"Ey insan! Kadere az buhane bul.
Buğday ektin de, arpa mı biçtin."
Hem dünya sahipsiz değil ki sen kendi kafana dünya yükünü yüklettirerek ehvalini düşünüp merak etme; çünkü onun sahibi Hakîm'dir, Alîm'dir. Sen de misafirsin; fuzulî olarak karışma, karıştırma.
Sayfa 136
Fuzuli'ye Sitem :)
Aşkı bu kadar yüceltip başımıza saranlardan biri de sensin, diyen çatık kaşlarla Leyla ile Mecnun'un müellifi Fuzuli'ye uzun uzun baktı Kırmızı. Leyla ile Mecnun'u yazmak iyiydi hoştu da, bu zamanda Mecnun bulmak çölde su aramaktan farksızdı.
Sayfa 34 - Kapı Yayınları, 14. Basım, Eylül 2022Kitabı okudu
Divan şairlerinden hiçbiri Fuzuli kadar aşkı derinden duymamış ve duyuramamıştır.
Fuzuli'de aşk, sadece bir duygu değil, adeta varlık sebebidir. "Aşk imiş her ne var âlemde"
dizesiyle bunu ifade eder. Aşk kavrayışı bakımından şair, bir yandan geleneğe bağlı kalırken diğer taraftan gelenek içinde kendisine özgü etkileyici bir tutum geliştirmiştir.
Fuzuli'de aşk evrenseldir ve her şeyi kapsar. Şaraptaki sarhoş edicilik de neydeki yakıcılık da aşkın etkisiyledir. Aşk, bugün başlayıp yarın bitecek bir oyun değil, ezelde yazılmış ve hiç bitmeyecek bir Tanrı takdiridir. Bu aşkın âşığa yüklediği bazı yükümlülükler vardır: Gerçek aşkın delili, sevgili için can verebilmektir. Bunu yapamayanın aşkı boş bir iddiadan ibarettir. Aşk bir yandan dert, diğer taraftan devadır. Zaten aşkın amacı kavuşmak değil, o yolda acı çekerek olgunlaşmaktır. Âşık, sevgilinin hayaliyle teselli olur; hakiki sevgili dışarıda değil, gönüldedir:
Hayâliyle tesellidür gönül meyl-i visâl itmez
Gönülden taşra bir yâr olduğun âşık hayâl itmez
Hakikî aşktan daima âşık ıstırap çeker. Esasen bu belâ ve ıstırap yüzünden bu aşk terk edilmez.
Sayfa 67 - Akçağ Yayınları, 11. Baskı, Ankara, 2020.
