16. Yüzyıl’da Avrupa’da Rönesans
16. yüzyıla kadar batının çeşitli sanatsal uygarlıkları önceki daha sonrakini ortaya çıkararak birbirlerine uysal bir şekilde izlediler 15. yüzyılda bile gotik ve Rönesans üslupları barış içinde yan yana yaşayabiliyordu Floransa katedrali’nin yapımına başlandığı zaman Milano katedrali bitirilmek üzereydi ama 16. yüzyıldan sonra batı sanatı birbirini dışlayan Savaşkan ideolojilerle ve hatta ulusal rekabetlerle parçalanmıştı Her biri bireysel bir katkıda bulunan ama hepsi eskiden beri kurulmuş kültür merkezleri ile boy ölçüşmek isteyen yeni ulusların olgunluğa ulaşması batının ifade zenginliğini çoğaltma ve Avrupa’da 300 yıllık bir yaratıcı gerilimi ortaya çıkarmaya yönelmişti.
Yüzyıllar boyunca gotik sanatın labirentleri içinde kaybolup gitmiş olan Avrupa için İtalyan Rönesans’ın ne kadar tedirgin edici bir deney olduğunu göz önüne alırsak ortaya çıkan bunalımın daha da kötü olmaması karşısında hayret etmemiz kaçınılmazdır. Ne var ki gotik üslup bütün olanaklarını tüketmişti ve İtalyan sanatının tüm Avrupa yüzeyindeki Doğurgan etkisi bu üslubun kurumuş dallarına taze bir öz suyun yürümesini sağlamıştı. Ülkeler art arda kendilerinde yenilenmiş bir yaratıcı güç bulmuşlardı ve kendi dehalarğını ifade edebilme konusunda kendilerine güven duymaya başlamışlardı.
Sayfa 293Kitabı okudu
Sanat ve Zanaat birleşince
Bu kat tamamen düzdür. Floransa Katedrali'nin mermer döşemelerinin 17. yüzyıldan kalma dikkat çekici optik yanılsaması.
Yukarıdan bakıldığında karmaşık geometri, insanların düşebileceği devasa bir uçurum yanılsaması yaratıyor. Kırmızı, beyaz, siyah ve yeşil mermer zeminin döşenmesi 160 yıl süren devasa bir işti. Rönesans heykeltıraş Baccio d'Agnolo'nun rehberliğinde Floransa'daki büyük dükalık atölyeleri tarafından gerçekleştirildi ve 1660 yılında tamamlandı.
İnşaatçıların temel amacı, Pantheon'unkilerin ötesinde Roma imparatorluk katlarının ihtişamını aşmaktı. . Sonuç, katedralin nefleri içinde hizalanmış, büyüleyici geometrik halılardan oluşan dev bir birlik oluşturuyor. Floransa'da silinmez bir iz bırakan ve katedralin tamamlanmasında büyük rol oynayan bankacı Medici ailesinin arması, zeminin çeşitli bölümlerinde görülebiliyor.
KAYNAK: NATGEOLİFE
Floransalı bu genç sanatçı grubun lideri Filippo Brunelleschi (1377-1446) adlı bir mimardı. Brunelleschi, Floransa Katedrali'nin tamamlanması işinde çalışıyordu. Bu katedral Gotik üslupta bir katedraldi ve Brunelleschi, Gotik geleneğin bir parçası olan teknik yenilikleri çok iyi biliyordu. Nitekim Brunelleschi'nin ünü bir ölçüde, tavan örtüsü yapımındaki Gotik yöntemlerini bilmeden elde etmesinin mümkün olmadığı, konstrüksİyon ve tasarım başarılarından kaynaklanır. Floransalılar, katedrallerinİn görkemli bir kubbeyle örtülmesini stiyorlardı, fakat hiçbir sanatçımn kubbenin yerleştirileceği ayaklar arasındaki bu geniş boşluğu aşacak tavan örtüsünü yapabilecek bilgisi yoktu. Bunu gerçekleştirmeyi mümkün kılan bir yöntemi geliştiren Brunelleschi olmuştur. [...] Eğer Brunelleschi yeni bir çağın mimarisini başlatmayı istiyorduysa, bunu kuşkusuz başarmıştır.
Sayfa 224Kitabı okudu
''Nizamiye Medreseleri'nin ulaştığı ilim seviyesini veya Sultan Sencer Türbesi'ndeki inşa tekniklerinin 300 yıl sonra Rönesans'ın ünlü mimarı Flippo Bruneleschi tarafından Floransa'daki Santa Maria Katedrali'nin kubbesinde kullanılmış olduğu gerçeğini algılamak ve anlamak mümkün olabilir.Sadece bu örnekler bile Selçuklular Tarihi üzerinde neden önemle durulması gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.''
Sayfa 10Kitabı okudu
Selçuklular Tarihi, geniş bir coğrafyada ulaşılan üstün medeniyet sebebiyle de önem arz eder. Nitekim Selçuklular döneminde yetişen bazı ilim adamlarının etkileri günümüzde de devam etmektedir. Ancak bu açıdan bakıldığında Nizâmiye Medreseleri'nin ulaştığı ilim seviyesini veya Sultan Sencer Türbesi'ndeki inşa tekniklerinin, 300 yıl sonra Rönesans'ın ünlü mimarı Filippo Brunelleschi tarafından Floransa'daki Santa Maria Katedrali'nin kubbesinde kullanılmış olduğu gerçeğini algılamak ve anlamak mümkün olabilir. Sadece bu örnekler bile Selçuklular Tarihi üzerinde neden önemle durulması gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.
Sayfa 12 - Timaş YayınlarıKitabı okudu
Selçuklular tarihi geniş coğrafyada ulaşılan üstün medeniyet sebebiyle de önem arz eder.Nitekim Selçuklular döneminde yetişen bazı ilim adamlarının etkileri günümüzde de devam etmektedir.Ancak bu açıdan bakıldığında Nizamiye Medreseleri'nin aştığı ilim seviyesini veya Sultan Sencer türbesindeki inşa tekniklerinin 300 yıl sonra Rönesans'ın ünlü mimarı Filippo Brunelleschi tarafından Floransa'daki Santa Maria Katedrali'nin kubbesinde kullanmış olduğu gerçeğini algılamak ve anlamak mümkün olabilir.Sadece bu örnekler ile Selçuklu tarihi üzerinde neden önemle durulması gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.
Sayfa 10 - KronikKitabı okudu
Selçuklular döneminde yetişen bazı ilim adamlarının etkileri günümüzde de devam etmektedir. Ancak bu açıdan bakıldığında Nizâmiye Medreseleri'nin ulaştığı ilim seviyesini veya Sultan Sencer Türbesi'ndeki inşa tekniklerinin 300 yıl sonra Rönesans'ın ünlü mimarı Filippo Brunelleschi tarafından Floransa'daki Santa Maria Katedrali'nin kubbesinde kullanılmış olduğu gerçeğini algılamak ve anlamak mümkün olabilir.
Sayfa 10
Filippo Brunelleschi: Floransa Katedrali'nin kubbesi,1420-36
Floransa Katedrall bir şehrin özgüven anıtıdır. İzleyen mimari duraklama dö neminde Floransa yurttaşları masif katedralin yapımını ilerletmeye karar verdi. Brunelleschi 1418'de açılan tasarım yarışmasını parçalara ayrılmış balıksırtı desenli kubbesi ile kazandı. Ama hemen inşaatçılar yapının kavisini inşa etme sorunuyla karşılaştı, çünkü hiçbir mimar antik dönem de bile 42 metre çaplı açıklığı geçebilen bir dairesel mekan inşa etmeyi başaramamıştır.
İtalya'da Erken Rönesans
"Floransa Katedrali'nin Kubbesi(1420-36), Filippo Brunelleschi'nin inşaat bittikten sonra tasarlanan cüretkar kubbesi mühendislikte devrim yaratan bir başarıydı. İki kabuktan oluşur, iç kabuk dış kabuğun ağırlığını taşır. Strüktürü saran on mermer sütun kubbenin taşınmasına destek olur. Parçalara ayrılmış balıksırtı desenli kubbe, olağan dışı yüksekliği sekizgen bir temel yapılarak artırılmıştır."
Sayfa 170Kitabı okudu
Hiç şüphesiz Horasan ' daki Selçuklu türbelerinin en ünlüsü Sultan Sencer' e ait olan türbedir. Sultankale'nin merkezinde yer alan türbe, meşhur saray şairi Enveri'nin önerisiyle Sultan Sencer tarafından yaptırılmıştır. Ahiret Evi olarak adlandırılan türbenin üzerinde yer alan yazılardan mimarının Muhammed b. Atsız es-Serahsi olduğu görülmektedir. Atsız adının genellikle Türkler tarafından kullanıldığı düşünüldüğünde mimarının da Türk asıllı olduğu anlaşılmaktadır. Türbenin planı klasik Türkmen evi formundadır. Çift katlı bir yapı olan türbenin kubbesi çinilerle bezenmiştir. Kubbede uygulanan çift kat örgü uygulaması diğer bazı yapı kubbelerinde de görünmektedir. Türbe 17 m çapıyla ozamana kadar İran ve Türkistan'da inşa edilen en büyük kubbeye sahiptir. Yapı her özelliğiyle Türk mimarisinin gelişim halkalarından en önemlilerinden birini teşkil etmektedir. Hatta türbenin yapımında kullanılan inşa teknikleri 300 yıl sonra Avrupa'da görülmüş, bu teknikler Rönesans'ın ünlü mimarı Filippo Brunelleschi tarafından Floransa'daki Santa Maria Katedrali'nin kubbesinin yapımında kullanılmıştır. Özellikle Moğol istilası gibi bir badireyi sağlamlığı sayesinde atlatan yapı, çevresindeki bütün yapıların yıkılmasına rağmen ayakta kalmayı başarmıştır. Kısacası Türbe büyük bir mimari şaheser olup, Selçuklu medeniyetinin ulaştığı noktayı göstermesi açısından bizlere önemli fikirler vermektedir.
Okurken Medici Serisindeki Sahne Geldi Aklıma
Önde gelen bir Floransalı aile olan Pazzi'ler, Floransa'da bir "rejim değişikliği" gerçekleştirmek için Mediciler'in düşmanı Papa IV. Sixtus ve Piza başpiskoposu ile ortaklık kurmuştu. Planları, Lorenzo ile kardeşi Giuliano'yu öldürmekti. 16 Nisan 1478'de, Floransa Katedrali'ndeki ayin sırasında suikastçılar iki kardeşe vahşice saldırdı. Birkaç kez bıçaklanan Giuliano hemen öldü, ama yaralanan Lorenzo kaçmayı başardı, kilisenin vaftiz bölümünde önüne barikat kurdu. Komplocular, halkı ayaklandırmak niyetiyle ana meydana yöneldiler, ama Floransalılar ayaklanmak yerine onları zincirlerle sürüklediler. O gece asıldılar. Sırf Mediciler'e saldırma cüretinde bulunanlar için adaletin (ya da intikamın -arada ne fark varsa) tecelli edeceğinin iyice anlaşılmasını sağlamak üzere, aile Botticelli'ye belli başlı 8 komplocuyu asılarak ölürken gösterecek bir fresk yapma görevi verdi.
