Kadirilik
Büyük ve en devamlı tarikatlardan biridir. Seyyid Abdülkadir Geylani (476 561 H) hazretleri tarafindan tesis edilmiştir. Kendileri 470 H. tarihinde Tab 561in Geylän kasabasında dünyaya geldiler. Hem ana, hem baba tarafından seyyiddirler. Daha küçük yaşlarında doğrulukla ve ahlaklarının güzelliğiyle kinleşmiş idiler. Bu doğruluklarının bir eşkiya reisini hidayete getirdiği, me kiblarında yazılıdır. Tesirli konuşan, nüfuz-ı nazara malik, hal sahibi bir mübare kişi idiler. 561 H.'de 91 yaşlarında dâr-ı bekaya göçtüler.
Kadirilik ile hazretin açtığı tasavvuf çığırı Anadolu'ya kadar yayılmış te genişlemiştir. Anadolu'daki bu yayılma Eşrefoğlu Rumi tarafından yapılmış ve Kadirilik adı da millileştirilmiştir. Eşrefoğlu İznik'te doğmuş, müderrislik yap mış ve orada vefat etmiştir. Önce kayın pederleri Hacı Bayram Veli'ye intisin etmiş ise de, onun uygun görmesiyle, Hüseyin Hamevi'den Kadiriliği öğrenerek ona mahallilik ve tazelik katmıştır. Divan'ından başka Müzekki'n-Nüfüs adlı ese ri vardır. Bu eser çok såde bir Türkçe ile yazılmış olup, mahalli diyalektiğe at kelimelerle doludur. Eşrefoğlu Rumi'den Kadirîliğin Eşrefiye şubesi çıkmıştır. Tasavvufun ahlâk telâkkisinin ve içtimaî davranışlarındaki kaidelerinin halka in mesinde, halk terbiyesinde rolü büyük olmuştur. Müzekkî'n-Nüfüs'ta kullandığ Türkçe, devrinde halk arasında kullanılan tabirlerle de dolu olduğu için incelen meğe değer.
Sayfa 556Kitabı okudu
Dinle ney'den ,duy neler söyler sana
Derdi vardır ayrılıklardan yana
Sayfa 27 - Sufi KitapKitabı okudu
Gönüllerdeki Allah sevgisini ateşleyen Ahmed Yesevi'den Yunus Emre'ye, Hacı Bektaş-ı Veli'ye, Hacı Bayram-ı Veli'ye, Eşrefoğlu Rumi'ye, Akşemsettin'e, Abdurrahim Tırsi'ye söz aynı menbadan kaynaklanmaktadır.
Sayfa 5 - Ankara Büyükşehir Belediyesi YayınlarıKitabı okudu
Enes bin Mâlik (R.A.) buyurur:
Resûlüllah (S.A.V.) den işittim ki; dört şey orucu, abdesti ve güzel amelleri bozar:
1 - Yalan söylemek,
2- Gıybet etmek,
3- İftirâ etmek,
4- Genç hatunların yüzüne şehvetle nazar kılmak.
Sayfa 340 - Arslan YayınlarıKitabı okudu
Ukbe ibni Amir buyurur:
Resûl (S.A.V.) den sordum. Ve dedim ki:
- Yâ Resûlallah! İki cihanda necât ve kurtuluş ne iledir?
- Resûl (S.A.V.):
Diline hâkim olmak, günah için ağlamak, halka karışmamak iledir.
- Devamla şöyle buyurdu:
- Ya Ukbe! Hiç bir kimsenin îmanı doğru olmaz, dili doğru olmadıkça. O kimseler ki, dilini zabt etmeyip salıverdiler, onlarda ne din kalır, ne de âhiret. Hep harâb olur gider. Zira o kimsenin dilinden müslümanlar incinir.
Sayfa 317 - Arslan YayınlarıKitabı okudu
Hak Teâlâ kıyamet gününde fakirleri çağırıp diyecek ki:
- Ey kullarım! Ben dünyada size mal vermedim. Sizi fakir kimselerden ettim. Bu sizi sevmediğimden değildir. Belki çok sevdiğimdendir. Çok sevdiğim için habibim Muhammed Mustafa'nın sıfatıyla sizi sıfatlandırdım. Ey benim kullarım! Eğer ben dünyada size çok mal verseydim, bugün size şiddetli bir hesap vardı. Bu hesaba tâbi tutulmamanızı istedim. Bu sebepten sizi fakirlikte bıraktım. Siz de zenginlerden olsa idiniz şimdi onlar gibi sizde şiddetli sorguya tâbii tutulacaktınız. Sizi her ne kadar dünyada fakir kimseler den ettimse de burada sizi zenginlerden ediyorum. Eksiğiniz ney- se hepsini bitireyim. Cennet sizin içindir. Dilediğiniz kapıdan, dilediğiniz tarafına gidiniz, sâkin olunuz.
Sayfa 142 - Arslan YayınlarıKitabı okudu
Selmân-ı Fârisî'den rivayet edilmiştir ki: Kendisi hastalandığında Sa'd ibni Ebî Vakkas kendisini ziyarete geldi. Selman'ın ağladığını gördü ve dedi ki:
- Ne ağlarsın yâ Selman? Peygamber senden razı olduğu halde vefat etti.
Selman buyurdu:
- Ben öleceğime yanmam, yâ Sa'd! Dünyayı sevdiğim ve İstediğim için de ağlamıyorum. Şu sebeble ağlarım ki Peygamberimiz buyurmuştur ki:
- Sizin dünyalığınız bir binicinin terkisinde taşıdığı kadar olsun!
Halbuki ben son demlerimi yaşamaktayım. Etrafım dün yalık mal ve mülklerimle doludur. Acaba benim halim ne olacak?
Sa'd buyuruyor ki; o anda etrafıma bakındım. Evinin içinde dünyalık olarak bir tahta çanak ile bir su tuluğu vardı. Bunları görebildim. Bunlardan mâadâ hiçbir şey göremedim. Sordum: Bunlarda ne var yâ Selman, bunlar için mi ağlarsın?
Dedi ki:
- Yâ Sa'd! Allah-ü Teâlâdan utanıyorum.
Sayfa 116 - Arslan YayınlarıKitabı okudu
Mesruk (r. a.) der ki: " Allah ﷻ' den korkmak kişide ilim hâsıl eder. İlimle kendini beğenmişliğe kapılmak ise cehalete sürükler."
Dinle ney'den, duy neler söyler sana
Derdi vardır ayrılıklardan yana
Kestiler sazlık içinden der beni
Dinler ağlar hem kadın hem er beni
Göğsü göz göz ayrılık delsin de bir
Sen o gün benden işit özlem nedir
Sayfa 27Kitabı okudu
Ben dost hevâsına düşdüm özge hevâ neme gerek
Başımda dost sevdâsı var gayrı sevdâ neme gerek
Ey zâhid-i dünyâ-perest var zühdünü 'arz eyleme
Ben 'âşık-ı şûrîdeyem zerk u riyâ neme gerek
Ben dost yolunda nakdimi oynayuban ütdürmüşem
Çün gitdi külli varlığım havf u recâ neme gerek
Ben lâubâli giderim iki cihânı n'iderim
Meylim yok sekiz uçmağa pes mâsivâ neme gerek
Ben mest-i ezel gelmişem ben tâ ebed mest giderem
Hiç ayılmaz esrikliğim zühd ü takvâ neme gerek
Ben dost ile peymânımı Elest'den ön berkitmişem
Ben dostu 'ayân görmüşem hayâl rüyâ neme gerek
Ben uykumu fikr etmezem düş görüp ta'bîr etmezem
Ben gelmezem ben gitmezem fenâ bekâ neme gerek
Gerçi sûretde insânam ben sultân-ı ins ü cânam
Ben fâriğ-i dü cihânam işbu gavgâ neme gerek
Ben Eşrefoğlu Rûmî'yem ben bâkiyem kâdimem
Ben ol mürg-ı lâhûtiyem arz u semâ neme gerek
Sayfa 86
Ben derdimden inler idim derdim bana dermân imiş
Bî-derd olan kimselerin den adı müselmân imiş
Bî-derd olan insân değil hiç 'ameli olmaz kabul
Derdsiz kişi bu âlemde bir yularsız hayvân imiş
..
Derdlilerin âh u sûzu hoş cûşa getirdi bizi
Derdsizlerin sovuk sözü katı zemherîden imiş
..
Derdsizleri görür gözüm yanar içim göyner özüm
Kim ol bîçâre gözsüzün kılavuzu şeytân imiş
Maksud bu 'ilm ü 'amelden bu derd ü âh u sûz imiş
Çün derd ü âh u sûzun yok bu ad sana bühtân imiş
Gel dost derdine düş yürü bî-derd olandan giñ yürü
Bî-derd olanların yeri cehennemde katrân imiş
Sayfa 77
Bahr-ı Ummân Kuşuyum
•{ }•
¶¶ Bahr-ı ummân kuşuyum yerim mekânım ondadır
Bunda adım süregeldim dü cihânım ondadır
Mevc urup ol bahr-i ummân bunda bıraktı beni
Dürr-i bî-hemtâ benim mâ'den-i kânım ondadır
Çağa çaylak baş açık yalın ayak geldim garîp
Tâc u tahtım mâl u mülküm hânümânım ondadır
Bunda tuzağa tutuldum bende düştüm nâgehân
Bülbülüm zârîliğim ol gülistânım ondadır
Bunda geldim Eşrefoğlu Rûmî dediler bana
Dahî bundan özge benim âd u sânım ondadır¶¶
•{ }•
Sayfa 52 - Ketebe Yay. 31, 1.baskı, 2018.Kitabı okudu
