Churchill’in azınlıklara dair sözlerine içerleyen Doktor Mürsel gözlüklerini düzeltti, sesi de değişti.
- Muhterem Efendim; yüzyıllardan beri beraber yaşadığımız bu insanları incitmemek için milletçe azami dikkat gösterdik. Şimdi bunların yaptıkları nedir?
Ziya Gökalp’in durgun yüzünde belli belirsiz bir ışık dolaşıp, silindi. - Mürsel Beyciğim, herkes seciyesinin icabını yapar.
Müderris Rasih Efendi de kuşkusunu dile getirdi.
- Ne dersiniz Ziya Bey, dayanabilecek miyiz? Halkın hissi pek yanılmaz; Anadolu’ya göç başladı. Devlet arşivlerinin, bankalardaki altınların Eskişehir’e nakledildikleri de halk arasında fısıltı halinde dolaşıyor.
Üzüntüsü ve karamsarlığı sesinden anlaşılmasına rağmen Ziya Gökalp kendini iyimser yorumlar yapmaya zorladı.
- Bunlar doğru olabilir. Devletin tedbir alması, savunmamızın gevşeyeceği manasına gelmez.
... 1. Dünya Savaşı boyunca, öğretmenleri, yetişkin öğrencileri cephelere sevk edildiğinden çok sayıda okulun kapısına kilit vurulması henüz unutulmadığından, bu kez de İstiklâl Savaşında benzeri bir durumun yaşanmaması yönünde bir karar alındığı 25 Kasım 1920'de, Antalya Mebusu Rasih Bey'in önerisi benimsenerek, "muallimlerin ve muallim mekteplerinde okuyan öğrencilerin askerlik yükümlülüklerinin ertelendiği" görülmektedir. Ahalinin aydınlatılması, çocukların yetiştirilmesi düşüncesiyle kendilerine bu tür bir ayrıcalık tanınır...
Rasih Nuri İleri, Türkiye'de sosyalizmin en üst halkasını oluşturanlar arasında bulunmuş bir kişi olarak tanınmaktadır.
Abidin Paşa'nın torunudur.
Abidin Paşa'nın damadı, Mustafa Nuri Bey de Hazine-i Hassa Nazırı ve Ayan üyeliği yapmış birisidir. İşte bu Mustafa Nuri Bey, Rasih Nuri İleri'nin baba tarafından büyükbabasıdır.
Mustafa Nuri Bey'in
Sayfa 112 - 1. baskı - Ekim 2002
