Nakşibendi tarikatı
Geleneksel cemaatlerin en önemlisi, 14. yüzyılda Buhara’da kurulan Nakşibendi tarikatıdır. Kurucusu Muhammet Bahattin Nakşibendi’dir. Türkiye’de cumhuriyet rejiminin kurulmasından sonra, bütün cemaatlerin, yani (yeniden bir araya gelmenin ve yaygın dinî pratiklerin mekânları olarak) “tekke” ve “ziveyeler”in doğal temsil yolları yasaklanınca, Nakşibendi tarikatları gizli faaliyetler yürüttü; Nurcular gibi onlar da, cumhuriyetçi rejim 1938’de Dersim’deki isyanı bastırana kadar uzun bir süre Kürtlerin bağımsızlığını bekledi. Bugün dünyada ve Türkiye’de en büyük ve geniş cemaat Nakşibendi’dir: En ünlü “Şeyh”lerden biri olan Şeyh Nazım, Kuzey Kıbrıs’ta yaşıyordu, Türkiye’ye dönmesi yasak ve birçok kez de Kıbrıslı Türk yetkililer tarafından tutuklandı. Diğer liderlerden bazıları Avrupa ülkelerinde yaşıyor ve bu da gösteriyor ki tarikatın faaliyetleri Türkiye’nin sınırlarını aşmış durumda. Ritüellerini yapmak için gizli toplantılarla bir araya gelerek küçük ve militan gruplar halinde örgütleniyorlar; yayın faaliyetlerinde, Kur’an kurslarının örgütlenmesinde, dinî vakıf ve öğrenci yurtlarının kurulmasında alenen yer alıyorlar.
Sayfa 243 - İletişim Yavınları 1.Baskı, 2020, İstanbul (E-Kitap)Kitabı okudu
KIYAMET KOPUYOR
KIYAMET KOPUYOR
Merhaba değerli okurlarım,
“ Kıyamet kopuyor, dünyanın sonu geliyor” adlı köşe yazımla karşınızdayım, hazırsanız başlayalım.
2012 yılında Maya takvimine göre kıyamet kopuyordu. Bu köşe yazımı okuduğunuza göre bu tahmin çok da isabetli değildi. Aslında buna Maya takviminin sonu geldi diyebiliriz.
Türkiye’nin toplumsal yapısında “biz” duygusuna dayalı “cemaat” yapılanması önemini korumaktadır. Kıray’a göre, köyden kente göç sürecinde, köydeki ağalık patronajı “himayecilik” yerini, kentte aile içi yardımlaşma ve hemşehri yardımlaşmasına, bu himaye sistemi yerini siyasi patronaj sistemine bırakmıştır. Bütün KİT’ler siyasi himayecilik ile üretim için gerekli olan istihdamın üç misline kadar doldurulunca siyasette himaye etmez oldu. En son aşamada siyasi himayeciliğin yerini, dini grupların himayeciliği geçmiştir. Mali güçleri olan dini gruplar, köyden kente gelen kitleleri himaye etmektedirler
Kıray, M. (1995). “Siyasi Himayecilikten Dinsel Grup Himayeciliğine”,
Türkiye’de Toplumsal Değişim, İstanbul:Yeni Yüzyıl Yay.
