Kurdish readings
kürt edebiyatı denilince "mehmed uzun" dışında kimse kürtçe yazmadı sananlar ve kürt edebiyatı denilince akıllarına "ahmed arif" ile "yaşar kemal" gelenlere umarım birazcık da olsa faydası olur bu listenin.
ayrıca bir türk olarak söylemek gerekirse 1000 yıldır beraber yaşadığımız bir ırkın edebiyatını bilmemek
Kesê ku girtî yar e
Bi dil yekê d' 'hebinî
Êdî daîma bixwînî
Xîyal û xem dîdar e
Divê Kengî bibînî
Sayfa 98 - LîsKitabı okudu
Kürt dili, Kültürü ve Edebiyatı Üzerine
Kürtlerin çok eski ve zengin bir dilleri, 11. yüzyıldan bugüne kadar gelen bir yazılı edebiyatları, Ortadoğunun en zenginlerinden sayılan bir sözlü edebiyet gelenekleri, renkli bir sanat yaşamları, duygu yüklü gelenek ve görenekleri vardır. Kürt klasik edebiyatı Melayé Cizîrî, Feqiyé Teyran, Ahmedé Xani, Hacî Qadiré Koyî gibi büyük şairler çıkarmıştır. Kürt düşünsel ve dinsel yaşamı Selehadînî Eyyúbî, Şeref Han, Mewlewi, Mewlana Hâlid gibi düşünürleri insanlığa armağan etmiştir. Ilk Osmanlı yazılı tarihi olarak kabul edilen "Heyşt Bihuşt" un İdrisé Bidlîsî tarafından yazıldığını, Cizire Botan Emirliginin merkezi olan Cizire'nin Ortadoğunun önemli kültür merkezlerinden olduğunu, Şeref Han'ın torunu Bitlis miri Abdal Han'ın çok zengin bir kütüphaneye sahip olduğunu ve çeşitli konularda 76 kitap yazdığını unutmayalım.
Yaşar Amca, bizim de Kürtler olarak dilimiz, edebiyatımız, tarihimiz yok mu?
Heri! Olmaz mı? Elbette var. Ahmed-i Hani, Ciğerhun, Feqiye Teyran, hangisini sayayım.
O zaman bize niye, sen yoksun diyorlar?
Yüreğim uyan yüreğim uyan. Gözlerdeki gece gibi uykuda kalma. Namazda bizimle yar ol.
Feqiye Teyran~🌺
Yüreğim uyan yüreğim uyan. Gözlerdeki gece gibi uykuda kalma. Namazda bizimle yar ol.
Feqiye Teyran
Aşıkların sözlerine kulak verin
Bu yazıyı okuyabileyim diye
Yaratana hemdü sena olsun
Aşıkları yarattı diye
"Feriha, bu dizeler Feqiye Teyran'ındır. Büyüklerimiz güzel bir işe başladıklarında böyle dizeler okurlardı."
Sayfa 155 - İthaki Yayınları
Feqiye Teyran
Ey av û av, ey av û av !
Ma tû bê eşq û muhbetê
Mevc û pêlan davêy belav
Bê sekne û bê rehetê
Ji işqa kê her têy û têy
Heta kengê her bey û bey
Bo min bêje heyranê kêy
Da ez bizanim qissetê
Avê digot, Feqîyê delal
Kes ji min napirse sûal
Kitrek ji bahra alemê
Heta gihame vê demê
(Feqîyê teyran (1590-1660)
Ne yazık ki ben de kendi dilimi ve kültürümü doğru düzgün bilmiyorum.
Belki de çok anlamsız görülebilecek şu soruyu Türkiyelilere ve özellikle Türkiye'yi yönetenlere sormak gerekli; Türkiye,
Türkiye'deki insanlar, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, gülünç resmi tezlerin dışında, Kürt dili, kültürü, edebiyatı, ulusal değerleri, sanatı ve müziğiyle ilgili ne biliyor? Neredeyse hiçbir şey. Bugün
Xwedê mezin e xem nîn e .
Feqiye Teyran
"Guh bidêrin niqtê aşiqan
Da ez bixwînim vê xetê
Hemd û senaya xaliqê
Sibhan ji şahê Qudretê."
Sayfa 151Kitabı okudu
İsteyenler Beğendi Bile (!)
Sözgelimi Van Gölüne nazır, Sipane Xelate ve Nemrut Dağları'nı gören bir dağ köyünde oturmayı arzulardım. Ya da Mukis'te (şimdiki Türkçe adıyla Bahçesaray).
Feqiye Teyran'ın mezarının bulundugu dağın yamacındaki köyde, bir ceviz ağacının altında, Dicle'nin kaynağını gören bir terasa sahip bir evimin olmasını isterdim. Ya da Barzan bölgesinde, Zap Suyu 'nun kıyısında yaşamayı severek düşünürdüm. Ya da anne tarafından dedelerimin mekanları olan Yukarı Fırat yörelerinde nar bahçeleriyle dolu, ulaşımı zor, dağların, ormanların içine gömülü bir köyde yaşamayı arzulardım.
Bunları anlamsız bir romantizm yapmak için söylemiyorum; gerçekten bu yöreleri çok özlüyorum. Modern dünyanın çok uzaklarında, tamamıyla doğanın içinde. çocuklarımla nehir kenarında. ormanların içinde, yüksek yaylalarda yürüyüşler yapabileceğim bir hayatı çok istiyorum.
Feqiye Teyran
Sen hem gülsün, hem reyhansın
Sen hem dertsin, hem dermansın
Hem hekimsin, hem lokman
İçim viran oldu, malım harap...
Sayfa 114 - Doğan KitapKitabı okudu
Kürt dili, Kültürü ve Edebiyatı Üzerine
Kürtlerin çok eski ve zengin bir dilleri, 11. yüzyıldan bugüne kadar gelen bir yazılı edebiyatları, Ortadoğunun en zenginlerinden sayılan bir sözlü edebiyet gelenekleri, renkli bir sanat yaşamları, duygu yüklü gelenek ve görenekleri vardır. Kürt klasik edebiyatı Melayé Cizîrî, Feqiyé Teyran, Ahmedé Xani, Hacî Qadiré Koyî gibi büyük şairler çıkarmıştır. Kürt düşünsel ve dinsel yaşamı Selehadînî Eyyúbî, Şeref Han, Mewlewi, Mewlana Hâlid gibi düşünürleri insanlığa armağan etmiştir. Ilk Osmanlı yazılı tarihi olarak kabul edilen "Heyşt Bihuşt" un İdrisé Bidlîsî tarafından yazıldığını, Cizire Botan Emirliginin merkezi olan Cizire'nin Ortadoğunun önemli kültür merkezlerinden olduğunu, Şeref Han'ın torunu Bitlis miri Abdal Han'ın çok zengin bir kütüphaneye sahip olduğunu ve çeşitli konularda 76 kitap yazdığını unutmayalım.