Ahmet Hamdi Tanpınar Beş şehir eserinde, ülkemizin tarihi özeliklerini mimarisini ve şehrin ileri gelen isimlerini harmanlayarak gezi tadında bir eserle karşımıza çıkıyor. Bu tarzı ile eser tarihe ilgisi olanlar için eğitici bir şekilde aktarılıyor. Eser her ne kadar gezi tadında olsa da tür olarak denemedir.
Kitapta sırasıyla Ankara, Erzurum, Konya, Bursa, İstanbul anlatılmaktadır. Bu beş şehrin ortak özellikleri ise başkent oluşlarıdır..
İkili veya çapraz okumalarda bazen sürprizlerle karşılaşabiliyor okur . Notre dame'ın kamburu'yla birlikte okuduğum eserde yazar eski Paris'in özlemini anlatırken sayfalar dolusu yeni Paris için elestirilerde bulunuyor. Beş şehirde geçen alıntı da ise ; Baudelaire en güzel şiirlerin birinde " Eski Paris artık yok ne yazık, bir şehrin şekli bir faninim kalbinden daha çabuk değişiyor." Diyerek,galiba bütün Fransız şiir boyunca bir iki şairden biri olduğu Paris'in değişmesine döğünür.
Özelikle mimaride eski yapıların sanatsal çalışmasını etkileyici bulup şimdiye oranla mukayese ederiz. Restorasyon çalışmalarının bile o ruha zarar verdiğini düşünürüz. Yaşadığımız şehirlerden güzel an'ları biriktirmek dileğiyle..
