Yeşil Yol

Öncelikle bana bu güzel eseri okumamda büyük yardımı dokunan https://1000kitap.com/Rolan beyefendiye en içten teşekkürlerimi sunuyorum. Dünyanın en ünlü ve para içinde yüzen yazarlarından Stephen King'in daha çok filmiyle tanıdığımız Yeşil Yol bana oldukça güzel dakikalar yaşattı. Şimdi ne yazayım bilemiyorum inceleme için, ikinci kez okunmaya değer bir kitap ama o kadar kolay değil sanki. Filmi için de aynısını söyleyebilirim, ilk çıktığında izlemiştim ve tekrar bakmaya cesaret edemedim. Belki şu an yazdıklarım anlamsız geliyor fakat okuduktan sonra bana hak vereceğinize eminim. Başlamadan önce nasıl bir kitap olduğunu tahmin ediyordum ve beklentilerim boşa çıkmadı. Okudukça filmden sahneleri tekrar hatırladım ve her olay gözümde canlandı. Oldukça dramatik bir eser ancak içinde çıkarılması gereken dersler ve hayatı sorgulatan durumlar fazlasıyla mevcut. Stephen King çok sade bir dil kullanmamış, tuzu biraz fazla kaçan yemek gibi ama alıştıktan sonra kendine bağlıyor. Ortam ve kişi tasvirleri başarılı, kokusuna kadar hissettiriyor. Kitap altı bölümden oluşuyor ve her bölüm bir önceki bölümden tekrarlar içeriyor. Tekrarların amacı hikayeyi iyice zihne kazımak, bundan dolayı etkisi daha uzun sürüyor. Bazı sayfalar spoiler içerse de bu merak kırıcı olmuyor. Mesela bir karakterin öleceğini en baştan söylüyor size ancak nasıl olduğunu öğrenmek için okumanız lazım. Hikayesini biliyorsunuzdur çoğunuz çünkü filmi fazlasıyla ünlü. İki kıza tecavüz edip öldürmek iddiasıyla ölüme mahkum edilen aşırı duygusal ve yumuşak kalpli izbandut bir zenci olan John Coffey ile nakledildiği Cold Mountain hapishanesinin baş gardiyanı Paul Edgecombe ve takım arkadaşlarının arasındaki ilişkileri konu alıyor kitap. John Coffey aslında yardım etmek istemiştir ancak kanıt yetersizliği ve derdini anlatamaması onu suçlu yapmıştır. Bu arkadaşın gizemli güçleri vardır, ölüleri diriltir ve hasta insanlara şifa vermektedir. Biraz İsa peygamberi anımsatıyor bu yönüyle. Olaylar çok farklıdır ancak buna inanan pek az insan bulunur. Kötü insanlar her yerde aslında, yazar bize bunu anlatıyor açık açık. Hapiste olmayan herkes nasıl iyi değilse, içeri tıkılanlar da kötü olmamaktadır. Tek bir olay üzerinden insanları suçlamak kolaydır fakat onların içini tahmin etmek başka bir olay. Kimseye öğüt vermek derdinde değilim, sadece kitabın oluşturduğu etkiyi ve bize anlatmaya çalıştıklarından bahsediyorum. Kötü bir sonu olduğunu tahmin etmişsinizdir ancak bu kötü sonun getirdiği birtakım iyi şeyler var. Paul Edgecombe hikayeyi kaldığı huzurevinde yazıya döküyor ve orada yaşadıklarını anlatırken geçmişiyle benzerlikler buluyor. Kötü veya iyi olmak bizim elimizde gibi bir sonuç çıkıyor ortaya. William Wharton diye bir sapık katil var ki evlat olsa kendi elleriyle boğar insan olan. Daha fazla anlatmaya lüzum görmüyorum, alın okuyun sadece.

Cüssesi kadar kocaman yüreğe, cüssesine ters olan korkuya sahip John Coffey'nin ( coffee gibi söyleniyor ama farklı ) Yeşil Yol`a doğru attığı ürkek adımların şahidi olacaksınız.

Kitabı E bloğunun baş gardiyanı Paul`ün dilinden dinliyorsunuz. İlk başta biraz sıkıcılık yarata bilir ama ortalara doğru kesinlikle kendinize hakim olamıyorsunuz.
İnsanın kitabın içine girip, o kocaman devi kucaklayası, "yalnız değilsin John." diyesi geliyor.
İyinin bazen ne kadar kötü, kötünün bazen ne kadar iyi olabileceği, görünüşün aldatıcı kısımlarına takılmamamızı, insanın tüm ürkütücülüğüne rağmen saf kalabileceğini açıklıyor bize Kocaoğlan..

Sonunun bildiğim gibi bitmemesi için, geriye kalan 10 sayfayı 3 gün erteledim.
Hayatıma yeşil ve siyah bir renk katan gözü yaşlı dev seni özleyeceğim...

Sonunda büyükten küçüğe her insanın duyduğu, duymasa bile bir yerden kulağına çalındığı o efsane kapanış söz:

"Yoruldum, patron.Yollarda yağmurdaki bir serçe kadar yalnız olmaktan yoruldum.Yanımda hiç arkadaş olmamasından bıktım. Nereye gideceğimizi, nereden geldiğimizi söyleyecek biri. İnsanların birbirine kötü davranmasından bıktım. Her gün dünyada hissettiğim ve duyduğum acılardan bıktım. Çok fazla var, sanki her an için kafama cam parçaları batıyor. Anlıyor musun?
Karanlıktan korkuyorum patron lütfen ışığı kapatma…”

Kesinlikle okuyun..

Böyle bir kitabı okuduktan sonra hakkında bir şeyler yazmak zor geldi. Bayadır erteliyorum o yüzden demek istediğim bazı şeyler de zamanla uçup gitmiş olabilir.
(Yazmayı ertelememin bir diğer sebebi de "inceleme" başlığı altında olması yani benim gibi bir okurun bir kitabı gelişi güzel incelemesi doğru gelmiyor bana, bir kitabı incelemek demek yazarını tanımak, onun yaşadığı dönemi tanımak, onun duygularını hissetmekten geçer. Ben tüm bunlara hakim olamadığım için her defasında inceleme başlığı altında eziliyorum ama dönüp baktığımda okuduğum kitapla ilgili fikirlerimi de burada görmek istiyorum o yüzden her ne kadar yetersiz de olsam yazıyorum.)

O kadar hakim değilim dedim ama King(ya da bir zamanlar kullandığı adıyla Richard Bachman) gibi bir yazarı okuyup da araştırmadan bırakmak olmazdı. Diyorum ki kendime, nasıl olur da bir kişi olayları bu denli içine çekerek anlatır, ne içer, ne yer, nasıl düşünür, nasıl bir psikolojisi var da bunları yazar, bunları kendinize soruyorsunuz çünkü olağanüstü durumları öyle bir anlatışı var ki kurgu demeniz pek mümkün olmuyor. Ve King beni duymuş olacak ki cevabı vermiş: “Bana ‘Nasıl yazıyorsun?’ diye sorduklarında her zaman ‘bir defada bir kelime’ diye cevap veririm ve bu cevap hiç kabul görmez. Oysa hepsi bundan ibarettir. Fazlasıyla basit gibi geliyor, ama Çin Seddi’ni düşünün mesela: Bir defada bir taş, değil mi? Hepsi bu. Bir defada bir taş. Ama o piç kurusunu uzaydan teleskopsuz görebildiğinizi okumuştum bir yerde.”
İnternette bulduğum yazılardan en samimisi, en dolu dolusu buydu sanırım. Mutlaka okuyun derim... http://www.edebiyathaber.net/...ktugunde-sahne-onun/
Ve bir de, https://www.insanokur.org/...nen-20-ilginc-detay/

Kitaba gelecek olursak gerilimden çok duygusallığın ağır bastığı bir eser. Başlarda sıkıcıymış gibi gelse de sonradan elinizden bırakamıyorsunuz. Hafiften anlatayım Could Mountain hapishanesinin E bloğunda yaşanıyor her şey ve tüm hikayeyi o zaman baş gardiyan olan Paul Edgecombe yazıyor, biz okuyoruz. Burada mahkumlar 'Yaşlı Sparky' diye bilinen elektrikli sandalye ile idam edilirlerdi, yeşil yolun sonunda...
Başta normaldi her şey Paul'e göre, mahkumlar gelir bir süre birlikte kalırlar sonra da elektrikli sandalyeye götürülürlerdi. İşlerinin en önemli kısmı konuşmaktı. Paul'un dediği gibi "Bizlere gelince, bizler mahkûmların gardiyanları değil de psikiyatristleri olarak daha çok işe yaradığımızı düşünmek bile istemezdik. Bu düşünceye bugün bile karşı çıkarım, ama hepimiz de nasıl konuşulacağını bilirdik... Ve Elektrikli'yle yüz yüze olan adamların eğer konuşmazlarsa çıldırmak gibi bir kötü huyları vardır." Evet her şey normaldi ta ki kocamaaann kalpli koca adam gelene kadar. John Coffey,kahve gibi ama aynı değil, 'O John Coffey ki, gözleri her zaman yaşlarla dolu; tıpkı asla iyileşmeyecek bir yaradan akan kanlar gibi'... Üzüntüyü de öfkeyi de sevgiyi de dibine kadar hissettim okurken. Daha fazla anlatırsam spoiler vermiş olurum burada duruyorum. Bu güzel kitabı herkes okusun, yüreğinde hissetsin isterim... Etkinlik olmasa belki çok daha geç bir zamanda okuyacaktım belki de hiç tanışamayacaktım John'la, bu sebeple Hakan Arık'a etkinlik için çok çok teşekkür ediyorum.

Ve son olarak en kısa zamanda izlemek istediğim filminin de olduğunu hatırlatıyor, Yeşil Yol filminden bir sahneyi, beni en çok üzen kısım, buraya bırakıyorum, okuduğunuz için çoook teşekkür ederim
 https://youtu.be/S6wT-v_P3cc

Yeşil Yol'u izlemeyen azdır. En azından öyle tahmin ediyorum. 4 dalda Oscar adaylığı olan, tüm zamanların en başarılı uyarlama filmlerinden biri olan bu şaheseri çocukluğumdan gençliğime seneler boyunca izledim, hala izlemeye devam ediyorum. Kitabı bitirdikten sonra da açıp tekrar izledim, itiraf etmeliyim. Bu son izleyişim çok daha farklı oldu elbette. Öncelikle kitabı bu kadar ertelediği için kendime kızdım. Sonrasında haliyle kitap ile filmi karşılaştırdım ve fark ettim ki ikisinin de yeri çok ayrı. Birebir ilerliyor mu diye sorarsanız elinden gelenin en iyisini yapıyor diyebilirim. Kitap ve sinema çok farklı dünyalardır aslında. Bir sinema filmi uyarlandığı kitabı elbette yüzde yüz anlatamaz. Zaten belli bir yönetmen görüşü katılmazsa o film kitabın yazarının filmi olur, yönetmenin değil. Frank Darabont, Stephen King şaheserini çok da değiştirmemiş. Hatta genel hatlarıyla hiç değiştirmemiş diyebiliriz. Birkaç ufak ekleme ve elbette gereken tüm teknik düzenlemeler haricinde Yeşil Yol, aynı Yeşil Yol.

Stephen King'in bu dünyası görünürde kısa olan fakat arkasında derin anlamlar saklayan ve upuzun olan Yeşil Yol'da geçiyor. Karakterlerin yalnızca bir kısmı Yeşil Yol'un mahkumları olarak görünse de, aslında tüm karakterlerimiz hatta biz okurlar bile o Yeşil Yol'un yolcusuyuz. Bazılarımız uzun bir yürüyüş yapıyor, bazılarımız ise zamanı gelince dönüşünü yapıyor. Yeşil Yol'un en etkileyici unsurlarından biri bu. Tüm karakterler son derece etkileyici, ayrıca eserini dayandırdığı ana fikir sayesinde kendinizi de romanda bir kahraman olarak görebiliyorsunuz. Yeşil Yol'un dünyası kasvetli, dramatik ve yolcuları için her daim korkutucu. Yeşil Yol'un karakterleri, King'in belki de şimdiye kadar yarattığı en gerçekçi ve en derin karakterler. John Coffey gibi bir karakteri edebiyat dünyasında çok fazla göremezsiniz. Bu şekilde başarılı karakter çizimleri yalnızca belli yazarlara bahşedilmiştir. King de onlardan biri. Yarattığı karaktere bağlanmadan edemiyorsunuz. Filmdeki performansıyla Michael Clarke Duncan'ı unutmamak lazım. Her oyuncu kendine verilen repliklerle tüm set ekibini gözyaşlarına boğup çekimin aksamasını sağlayamaz. Her ne kadar Michael Caine'in o seneki performansını sonuna kadar takdir edip Oscar'ını tebrik etsem de Duncan'ın seneler sonra beni hala ilk günkü gibi etkileyen performansının heykelciği daha çok hak ettiğini düşünmeden edemiyorum.

Gerçekten gönül rahatlığıyla söyleyebilirim ki; Stephen King'in en iyi üç kitabını bana sorsanız içlerinden biri Yeşil Yol olacaktır. Kitap okumak en sevdiğim aktivitelerden biridir fakat beni yorduğu da olur. Bazen bir kitaptan bunalıp o anlık okumayı bıraktığım da olur. Yeşil Yol bana bunların hiçbirini hissettirmedi. Sonunu adım gibi bildiğim bir romanın beni bu kadar sürüklemesi akıl almaz bir durum oldu benim için. Filmi izlediğim zamanlarda Stephen King ile ilgili çok bilgim yoktu. Şimdi artık film ve kitabın atmosferleri arasında karşılaştırma yapabileceğime inanıyorum. King atmosferi kitapta kendini hissettirdiği kadar filmde de hissettiriyor. Oyunculara büyük görev düşmüş ve her biri bunu oldukça iyi yerine getirmişler. King'in karakterlerine bahşettiği her özelliği filmin kadrosundaki isimlerden görüyoruz. Kitabı okuduktan sonra filmi izlemediyseniz hemen açıp izlemeye başlayın, bir karakterin ismi geçmeden kimin kim olduğunu anlayabilirsiniz.

Kitap hakkında konuşmaya devam etsem buraya sayfalarca yazı bırakabilirim. Sığ bir eser değil, son derece derin bir okyanus Yeşil Yol. İnsanlığı konu alıyor; kötüsüyle ve iyisiyle. Küçücük bir koğuşta geçen hikayesiyle bizi bize anlatıyor. Belki de tarihin en içten ve dürüst romanlarından biri. Teknik açıdan kusursuz olduğu gibi duygusal açıdan da içimizde kendine asla kaybolmayacak bir yer açıyor. Okumadan durduğunuz her saniye, okuduktan sonra içinizde pişmanlık olarak kalacak.

Filmini hemen hemen bir çoğumuz izlemisizdir harika bir yapıt başlı başına bir şaheser ve uzun zaman hafızalarda silinmeyecek bir hikaye şiddetle okumanızı tavsiye ederim

Ben kitap incelemesi yazmayı falan beceremem. Zaten pek de haddime olduğunu düşünmüyorum. Ama şuan gözlerim hala nemli bir şekilde birkaç cümle etme ihtiyacı hissediyorum. Çoğunlukla çoğu şeyi, hatta bazen kendi vicdanımı bile sorgulamama neden oldu bu kitap. Zaten her birimizin bir şekilde ya filmini ya da bu kitabı duymuşluğumuz, aşinalığımız kesin vardır. Ama yine de okumadıysanız okuyun, okuduysanız da okutun demek istiyorum. Daha fazla ne denir ki? Okursanız ne demek istediğimi anlayacaksınız. Herkese keyifli okumalar diliyorum. "Sainte Marie, Mete de dieu, priez pour nous, pauvres pecheurs, maintenant et a l'heure de notre mort."

Hemen herkes tarafından izlenen Yeşil Yol (Green Mile) filminin kitabı olan Yeşil Yol kitabı Stephen King'in en bilinen kitaplarından biridir. Filmi uzun zaman önce izlememe rağmen okuduktan sonra kişileri ve filmde yaşanan olayları gözümün önüne getiren roman Cold Mountain Hapishanesinde sadece Yaşlı Sparky'de (idam koltuğu) idam edilecek insanlar ve gardiyanları içeriyor. Anlatıcı Paul Edgecombe olan kitapta hapishaneye 2 çocuğu öldürmekle suçlanan John adlı iri yarı bir adam gelmesinin ardından işler değişiyor. John iri yarı bir adam olmasına rağmen onda çocuksu ve özel birşeyler vardır. Akıcı bir hikayeye sahip olan bu kitapta konu ilerledikçe başgardiyan ve arkadaşları John'un suçsuz olduğunu keşfederler ve onda özel olan ilahi güçleri fark ederler ama Yeşil Yol'da bazı şeyler kaçınılmazdır...

Yeşil Yol/Stephen King
Yıllar önce filmini izleyip hayran kalmıştım. Tabi o zamanlar ne yazarından ne de kitabından haberdardım. Yazarın ismini çok sonraları öğrendim ve yazdığı bir çok korku kitabı olduğunu, yeşil yol isimli kitabın ona ait olduğunu duyunca çok şaşırmıştım. Çok güzel ve çok akıcı bir dille yazılmış, aynı zamanda hikayesiyle bir anda kendinizi içinde bulduğunuz harika bir kitap. Kitabın konusu ilginç bir o kadar da olması mümkün olmayan fakat her daim biz insan oğlunun hayalini kurduğu, bir kurtarıcı bekleyip, aslında bu kurtarıcının yine biz insanlardan başkası olmadığını anlayamadığımız olaylar üzerine yazılmış, ders niteliğinde bir kitap. Ne zaman bir başkasından kötülükleri durdurması adına bir istekte bulunsak, işte belki de o an ölüyordu insanlığımız. Dünyadaki tüm kötülüklere son vermesini istediğimiz hayal perisi idi John Coffey. Halbuki her birimiz birer John Coffey değilmiydik? Biz dur demezsek, biz sessiz kalırsak kötülüklere kimse dur demeyecek ve belkide ömrümüzün sonuna kadar bir peri bekleyerek geçireceğiz. Ve o hiç bir zaman gelmeyecek...
Adaleti öğrendiğim müthiş bir kitap. Her ne olursa olsun size emanet edilen canlara adil olmak... Bu insan, belki bir katil, belki bir tecavüzcü kim ve ne olursa olsun insanlığımızı kaybetmeden adil davranmak. Mümkün mü peki? Gerçekten bu denli insanca yaklaşılabilir mi? Hani şu her gün duyduğumuz kötülükler ve bunları yapanlara karşı hep bir kin ve öfkemiz vardır, bir verseler bize, şöyle yaparım böyle yaparım ahkam keseriz... O bitmek tükenmek bilmeyen öfkemiz, tüm bunlara rağmen adaletli olabirmiydik? Olmalıyız... İşte bu kelimeyi söyletiyor ve öğretiyor tüm içtenliği ile yazar. Umudum bir gün dünyadaki kötülüklerin son bulması adına, fakat bazen öyle kırılıp dökülüyorum ki tükeniyorum. Sevginin tarihi kadar eski belki de öfkenin ve kinin tarihi...
Böyle böyle düşünceler sararken beynimi, bu defa iyi insanlar çoğalsın demekten başka bir şey gelmiyor aklıma. İyi yürekli John Coffey'ler...
Kitapla ve sevgiyle kalın...

George Stinney Jr., ABD'de 20. yüzyılda ölüme mahkum edilen en genç insandı. Elektrikli sandalye ile infaz edildiğinde sadece 14 yaşındaydı.

Stinney, 1944 yılında Güney Carolina eyaletinde 11 yaşındaki Betty ve 7 yaşındaki Mary olmak üzere iki beyaz kızı öldürmekle suçlandı ve mahkemeye çıkarıldı...

Kendisini savunacak bir avukatı yoktu... Mahkemedeki jürinin tümü beyazdı. Duruşma sadece 2 saat sürdü ve 10 dakika içinde karar verildi: Ölüm...

İnfazdan önce George Stinney, ailesini görmeden 81 gün geçirdi. Şehrinden 80 km uzaktaki bir cezaevinde, tek kişilik hücrede tutuluyordu.

İnfaz edildiği güne kadar elinden İncil'i hiç bırakmadı ve masum olduğunu söyleyerek beraat etme umuduyla günlerini geçirdi...

Derken bir sabah hücresinin demir kapısı son kez açıldı... Küçük çocuğu alıp karanlık bir odaya götürdüler... Demir bir sandalyeye oturtup kafasına elektrotlar bulunan bir kask geçirdiler...

Ardından bir cellat şalteri indirdi... 5 bin 380 voltluk elektrik akımı kafasından girip ayak parmaklarından çıktı... George Stinney Jr.'nin kısa hayatı elektrikli sandalyede son bulmuştu...

Bu acıklı olayın ardından tam 70 yıl geçti... Güney Carolina'da bir yargıç, George Stinney'in masum olduğunu çok geç de olsa kanıtladı... Aslında kanıt çok basitti. İki kız, kafalarına 19 kiloluk bir cisimle defalarca vurularak öldürülmüşlerdi...

Oysa cılız ve çelimsiz bir çocuk olan Stinney'in o cismi kaldırıp hızla vurabilecek kadar gücü, canı yoktu... Bu mümkün değildi... Siyah olduğu için en baştan suçlu görülmüştü... Kim bilir belki de gerçek suçluyu saklamak isteyen birileri onu ortaya sürmüştü...Adaletin en kötüsü geç tecelli edenidir..

Stephen King, 1996 yılında Yeşil Yol (Green Mile) adlı romanını yazarken kendi hayal gücünün yanı sıra Stinney'in hikayesini ön plana aldi.
Daha ne diyim gerisini siz okuyun .
Tüylerinizi diken diken edecek bunu bilin ama...

Coul Mountain Eyalet Hapishanesinin E Koğuşu başgardiyanı olan Paul Edgecombe için tüm mahkumlar aynıdır. Paul mahkumların yeşil yoldan yürüyüp yaşlı sparkla (elektrikli sandalye) tanışmalarını sağlamaktadır. John Coffey ise küçük kız çocukları olan Cora, Kathe ikizlerini tecavüz edip öldürmekten yargılanan ve idam gününü bekleyen mahkumdur.

O iriyarı vücudunun arkasında yatan çocuk kalbi ise işlediği suçla ne kadar ters orantılı değil mi? Karanlıkta yatmaktan neden korkacak, onu her gördüğünüzde ağlamaktan kızarmış gözlerinden dolayı bu kadar üzüldüğü şeyi neden yaptığını düşündürecek birisi.

Ana karakter Paul Edgecombe bize yaşadığı olayları Georgia Pines Huzurevinden yazıyor. 1932'de yeşil yola gelen John Coffey'i ve idam zamanına kadar olan olaylar tek nefeste okumama neden oldu. (John Coffey'i fareler ve insanlar kitabındaki Lennie'ye çok benzettim.) Korku ve gerilim türünde olan bir kitabın beni bu denli duygusallaştırmasını sevdim. Hiç düşünmeden okumalısınız:)