Kurdish readings
kürt edebiyatı denilince "mehmed uzun" dışında kimse kürtçe yazmadı sananlar ve kürt edebiyatı denilince akıllarına "ahmed arif" ile "yaşar kemal" gelenlere umarım birazcık da olsa faydası olur bu listenin.
ayrıca bir türk olarak söylemek gerekirse 1000 yıldır beraber yaşadığımız bir ırkın edebiyatını bilmemek
Feqiyê Teyran (Kuşların Hocası)(1561-1640)
Kürt Tasavvufi Halk Edebiyatının ilk temsilcilerindendir. Feqiyê Teyran; Aşkın ve sevginin şairi olarak da anılmaktadır.
Feqiyê Teyran kendi şiirlerinde belirtildiğine göre Hicri 971, Miladi takvime göre 1561 yılında, o zamanlar Hakkâri'ye bağlı olan Miks (Bahçesaray)'de Mirlik yapan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir.Anlatımlara
Kesê ku girtî yar e
Bi dil yekê d' 'hebinî
Êdî daîma bixwînî
Xîyal û xem dîdar e
Divê Kengî bibînî
Sayfa 98 - LîsKitabı okudu
Feqiye Teyran
Âşıkların sözlerine kulak verin
Bu yazıyı okuyabileyim diye
Yaratana hemdü sena olsun
Âşıkları yarattı diye
Sayfa 151Kitabı okudu
İsteyenler Beğendi Bile (!)
Sözgelimi Van Gölüne nazır, Sipane Xelate ve Nemrut Dağları'nı gören bir dağ köyünde oturmayı arzulardım. Ya da Mukis'te (şimdiki Türkçe adıyla Bahçesaray).
Feqiye Teyran'ın mezarının bulundugu dağın yamacındaki köyde, bir ceviz ağacının altında, Dicle'nin kaynağını gören bir terasa sahip bir evimin olmasını isterdim. Ya da Barzan bölgesinde, Zap Suyu 'nun kıyısında yaşamayı severek düşünürdüm. Ya da anne tarafından dedelerimin mekanları olan Yukarı Fırat yörelerinde nar bahçeleriyle dolu, ulaşımı zor, dağların, ormanların içine gömülü bir köyde yaşamayı arzulardım.
Bunları anlamsız bir romantizm yapmak için söylemiyorum; gerçekten bu yöreleri çok özlüyorum. Modern dünyanın çok uzaklarında, tamamıyla doğanın içinde. çocuklarımla nehir kenarında. ormanların içinde, yüksek yaylalarda yürüyüşler yapabileceğim bir hayatı çok istiyorum.
Ji zembilfiroja Feqîye Teyran (feqîye teyran jî romantîke bavo:))
Law dibê tirsim ji Cebbari
Du heram bêne diyarî
Agirek wê li me bibarî
Ez û te bikin tewbetê
Xatun dibê çare tunîne
Şerm meke were nivîne
Min bi te daye evîne
Da bibînim ji te lezzetê
Aşıkların sözlerine kulak verin
Bu yazıyı okuyabileyim diye
Yaratana hemdü sena olsun
Aşıkları yarattı diye
"Feriha, bu dizeler Feqiye Teyran'ındır. Büyüklerimiz güzel bir işe başladıklarında böyle dizeler okurlardı."
Sayfa 155 - İthaki Yayınları
Kürt dili, Kültürü ve Edebiyatı Üzerine
Kürtlerin çok eski ve zengin bir dilleri, 11. yüzyıldan bugüne kadar gelen bir yazılı edebiyatları, Ortadoğunun en zenginlerinden sayılan bir sözlü edebiyet gelenekleri, renkli bir sanat yaşamları, duygu yüklü gelenek ve görenekleri vardır. Kürt klasik edebiyatı Melayé Cizîrî, Feqiyé Teyran, Ahmedé Xani, Hacî Qadiré Koyî gibi büyük şairler çıkarmıştır. Kürt düşünsel ve dinsel yaşamı Selehadînî Eyyúbî, Şeref Han, Mewlewi, Mewlana Hâlid gibi düşünürleri insanlığa armağan etmiştir. Ilk Osmanlı yazılı tarihi olarak kabul edilen "Heyşt Bihuşt" un İdrisé Bidlîsî tarafından yazıldığını, Cizire Botan Emirliginin merkezi olan Cizire'nin Ortadoğunun önemli kültür merkezlerinden olduğunu, Şeref Han'ın torunu Bitlis miri Abdal Han'ın çok zengin bir kütüphaneye sahip olduğunu ve çeşitli konularda 76 kitap yazdığını unutmayalım.
