar yılı,çocukluğun bilinçsizliği ve yaşlılığın çaresizliği içinde geçtiğine göre,ellerine kalan elli yılı, itişip kakışarak, dövüşerek,sonra da dövüşmenin getireceği yıkıntılara ve kayıplara hayıflanarak heba etmek için mi dünyaya yollanmıştı insanoğlu? Bogomil, Hıristiyan, Musevi ya da Müslüman, ne olursa olsun, ne biçim bir kaderdi insanoğlununki?
Sayfa 402Kitabı okudu
Kendilerine sunulan yetmiş, seksen yıllık ömrün ilk ve son onar yılı, çocukluğun bilinçsizliği ve yaşlılığın çaresizliği içinde geçtiğine göre, ellerinde kalan elli yılı, itişip kakışarak, dövüşerek, sonra da hayıflanarak heba etmek için mi dünyaya yollanmıştı insanoğlu? Bogomil, Hıristiyan, Musevi ya da Müslüman, ne olursa olsun, ne biçim bir kaderdi insanoğlununki?
Sayfa 327 - Everest YayınlarıKitabı okudu
BOSNA’NIN ZAPTI VE HERSEK’İN TABİİYET ALTINA ALINMASI
Bosnalılar, Bogomil mezhebinde idiler.Bu mezhebe göre Hz. İsa -haşa- Allah değil sadece bir peygamber olarak kabul edildiğinden, Katolikler bunlara düşmandılar.Birçok vesile ile onları katliama maruz bırakmışlardı.Çoğu Katolik Macarlar tarafından icra edilmiş olan bu zulümler dolayısıyla Bosnalılar, Papalık’a karşı da nefret hisleriyle doluydular.
İşte bu sebepledir ki fethi müteakip Bosnalılar’ın kitleler halinde müslüman olmaları gibi mesut bir netice ortaya çıktı.Bundan pek memnun olan Fatih, Bosnalılar’ın ordu ve saray hizmetinde kullanılmasını kabul etti.Mesela Yeniçeri Ordusuna sadece Hıristiyan çocukları alındığı halde, Bosnalılar’dan arzu edenlerin de -bir iltifat ve imtiyaz olmak üzere- Yeniçeri Ordusuna kabulleri başlamış oldu.Osmanlı kaynaklarında “Poturoğulları” adıyla anılmış olan ve diğer devşirmelere tercih edilen insanlar bu Bogomil mezhebindeyken İslamiyet’i kabul eden Bosnalılar’dır.Bu kelime Bogomiller’in diğer bir adı olan “Pataren” kelimesinin Osmanlıca’ya “Potur” suretinde intikal etmiş olmasından doğmuştur.Bosnalılar samimi ve sadakatli insanlar olarak Osmanlı’ya uzun asırlar hizmet eden kimseler olmuştur.Bunlardan Sadrazamlık makamına kadar yükselen birçok insan çıkmıştır.
Sayfa 425Kitabı okudu
Bogomiller: 10. yy. ortalarında, Bulgaristan’da, Bogomil adında bir papaz tarafından kurulmuş, 10-15. yy.’Iar arasında Balkanlar’da gelişmiş bir mezhep. Görünen dünyanın Şeytan tarafından yaratıldığını öne sürerek her türlü madde ve etle teması, özellikle evliliği, et yemeyi ve şarap içmeyi yasaklıyordu.
Pavlaki, Baba İshak, Bogomil, Şeyh Bedrettin;. Durun Siz kardeşsiniz.
Pavlakiler Bizans'a karşı İslam savaşlarına katıldılar. 8. Yüzyılda pavlaki hareketi imparatorluk için ciddi bir tehlike haline geldi. Pavlakiler, İslam saflarında Bizans'a karşı savaştılar. Müslümanların desteklediği Pavlakiler Ankara kapılarına kadar dayanmışlardı. Onların yayıldığı bölgede, 13.yuzyilda Baba İshak ayaklanması patlak veriyordu. Pavlakilik büyük katliamlara ve sürgüne karşın değişik biçimlerde ortaya çıktı. Anadolu'da ve Balkanlar'da varlığını korudu. Balkanlar'da Bogomil hareketini şekillendirdi. Pavlaki, Baba İshak, Bogomil, Şeyh Bedrettin hareketleri bir zincirin halkalarıdır.
Pavlakilik, Türk dervişliği ve Yezidilik arasında iç bağlantılar vardır. Türk şairlerinin kullandığı Çalap, Tanrı, ve Tanrı yolunu tutmuş anlamına gelen. Çelebi deyimleri, Kürtlerden Türklere geçer. Büyük İslam tarihçisi Bartold da İslam Ansiklopedisinde " Kürt paganizmi, Müslümanların dinsel yaşamı ve özellikle Anadolu dervişleri üzerinde kesinlikle etkili oldu. Ehl-i Hak adı altında İran'da çok yayılmış olan Kürt tarikatı da bunu doğrular
Sayfa 149Kitabı okudu
Fatih ve Bosna...
Fatih, Bosna'yı aldığı zaman Bogomil mezhebindeki Bosna Hıristiyanları hakkında çok müsamaha göstermişti. Bogomillerin Hazret-i İsa'yı Allah'ın kulu ve peygamberi tanıyan inançlarının Müslümanlarla aynı oluşu; Türklerin, Katoliklerin aksine din ve vicdan hürriyetine hürmet etmeleri ve nihayet adil idareleri Bosna halkını hayran bırakmıştı.
Birkaç asırdır Katolik kilisesinin ve bu mezhepteki kralların ve Macarların zulüm ve baskılarına maruz kalan Bosnalılar, Türklerdeki her güzelliğin dinlerinden geldiğini çabuk kavradılar. Bu itibarladır ki bir millet hep birden denecek şekilde İslam dinini kabul etti.
Fatih Sultan Mehmed Bosnalıların böyle topyekün bir biçimde İslamiyet'i kabullerinden fevkalade memnun kalmıştı. İleri gelenlerine bir dileklerinin olup olmadığını sorduğunda onlar da devlet hizmetinde istihdamlarının mümkün kılınmasını arzu ettiklerini bildirmişlerdi. Bosnalılar bu tarihten itibaren ordu, saray ve devlet hizmetinde namuslu ve sadakatli olarak görevlerini yapmışlardır.
Sayfa 224Kitabı okudu
Pavlikçiler
657 yılında Kolonia (Koyulhisar) yakınında Kibossa köyünde
Konstantin adlı bir din adamının öğretilerinden doğdu. Bizans
devletinin ve Ermeni kilisesinin şiddetli tepkisine rağmen yayıldı.
Ermeni ülkesinin Bizans tarafından yönetilen kısmında - Fırat’ın
Batı yakasında - kök saldı. Mezhep mensupları Hıristiyanlığın ilk ve sade biçimine döndüklerini iddia ettiler. Ruhban sınıfını reddettiler. Düşmanları tarafından mülk ortaklığı ve eş paylaşımıyla suçlandılar. Baskı ve katliamlara uğradılar.
840’larda Abbasi halifesinin desteğiyle Tefrike (Divriği) kalesini kurarak Bizans’a baş kaldırdılar. 871’de yenildiler. 10. yüzyıl sonunda kendi de aslen bu yöreli olan kayser loannes Tzimiskes tarafından dini özgürlükleri güvenceye alınarak Rumeli’ne
göçürüldüler. Philippopolis (Filibe) kentini kurdular. Bulgaristan ve
Bosna’da Bogomil adını alan ayrı bir mezhebi 16. yüzyıla kadar sürdürdüler. Bosna Bogomilleri 15. yüzyıl sonunda topluca Müslüman oldu. Rumcası Pavlikianoi, İngilizcesi Paulicians. Türkçesi yok. Pavlikçiler diyelim.
Sayfa 349 - Boyut YayınKitabı okudu
