Hüzünlü Bir Yolculuktan Sonra

İmkanı olmayan bir aşk serüveni. Tutkunun olağan kadar okura anlatımı. Diğer tarafda aşık olunan kadının kendi yaşam ve düzenini koramaya çalıştığı ve aynı zaman da aşka da saygı duyduğu öykü.
Engellerle dolu yolda topuklarını parçalayan her adım endişeli ruhunu rahatlatan bir damladır, sınırlarını zorlayan her günkü yolculuktan sonra bu yürek birçok bunalımdan kurtulmuş halde yatağına uzanır. 91
Eğilince alyansını gördüm - gözyaşlarımı tutamadım - aniden çok tatlı o eski melodiye geçti, öylesine birdenbire, bir teselli duygusu ve geçmişe, şarkıyı ilk duyduğum can sıkıntısının olmadığı hüzünlü zamana, hayal kırıklıklarına dair anılar ruhuma işledi ve sonra - odanın içinde bir aşağı bir yukarı gidip gelmeye başladım, düşüncelerimden gelen baskıyüreğimi sıkıştırdı. 93

Yazar-çevirmen olan Richard Zenith bir makalesinde, ‘Fernando Pessoa, modern zamanların en iyi dört Portekizli şairidir.’ demiş . Bu cümlede küçük bir ironi saklı.
Neden mi?
Çünkü bu dört şair de Pessoa'nın kendisidir.
Haydaaaaaa! Bu da ne demek oluyor şimdi demeyin. İşte Pessoa'nın diğer yazarlardan farklı oluşu burada gizli.

Şöyle ki; yazarımız kendi dünyasında birtakım kişilikler yaratmış ve onlara kendi tarz ve üslubuna uygun eserler yazdırmıştır. Zenith'in belirttiği diğer üç şairde Pessoa'nın farklı isimlerde kullandığı diğer adlarıdır aslında.
Pessoa'nın yarattığı kişilikler, birer "takma ad" olmaktan çok uzak, her biri kendi yaşamöyküsüne sahip, bambaşka üslup ve felsefelerden yazan "kökteş" yazarlar olmuşlardır.
Farklı isimler altında yazdığı tüm kişilerin sesleri bambaşka çıkmış; düşünceleri farklı, düşüncelerini kağıda dökme şekilleri birbirlerinden bağımsız ve hepsi kendine özgü olmuştur.

Bu konuyu şöyle açıklar yazarımız :

“Bu konuda birkaç not daha… Önümde duruyorlar, rüyaların renksiz ama gerçek alanında; Caeiro, Ricardo Reis ve Álvaro de Campos’un yüzleri ve hareketleri. Onlara yaşlarını ben verdim ve hayatlarını belirledim. Caeiro 1889’da doğdu ve 1915’de öldü. Lizbon’da doğmasına rağmen hayatının büyük bir bölümünü kırsal kesimde geçirdi. Mesleği yoktu ve neredeyse hiç eğitim görmemişti. Reis 1887’de, Oporto’da doğdu (Tam ayını ve gününü hatırlamıyorum, ama bir yerlerde duruyor bu bilgi). O bir doktor, ve şu anda Brezilya’da yaşıyor. Álvaro de Campos ise 15 Ekim 1980’de, Tavira’da doğdu. Bildiğiniz gibi Campos bir gemi mühendisi. Şu anda Lizbon’da yaşıyor ve çalışmıyor. ...”

Fernando Pessoa, 13 Ocak, 1935 tarihli bir mektuptan

...

İşte "kökteş"lerin en tanınanları Alberto Caeiro, Alvaro de Campos, Ricardo Reis ve Bernardo Soares'tir.


**Alberto Caeiro , modern yaşamın karmaşıklığına karşı doğanın yalınlığını savunan geleneksel görüşleri dile getirip Panteist tutumuyla şiirlerinde somut olgulara yer vermiştir.

**Alvaro de Campos, fütürist görüşlerin etkisi altında dinamik şiirler yazmıştır.

**Ricardo Reis, "Hüzünlü bir Epikürcü" olan Reis, şiirlerinde paganizmi bir ahlak öğretisi olarak savunmuştur.

**Bernardo Soares, ise Pessoa'nın başyapıtı sayılan düzyazı metni 'Huzursuzluğun Kitabı' nın yazarıdır.

...


Pessoa'nın, tek sesli bir edebiyat insanından ziyade çok sesli olabilmesi, kişiliğinin yansımaları sonucu genel algıdaki ‘normal’ anlayışının dışına çıkabilmesi ile olmuştur.

...

Bu bilgilerden sonra kitap hakkındaki düşüncelerime gelecek olursak; kitap Pessoa'nın yazdığı metin ve şiirlerinden oluşan kesit şeklinde alıntılarından oluşuyor. Her cümle düşünülüp yazılmış ve her aforizma akla bambaşka kapılar aralıyor. Kısa cümlelerden oluşup üzerine sayfalar dolusu yazı yazılacak bir kitap. Aforizma okumayı sevenler bu kitabı okumadan ölmesin !
Sevgiyle...