Sayın Demirel, 1965'teki ilk başbakanlığının daha ilk günlerinde, toprak reformuna karşı çıkarken "Tapuyu deldirtmem " diyerek ünlenmişti. 1980'li yılların ortalarında, bu ününe "özgürlükçü-katılımcı demokrasi" havariliğini eklemek için de büyük
çaba gösterdi.
Demokrasi dediğin illet;
Senin cahilliğin her zamanki gibi yine benim yaşamımı etkiledi.
Demokrasi dediğin bazen çoğulcu, ilerici, katılımcı bir yöntem değil aksine müptezel, adi, bayağı bir metottur.
Özellikle de Ortadoğu'da yaşıyorsan ve geleceğini tek tayin etme hakkın olan sandığa dünyanın en cahil dört ülkesinden biri seçilen Türkiye'de yığınları oluşturan insanlarla gidiyorsan.
Siyasete katılımcı olmak, kolektif ve planlı bir eylemin parçası olmak için eşitlik (eşit haklar, eşit muamele) iddiasında bulunmak yetmez, aynı zamanda, eşitlik terimleri dahilinde başkalarıyla eşit düzlemde bir aktör olarak eylemde ve talepte bulunmak gerekir. Bu yolla, sokakta toplanan topluluklar, karşı çıktıklarından farklı bir eşitlik, özgürlük ve adalet fikrini eyleme dökmeye başlar. Böylece "ben", aynı zamanda, olanaksız bir birlik halinde karışıp kaynaşmayan bir "biz" olur. Siyasal aktör olma bir işlevdir, diğer insanlarla eşit şartlarda eylemde bulunmanın bir vasfıdır, bu önemli Arendtçi formülasyon, çağdaş demokrasi mücadelele açısından güncelliğini koruyor.
Sayfa 51 - Koç Üniversitesi Yayınları
Potansiyel olarak çok önemli bir kamusal yaşam biçimi oluşturan özgürlükçü yerel yönetimcilik, kentlerde Orta Çağdan ondokuzuncu yüzyıla kadar süren uzun bir tarihsel geçmişe sahiptir. Yerel yönetimler, ortaya çıkmakta olan merkezi ulus devletlere karşı dengeleyici bir güç oluşturmak için değişen ölçülerde demokrasi ile uygulamaya konmuştur. Bugün özgürlükçü yerel yönetimcilik, Eski Yunan'daki politika sözcüğünün orijinal anlamını -gerçek anlamda katılımcı, demokratik bir kurumlar topluluğu aracılığıyla polis işlerinin yönetimi- geri kazanmayı ve ona işlerlik kazandırmayı amaçlamaktadır.
Yoksul ve eğitimsiz bir tarım toplumu. Batı'da demok rasiyi yaratan iki temel sınıftan da yoksun. Ne gerçek anla mıyla bir burjuvazi ne de gerçek anlamıyla bir işçi sınıfı var ... Radyo yok. En büyük gazeteler, ancak 3-4 bin basa biliyor. .. Demokratik kültür değil, büyüğe itirazsız uyulan, tartışmaya yer vermeyen bir kültür, aile düzeyinde de ege men, toplum düzeyinde de. Birkaç aydın dışında, özgürlük ve demokrasiyi ne bi len var, ne de isteyen. Atatürk'e saldıranların Kemalizmde demokrasi yoktur savını iyi değerlendirebilmek için, sadece 1920'lerin 1930'ların Anadolusunun koşullarını anımsamak yetmez. O dönemin Batı'sına, bugünkü demokratik ülkelerin o dönem deki durumlarına da bakmak gerekir. 1930'larda, bugünkü anlamda katılımcı bir demokrasi, Avrupa'nın hiçbir yerinde yok. ltalya 1922, Portekiz 1927, Japonya 1930, Almanya 1933, İspanya 1938 yılında faşist bir yönetime geçmiş. Merkezi bir yönetim biçimi olan Fransa da giderek faşizme teslim olacaktır.
İş bölümünün cinsiyete göre belirlendiği toplumlarda (yani bildiğimiz bütün toplumlarda), kadınlar için vakitsizlik can alıcı bir kısıtlama, toplantılar ise ek bir külfet haline gelir. Katılımın yoğunluğu ile katılımcıların sayısı arasındaki ters orantıyı, kadın hareketinde etkin olanlar çok iyi bilirler; ve bir çocuğun ya da büyüğün bakımının söz konusu olduğu dönemlerde kadınları politika dışına iten döngü hiçbir zaman dikkatten kaçmamıştır. Feminizm, katılımcı demokrasi sorununa, bunun neden istendiği ve muhtemelen neden işlemeyeceğiyle ilgili nedenlerin en sivri şekilde bir araya geldiği bir bileşim getirir. Çağdaş kuram ya da pratikte bu sorunun yanıtlanması için atılmış bir adım var mıdır?
Sayfa 34 - Metis Yayınları
