Bizim çocukluğumuzda gölge oyunu Karagöz ve Hacivat oyunu için gereken atmosfer çoktan bozulmuştu. Mürekkep yalamak, kitap kurdu olmak, kültürlü aileden gelmek kavramlarının yerini, test çözmek, boş vakit lerde kitap okumak ve zengin olmak almıştı bile.
Sayfa 180
bach’ın donuna tükürür, çükünü koparırdım
oyalarla, nazar boncuklarıyla süsler
kütüphaneme asardım, korusun diye beni şeytandan
belki doğmamış olurdun sen daha, büyümemiş.. belki..
hiç şefkat görmemiş, şeftali reçeli tatmamış uygarlıklar gibi
karagöz intiharlarıma hacivat taklidi yapardın, aldanırdım
hiç bayram harçlığı almamış bir tanrı silueti gibi
ağlardın, gizlenirdin belki de bir köşede kendi içine
oysa yoktu ki köşeleri o üçgenin
dudaklarınla dudaklarım, sözcüklerimiz arasındaki üçgenin
ağzına sıçayım ki sevdim ben
böyle en önce, eperken genç ölmeyi
ve hasretimi ve memleketimi
bereketi ulan bereketi
beklentilerimi, beklemeyi sevdim hep...
Osmanlı'da Ramazan sadece Hacivat ? Karagöz veya Direklerarasında yapılan birkaç oyundan ibaret değildi.
"Lügat paralamak, özenti içinde olmak, kısacası yarı-aydın olmak bir suç değildir. Yarı-aydın olmak, tam-aydın olmaya giden yolda bir basamaktır. Yarı-aydınlar, büyüdüklerinde tam-aydın olabilirler. Çocuklar da kimliklerini bulmaya taklitle, özentiyle başlarlar, ama sonunda orijinal bir kimlik edinebilirler. Şimdi siz tutup da büyüklerini taklit ediyor diye bir çocuğu döverseniz, onun olgunlaşmasını engellemiş olursunuz. Karagöz de yarı-aydın sayılan Hacivat'ı dövdüğünde, aslında ufukta gözüken aydına saldırmaktadır. Çünkü, aydın korkusu, akıl korkusudur."
Mustafa Kemal'in sünneti, babasının ölümünden sonra yerleştikleri dayısı Hüseyin Ağa'nın kahyalık yaptığı çalı çiftliğinde yapılır. Sünnet günü on altı fakir çocuk da sünnet edilir. Sünnet düğününde Karagöz ve Hacivat da oynatılmıştır. Sünnet olurken "ah babacığım" diye bağırması annesini çok üzmüştür.
Sayfa 9 - Güven KitabeviKitabı okudu
Kâğıthane bahçelerinde ve aslında bütün şehirde görülebilecek en gözde şeylerden biri, tiyatro gösterileri, bilhassa da Karagözdür. Bu bir gölge oyunudur; kuklalar deve veya su aygırlarının postundan yapılır. Gölgeler, arka taraftan bir yağ lambasıyla aydınlatılan beyaz, muslin bir perdeye yansıtılır. Bu oyunun başlıca iki kahramanı vardır: cahil, alaycı, şehvetli ve ağzı bozuk Karagöz'le eğitimli bir Türk olan, konuşması şiirsel ve edebi tınılar taşıyan Hacivat. Köylü kurnazı Karagöz, Hacivat'ı devamlı iğneler, ama kısa yoldan palazlanma girişimleri daima başarısızlıkla sonuçlanır. Oyun baştan sona Karagöz'ün kışkırtıcı şakaları, müstehcen elkol hareketleri ve muzır imalarıyla doludur; bunların her birinin ardından izleyicilerden bir kahkaha tufanı kopar.
Dramatik özellikteki oyunlarda karşıtıklardan yararlanılıyordu. Bu, sözlü dramatik oyunlarda çok belirgindir. Bunlarda "dişi konuşan" diyebileceğimiz kişi karşısındakine nükte yapmak fırsatımı verir, lafı, söyleşmeyi açar. Karagöz oyunundaki Hacivat, Orta oyunu'ndaki Pişekâr, hokkabazdaki Usta veya Pişekår, kukla ve Tulüat'taki İhtiyar veya Efendi bu türlü dişi konuşan kişilerdir. Buna "letäif-endiş", "şetaret-pişe" denir. Buna karşılık "erkek konuşan diyebileceğimiz karşısındakine laf yetiştiren, núkte yapan, çoğu kez yanlış anlamalarla oyunu geliştiren, Karagöz oyununda Karagöz, Ortaoyunu'nda Kavuklu, hokkabazda Yardak, kukla ve Tulûatta İbiş veya Komik'tir.
Sayfa 34Kitabı okudu
"Her gün son derse doğru arka sıralarda
Bir Karagöz ve Hacivat cesedi bulurlardı."
Sayfa 214 - Alper ÇekerKitabı okudu
Bursa Ulu Camii ve Süleyman Çelebi,
Bir dönem bu camii de imamlık yapan Süleyman Çelebi'nin Mevlîd Şerifi her gün öğle namazından SONRA okunmaya başlıyor.
Duyduğum da ruhumu titreten cümle:
"İndiler gökten melekler saf saf..."
Hacivat ve Karagöz ün Camii inşaatında çalıştığı
Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferden getirdiği Kabe-i muazzama örtüsü
Hızır a.s. bir vakit bu Camii de namaz kıldığı
Evliya Çelebi'nin de dediği GİBİ"Ruhaniyeti yüksek bir camii"
Bursa Ulu Camii.....
Sayfa 31
Bizim son Hacivat'ımız ve Karagöz'ümüz, Zeki Alasya ile Metin Akpınar olsa gerek.
Sayfa 60Kitabı okudu
