Öne Çıkan Yorum
Spoiler var dediniz okuyamadım Necip Bey. Ama 
Hercaiokumalar /Ayşe Hanımın kitaba çağıran o güzelim incelemesi bir yana, sizin adamı hayatınızdan çıkarmayı dört gözle bekleyen durumunuz bir yana :) Elinize sağlık, okuyunca kitabı detaylıca bakarım yazınıza.
İyi yapmışsınız Nesrin hanım okumamakla:) Çünkü kitabı okumayan bir okur için gerçekten fazla bilgi barındırıyor inceleme... Ayşe Hanım'la bu kitap üzerine farklı pencerelerden baktık. Siz de okuyup bitirdiğinizde bizim de önümüze mutlaka yeni bir pencere açılacaktır Nesrin hanım... Ancak içimden bir ses sizin Martin Eden karakterine, benim baktığım yere yakın bir yerden bakacağınızı söylüyor. Tamamen yanılıyor da olabilirim tabii ki:) Bekleyip göreceğiz...
Çok teşekkür ederim... Keyifli okumalar...
"Yıllardan sonra, yollardan sonra, şarkılar söylüyor çocıklar" aklıma geldi nedense :) Olmuştur herhalde o kadar da, güzel bir şeyler okumak senden. Bazen eski incelemelerine yorum yapılıyor da tekrar karşılaşabiliyoruz tek taraflı :)
Martin Eden'i Tuco'nun kutsal kitapvari incelemesinden sonra listeye almıştım zaten kafamda. Konusu sarmamıştı gerçi (Spoilerdan korkmadan inceleme okuma özelliği geliştirdim ben:) Ama küçükken okuduğun beyaz dişvari kitaplardan sonra bu kadar çok kitabı olan (Bilimkurgu bile var) adama şans vermwk gerektiğini düşünmüştüm.
Daha okumadım tabii, hayat kısa ve okunacak çok kitap var:) Ama senin incelemenin son kısmı ile konuşacak kadar bir fikir edindim en azından yazılanlardan. (Diğer yerlere söyleyecek bir şey bulamadım çünkü, 250 sayfalık yeşilçam hikayesi bana da ters düşer)
Başlardaki o kabullenen, realist Martin sona doğru hakettiği hayatı (ikiyüzlülüğü) neden kabullenmemiş demişsin galiba. İlk olarak yazarın romantikliği giriyor galiba. Son kısmı daha çarpıcı yapmak istemiş olabilir belki yazar, Gerçeçilik fazla bir heyecan vermez çünkü okura.
Ya da London normal hayatta katlandığı sahtekarlığı romanında gözler önüne sermek istemiş de olabilir.kendi başaramadığı kahramanlığı karakterine yüklemek-sonuçta düzene karşı çıkmak bir nevi kahramanlık oluyor romantizmde.
Son olarak böyle bir şey gerçek hayatta da nadir de olsa mümkün olabilir belki, Ferrarisini satan bilge gibi :) insan hayatta başarıya ulaşmasına rağmen bir şeyleri eksik hissetiğinde (samimiyet vb.) gitmek ister bazen. Ki burada tamamlanmamış bir aşk da varmış galiba.
Neyse, kim ne derse desin aşk için, Martin Eden de okunacak zamanı gelince mecburen:) Gayet faydalı ve güzel bir inceleme her zamanki gibi. Ve her zamanki gibi güzel görmek seni. Arayı açma çok. Sağlıcakla :)
Çok teşekkürler Erhan. Seni görmek de çok güzel... Yaz rehavetini üzerimizden atalım, daha sık görüşeceğiz umarım...
Daha önce de yazdım, aslında tam olarak bir Jack London eleştirisi değil de, Martin Eden üzerinden bir durum değerlendirmesi yapmaya gayret ettim. Yoksa, JL’ ın tercihlerine saygımız sonsuz... Ancak 500 sayfalık bir kitabı okuduğunda bir okur olarak kurguyu biraz didiklemek, üzerine konuşmak kaçınılmaz oluyor:)
Böyle bir kitabın üzerine konuşurken de spoiler kuralı ister istemez devreye giriyor. Çünkü anlatmak istediğim şeyler, biraz Martin Eden’in verdiği kararlarla alakalı... Özellikle kitabın bağlandığı nokta kritik. Senin spoiler konusuna çok takılmasığını biliyorum. Ancak ben yine de uyarımı yaptım çok küfür yememek için:)
Olur da eğer kitabı okursan hem JL’ ın hem de Martin Eden’in tercihleri konusunda tekrar oturup konuşalım... Senin kitap üzerine neler yazacağını az çok tahmin edebiliyorum:) Bunu da test etmiş olurum...
Daha çok görüşmek ve beraber daha sık ‘saçmalamak’ dileğiyle:)
1 sonraki yanıtı göster
Hoşgeldiniz ve elinize sağlık Necip Bey çok keyifli ve sürükleyici bir yazı olmuş :) Ben de yakın zamanda okumuştum kitabı. Ben oldukça beğenmiştim kitabı ama incelemenizi okuduğumda sizin bakış açınızı da çok haklı buldum. Özellikle 'fakir ama gururlu genç kısmını' :) Bir de sanırım benim kitabı bu kadar beğenmemin nedeni en sonunda kitap ile ilgili okuduğum kısa nottu. Sanki o notla birlikte kafamda Martin Eden daha net oturmuştu. Can yayınlarının baskısında var mı bilmiyorum gerçi siz incelemenizde değinmișsiniz aslında bir hayli ama Iș Bankası baskısında kitabın sonuyla ilgili notta şöyle diyordu...(spoiler olduğunu da söyleyeyim ben yine :))
"Martin Eden'ın intiharını bu kadar canlı anlatması, kırk yaşında ve beklenmedik şekilde ölen yazar Jack London'ın da intihar
ettiği şüphesine yol açar." (Martin Eden'in otobiyografik özellikler taşıması nedeniyle) "Ancak London intihar etmemiş, hastalık nedeniyle ölmüştür. Aslinda Martin Eden'ın intiharının kurgusal bir anlamı vardır. Bir sosyalist olan Jack London, sosyalizme karşı olduğunu açıkça dile getiren bireyci bir karakter yaratmış, son derece canlı bir şekilde yarattığı Martin Eden, onun en sevilen karakteri olmuştur. Bu durum çok kafa karıştırır. Nitekim London bu konuda bir açıklama yapmak zorunda hisseder ve aslında bu romanı bireyciliğe ve Nietzsche'nin üstinsan fikrine cepheden bir saldırı olarak yazdığını söyleyerek, "Becerememiş olmalıyım ki hiçbir eleştirmen bunu keşfedememiş," der. London'a göre sadece kendi kurtuluşu için çalışan Martin Eden'ın, sonunda gözleri açılır, içine dahil olmak istediği burjuva toplumunun içyüzünü
anlar ve yaşamak için nedeni kalmaz. İntiharı, bireyciliğin yenilgisidir."
Çok teşekkürler İclal hanım. Can Yayınlarında bahsettiğiniz ekleme yok. (Spoiler=>)
Ancak zaten intiharı kendi içinde değerlendirdiğimizde zaten çok mantıksız değil ve kurgu ile örtüşüyor. Buna ‘bireyciliğin yenilgisi’ de diyebiliriz, bu yükün ve sahteciliğin baskısı altında da kaldı diyebiliriz... Neticede JL bir tercih yapmış ve onu kurgusuna yerleştirmiş.
Benim yazdıklarım daha çok Martin Eden karakteri üzerine bir durum değerlendirmesi oldu. Yani kitabı okurken de, incelemeyi yazarken de Martin neden yokluğu seçti sorusuna cevap aradım. Çünkü ideal bir dünyada yaşamıyoruz ve sahtelik bu hayatın bir parçası. Tıpkı ünlü olmadan yazılan yazıların dergiler tarafından kabul edilmemesi ve sevgilinin onu terk etmesi gibi bir realite.
O aşamada tüm zorluğa rağmen ayakta kalabilen Martin, tam da sistem eleştirisini kitlesel bir boyutta yapabileceği fırsatı yakaladığında neden mücadeleden vazgeçip yokluğu seçiyor? Bu tercih, Martin’in 400 sayfa boyunca çizdiği karakterle ne kadar uyumlu? Bu kararı vererek ona hayatı zindan eden sistemin ekmeğine yağ sürmüş olmuyor mu?
Olaya bu şekilde bakıp bunun bir çelişki mi yoksa sürecin doğal bir uzantısı mı olup olmadığını tartışmak istedim dilim döndüğünce...
Değerli katkınız için tekrar teşekkür eserim. Daha sık görüşmek dileğiyle... Selam ve sevgiler...
5 sonraki yanıtı göster
Bu yorum görüntülenemiyor
Necip Bey, yorgun olan gözlerimi yıpratmadan okumama sebep olduğunuz bu güzel inceleme için teşekkür ederim. Vallahi akıyor... Kıskanıyorum bu akıcılığı. :)
Kitabı henüz okumadım, yorum yapmam pek doğru olmaz ama uzun zaman sonra inceleme yazdığınız için bir şeyler yazmasam olmayacak. :) Anladığım kadarıyla 'düzen'den memnun değilsiniz ama düzensizliği de sevmiyorsunuz... Sistemden şikayetçisiniz ama sistemin bir parçası olduğumuz gerçeğini kabul etmemizin doğru, merkezden çıkmamızın da akıllıca olmadığını düşünüyorsunuz... Realistliğin berbat bir şey olduğunu ama realist olmayınca da bocalanacağını söylüyorsunuz...
Bunları nereden mi çıkardım? Merkezden çıkan, realistliğini kaybeden Martin'i eleştirmenizden. Resmen kızıyorsunuz adama. :) Ama unutmayın ki insanların bir kalbi var. :) Hayata ve insanlara dair gerçekler bazen bizleri hayal kırıklığına uğratır ve tüm gerçeklik ölçütlerimiz yerle bir olur. Varoluşsal çöküntüler yaşayıp, kendi enkazımızı kendimiz yaratabiliriz. O yüzden bocaladığı için kızmayın Martin'e :)
Gerçi ben daha kitabı okumadım, belki okuyunca sizle bir olup beraber söveceğiz adama.
Neyse çok konuştum sanırım. İğne-çuvaldız örneğindeki çuvaldızı benim de kendime batırmam gerektiğini söyleyerek bitiriyorum sözlerimi. Tekrar teşekkür ederim bu güzel incelemeniz için, elinize sağlık.
Çok teşekkür ederim Rahime hanım... Çoğu zaman olduğu gibi içinizde hissettiklerinizi birebir kelimesine dokunmadan yoruma dökmüşsünüz:) Sizin bu tarzınız inanın büyük bir renk katıyor bu siteye...
Nereden başlasam bilemiyorum. İncelemede yıpratmadığım gözlerinizi yorumda yıpratmak istemem:) Benimle ilgili tespitlerinize katılmam mümkün değil. Tek bir incelemede yazılanlar üzerinden hayata bakışım hakkında böyle genellemeler yapmak ne kadar sağlıklı sonuçlara götürür emin değilim... Kendim hakkında 'şöyleyim, böyleyim' demek çok tercih ettiğim birşey değil ama şunu diyebilirim ki, içinde bulunduğum şartlara veya baş başa kaldığım problemlere göre anlık çözümler üretirim genelde. Bu, kimi zaman düzene bağlı kalmayı kimi zamansa karşı çıkmayı gerektirebilir. Bazen çok realist olursunuz, bazen de duygularınıza ve hislerinize teslim edersiniz kendinizi... İnsan yaş alıp olgunlaştıkça ideolijilerin ve -izm'lerin tutsaklığından çıkmalıdır bence. Onları olabildiğince en iyi nasıl faydalanacaksa o şekilde kullanmalıdır.
Martin'i eleştirme nedenim, olaya varlık/yokluk düzleminden baktığımızda varlıktan yana taraf olmamdan kaynaklanıyor. Martin'in büyük bir emek harcayarak elde ettiği başarı neden karakterinde bir zayıflığa dönüşüyor? Başarıya giden yolda yaşadığı tüm zorluklara bir tecrübe, bir gelişim adımı olarak bakabiliyorsa sonrasında yaşadığı hayal kırıklıklarında ve hayatın ona sunduğu farklı gerçeklerde neden bu gerçekçi duruşunu koruyamıyor? Tabii ki her insan her koşulda güçlü olacak, ayakta kalacak gibi bir kural yok. Yazar böyle tercih etmiş deyip geçebiliriz. Ancak ben Martin Eden üzerine yazarken zaten bu lafları ona söylemiyorum doğal olarak. Onun yaşadığı bu hayat tecrübesini günümüzdeki Martin Edenler için analiz ediyorum. Zaten önemli olan da kitaptan bize, bizim hayatımıza kalanlar değil midir?
Yani Martin Eden şu aşamada şöyle davrandı, bu aşamada şu tercihi yaptı ve kaybetti... Oysa ki şu özelliğini koruyabilseydi tüm emeği çöpe gitmez ve yeni idealler çerçevesinde hayata çok daha fazla şey katabilirdi. Bu bir tespittir neticede...
Umarım bu sefer kendimi daha açık ifade edebilmişimdir Rahime hanım... Eğer siz de kitabı okursanız birgün, inşallah üzerinde konuşmaya/tartışmaya devam ederiz.
Tekrar çok teşekkür ederim değerli yorumunuz için... Selam ve sevgilerimle...
2 sonraki yanıtı göster
Martin Eden efsanesine üç kez "Iyi niyetlerle " başlayıp ne yazıkkı her defasında yarım bırakan bir okuyucu olarak :) emeginize sağlık hocam :) umarım dördüncü denemede 250 sayfa barajını geçerim :) sevgiler ..
7 önceki yanıtı göster
Ebru hanım sizin okuyup bir kenara koyduğunuz tuğlalardan İstanbul’a 4. Köprü olur:) Buna rağmen ben bu kitabı bitiremedim diyorsanız emin olun sorun sizde değil kitaptadır:) Selam ve sevgiler...
1 sonraki yanıtı göster
Abi ne güzel yazmışsın be vallahi özlemişim senin incelemeleri🤩 Emeğine sağlık gayet doyurucu bir inceleme. Ben Martin Eden'in bu düzende var olma çabasını takdire şayan bulmuştum ama senin var olduktan sonra ki tespitlerin de cuk oturmuş. Şöhreti kaldıramayan insanlar gözümün önüne geldi o yazdıklarında. Kaldırabilseydi zaten sonu böyle olmazdı herhalde. Onun için de dediğin gibi temel sağlam olmalı.
Selman başkan çok teşekkür ederim güzel sözlerin için. Ben de buraya yazmayı özlemişim açıkçası:) Martin’i sürekli reddeden sistem onu nasıl yıkmadıysa, kaybedişlerinin ardından duygusal tepkiler yerine nasıl mantığını konuşturmayı başardıysa, şartlar lehine değiştikten sonra da aynı yolu takip etmeliydi. Bu sefer duygular mantığın önüne geçti maalesef... Başarıya ulaşmak kadar başarıyı yönetmenin de ne kadar çetrefilli bir iş olduğunu bu vesileyle bir kez daha teyit etmiş olduk:) Tekrar teşekkür ederim değerli dostum... Selam ve sevgiler...
2 sonraki yanıtı göster
Bir dönüyorsun pir dönüyorsun. :) "...kitaba bugünün okurunun gözünden baktığımızda, kitapta verilen pek çok mesajın zamana yenik düştüğünü, değişen şartların ve değişen yaşam formlarının kurgudaki olaylar ve ilişkiler zinciriyle bugünün okurunu ortak bir zeminde buluşturamadığını görmezden gelemeyiz..." belki de London ile aramızın bir türlü iyi olamayışının sebebi budur. Mesela Deniz Kurdu kitabında da gereksiz uzatma gelen kısımlar vardı. Okurken yeter artık sadece gelelim deyip 10X hızında forward yapmak istedim. Kaldı ki fikirleri iyi olsa da bunu okura aktarmada sorunu olduğunu düşünürüm hep. Buradan https://1000kitap.com/Nordavind ile 
Uçurum İnsanları'nı da anmış olayım bu vesileyle.. 😛 Ellerine emeğine sağlık.
Teşekkür ederim öncelikle... Katılıyorum, özellikle bu kitabın ilk yarısı tam 10x’likti:) Tam tersi, her şeyin bağlandığı son bölüm de patır kütür bitti. Böylelikle ne ilk bölümde ne son bölümde o akıcılığı ve içselleştirmeyi yaşayamadım. Adem’den önce ve Beyaz Diş’te yoktu mesela böyle bir sorun. Benim de aklımda Demir Ökçe ve Uçurum İnsanları kaldı. Bir ara onları da okuyup vedalaşacağım JL ile... Görüşmek üzere, sevgiler...
3 sonraki yanıtı göster
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.