İnsanlığın Yıldızının Yükseldiği AnlarStefan Zweig · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20195,5bin okunma
Tarihin öğrettiği bir şey varsa o da Kant’ın “insanlığın eğri büğrü kerestesini” düzeltmeye yönelik tüm girişimlerin başarısız olacağıdır.
TİMŞEL
“Hep bu kitabı yazmak istedim, bu kitabı yazabilmek için çalıştım, bu kitabı yazabilmek için dua ettim.”
John Steinbeck
Bu kitabı ablam hediye etti ve hayatımda yaşadığım en büyük aydınlanmalardan birinin sebebi oldu.
Anatomik olarak kitaba baktığımda atmosfer olarak 18.yy sonu ve 19.yy başı Amerika tarihi seçilmiş. Kızılderililerle savaşılan zamanlardan 1. Dünya Savaşına kadar uzanıyor hikaye. Amerikaya göçen ailelerin Salinas Vadisin'de kurdukları her biri birbirinden farklı hayatlar ve bu hayatların ustaca birleştirilmesi ile ortaya böyle harika bir roman çıkmış. Ayrıca Steinbeck'ten otobiyografik izler de taşıyor.
Kitapta konu olarak iyi karakterin ailesi ile yaşadığı çekişmeler, kötü karaktere aşık olması sonucu başına gelenler ve çocuklarının, hamurlarındaki kötü duygulara karşı gelmek için yaşadıkları bunalımlar çok akıcı bir şekilde anlatılmış.
Eleştirmenler modern bir "Habil ile Kabil hikayesi" olarak adlandırmışlar. Kitabın bir bölümünde Habil ile Kabil hikayesi yani iyi ile kötünün en kadim hikayesi derinlemesine parçalanıp analiz edilerek, insanlığın en büyük çekişmelerinden birine ışık tutmuş ki aydınlanmayı yaşadığım nokta da burası oldu zaten.
Tanrının Kabil'in hediyesini kabul etmemesi ile kabil'in "reddedilmiş çocuk" konumuna gelmesi günümüz psikanalizi açısından bakıldığında Kabil'in davranışlarını açıklamada aşırı uyumluydu.
Başımı kaldırdığımda uzun bir süre odamın tavanını izleyip dış dünyaya geçmek istemediğim ve uzun zamandır bu duyguya hasret kaldığımı farkettiğim bir kitap oldu benim için.
"..Benim kölelik tarihinden çıkardığım sonuç yasalarla güvence altına alınabilecek, yalnızca haklarla ilgili bir sorun olmadığıdır. Kendinizi ifade etme özgürlüğünüz olsa da ne söyleyeceğinize karar vermek, sizi dinleyecek birini bulmak ve sözlerinizin kulağa hoş gelmesini sağlamak yine size düşecektir; bu becerileri edinmek çaba gerektirir."
Sayfa 21Kitabı okuyor
"Tüketim toplumu, gerilmiş sinirler için dev bir sakinleştirici görevi görüyor."
Sayfa 15Kitabı okuyor
S. O halde bunu biraz irdeleyelim. Sizce gelecek değiştirilebilir mi, Dr. Seldon?
Y. Kesinlikle. Bu mahkeme salonu birkaç saat içinde havaya uçabilir, tabii uçmayabilir de. Eğer böyle bir şey olursa, hiç kuşkusuz gelecek de bir nebze değişecektir.
S. Yine laf salatası yapıyorsunuz, Dr. Seldon. İnsanlığın tarihi bir bütün olarak değiştirilebilir mi peki?
Y. Evet.
S. Kolayca mı?
Y. Hayır. Güçlükle.
S. Neden?
Y. İnsanlarla dolu bir gezegenin psikotarihsel süreci son derece büyük bir eylemsellik içerir. Değişmesi için benzer eylemsizliğe sahip bir şeyle karşılaşması gerekir. Ya bu süreç içinde yer alan insanların sayısı fazla olmalı ya da -insan sayısı yetersiz kalsa bile- değişime yetecek uzunlukta bir zaman kullanılabilmeli. Anlıyor musunuz?
Sayfa 39
Özel Hayatın Tarihi 1
Toplum bilimciler, toprak ayrımcılığı denen olguya mahkum olmuş toplumların, durağan hale geldiğini ve sonunda ölüp gittiklerini göstermişlerdir. İşte burada, insanlığın evrimindeki en derin yasalardan biri karşımıza çıkmaktadır. İnsan, başka insanlara muhtaçtır. Irklar arası ilişkiler ve karşılıklı etki alışverişi olmadan, ilerleme diye bir şey de olmaz; çünkü insanoğlu kendisine şu ya da bu ölçüde yeterli olmasından çok, başkalarının etkisinde kalmakla kendinin bilincine varır.
Doğu ve batıyı karşılaştırırsak , bunların her ikisinin de, akılsal ile akıl-dışı arasındaki gerilimi gösteren bir tarihleri olduğunu ve her birinin iç evriminin, bu gerilimle yönlendirildiğini gözlemleyebiliriz. Dolayısıyla, sanat tarihinin, bireysel insan varlığının kendini bütün dile getirişlerinin temelinde, ikiz bir karşıtlık bulunduğunu ileri sürmeye yönelen modern psikolojinin bulgularını doğruladığını söyleyebiliriz.
Sayfa 575Kitabı okudu
İnsan ve hakikat. İnsanlık tarihi bu iki kelimenin içinde yatıyor. İnsanoğlu durmadan hakikati arıyor. Buluyor, adeta bulduğuna inanamıyor ve yine arıyor. Kaybediyor, yine arıyor. Kimi zaman da hakikat gelip kendisini buluyor, ama, insanoğlu bunu küçümsüyor, önemsemiyor ve hala gerçeği başka yerlerde arıyor.
Sayfa 36
