Romanın Macerası: Bozkurtların Ölümü Atsız'ın, tarihin tozlu sayfalarından çıkardığı Kür Şad'ın hikâyesidir. 639 yılında Çin sarayını basan 41 yiğidin hikâyesini Atsız Fransız kaynaklarından, muhtemelen Hüseyin Cahit'in De Guignes tercümesinden, daha üniversite yıllarında okumuş olmalıdır. Çin kaynaklarında Cie-şı-şuay olarak geçen
Efendiler, İtilaf Devletleri, heyeti murahhasamız vasıtasile yaptıkları teklifatın cevabını almağa intizar etmeden daha murahhaslarımız yolda iken, Yunanlılar, bütün ordusile, bütün cephelerimize karşı taarruza geçtiler.
Görüyorsunuz ki Efendiler, Yunan taarruzu, konferans ve sulh hikâyesini bize bizzarure terkettiriyor. Şimdi müsaade buyurursanız, size, bu taarruzu ve neticesini arzedeyim:Yunan ordusunun Bursa ve şarkımda mühim bir grupu; Uşak ve şarkımda diğer bir grupu vardı. Bizim de kuvvetlerimiz, Eskişehir şimali garbisinde ve Dumlupınar ve şarkında olmak üzere iki grup halinde idi. Bundan başka, Yunanlıların, İzmitte bir fırkaları, bizim de ona mukabil Kocaeli Grupu bulunuyordu. Yunanlılarım, Mendres boyundaki kıtaatına karşı da kıtaatımız vardı. Yunan ordusunun Bursa ve Uşak grupları, 23 Mart 1921 günü ileri harekâta geçtiler. İsmet Paşa Kumandasında bulunan Garp Cephesi kıtaatı, arzettiğim gibi, Eskişehir şimaligarbisinde tahaşşüt etmişti. Karar, muharebeyi İnönü mevaziinde kabul etmekti. Ona göre tedabir ve tertibat alınıyordu. Düşman, 26 Mart akşamı, İsmet Paşanın işgal ettirdiği mevaziin sağ cenahı ilerisine yanaştı. Ertesi günü, bütün cephede temas hâsıl oldu. Düşman, 28 de sağ cenahımıza taarruza geçti. 29 da her iki cenahtan taarruz etti. Düşman, mevziî, mühim muvaffakıyetler elde ediyordu. 30 Mart günü şiddetli muharebelerle geçti. Bu muharebelerin de neticesi düşman lehine tecelli etti.
Bundan sora, sıra bize geliyordu. İsmet Paşa, 31 Mart günü, mukabil taarruza geçti ve düşmanı mağlup ederek, 31/1 Nisan gecesi ricate mecbur etti. Bu suretle, tarihi inkılâbımızın bir sahifesi, İkinci İnönü zaferile imlâ edildi.
Sayfa 456
Atılmıştı zavallı Çallı bin türlü hakaretle*
İlahi intikamın neşesinden ben de mest oldum.
Maarif namına birçok devair böyle yandıkça,
İnandım hikmet-i Zerdüşt'e ben ateşperest oldum!**
*Neyzen’e, yakın dostu îbrahim Çallı’nın Akademi'deki hocalık vazifesinden kanun icabı emekliye ayrıldığını -13 Temmuz 1947- söylediğim zaman: “Bu nasıl karar? Sanatkâr, bostan kuyusunun dolabım çeviren beygir değil ki yaş haddi ile ıskartaya çıkarılsın!” demişti.
**Bu kıta Güzel Sanatlar Akademisi’nin 1 Nisan 1948 akşamı yanması üzerine yazılmıştır.
