İmgeden Akla: Spinoza'nın Toplum ve Bireysellik Anlayışını Tutkular Üzerinden Yeniden Okumak
Mehmet Şiray
Felsefe geçen ve içinden geçilen bir şeydir! Bir felsefenin hakikatinin, tümüyle etkilerinde yattığını fark etmiştim; aslında, felsefe olsa olsa gerçek nesnelerle arasına mesafe koyarak, yani araştırmaya ve eyleme açtığı özgürlük
Sayfa 212 - 213, 214, 215,Kitabı okudu
Hıristiyan ahlakın yürekler acısı bir parodisi olan kapitalist ahlak, emekçinin tenini aforoz etmektedir; üreticinin ihtiyaçlarını asgariye indirgemeyi, onun zevk ve tutkularını ortadan kaldırmayı ve dur durak bilmeden, merhametsizce çalışmadan kurtaran makinenin rolüne onu mahkûm etmeyi bir ideal olarak benimsemektedir.
--
Bu da doğrudan doğruya
Aşk ve Yalnızlık
şimdi sana yalnızlık desem
kendiyle kavgalı
kendine taşmış sözcükler gelir aklıma
hep kaçırdığımız banliyö trenleri
mavi yakalılar
pazar artıkları
ve hep
hep kaybetmek bahsi gelir
yalnızlık dedim
sözcükler karanlığa gömüldü
diller
dinler
milletler sustu
inledi
yalnızlık, ölümün bulanık fotoğrafı/iblis icadı/tutku
ve şehvet meşalesi
ve daha bir sürü şey
çok dağınık yalnızlığımız
uyumsuz örüntüler
ilişkisiz hatıralar yumağı tüm yaşadıklarımız
bütünüz ama tam değiliz sanki
anlat bana
çizmeyi unuttukları sınırlar
gölgesinden kaçacağımız şehirler var mı?
Sayfa 25 - İzan Yayıncılık
Özel tutkularımızı giderme imkanlarımız ne kadar az olursa kendimizi o nisbette genel tutkulara veririz. Keşişlerin tarikatlarına duyduklan bunca sevgi nereden geliyor acaba?
Tarikatın dayanılması olanaksız tarafları olmasından. Manastırların kuralları, alelade tutkuları dayandığı şeylerin tümünden yoksun eder onları, ellerinde de kala kala ruhlarının kıvranmasına sebep olan kurallara karşı duydukları tutku kulır. Bu kurallar ne kadar ağır olursa, yani eğilimlerinden ne kadar azaltırsa, geri kalan eğilimlerine de o kadar kuvvet verir
----
Bu yorumlamayı okuyunca günümüzdeki şu soru aklıma geldi "Menfaati olan insanları bunun dışında tutarsak, günümüzde hangi dinden olursa olsun insanları, tarikatlarin oldukça zor (ve kimilerine göre de mantıksız) olan ritüellerini yaptırtan inanç nereden gelmekte? "
Bu sorunun cevabıni Montesquieu merkezinde yorumlarsak aslında bunun daha önce bahsi geçen gurur olduğunu görürüz. Bir nevi bu "Bakin ben bu bu zevklerden uzak durdum, tarikatımın veya grubumun bana söylediği şeyi yapabildim!" demek, kişiye bunun dışında övünç duyacağı başka bir imkan bırakılmaması da Montesquieu'yu doğrulayacak nitelikte.
Sayfa 98 - Toplumsal Dönüşüm YayınlarıKitabı okuyor
tutku bahsi
Canlılar dünyasını yöneten en güçlü tutku hayatta kalma tutkusudur.Beton zeminin içinden bir çiçek neden başını uzatır?Oltadan alınan balık neden debelenerek suya seğirtir?Yeni doğmuş bir buzağıyı ayağa kaldırıp memeye koşturan nedir?Ağaçlar niçin budandıkça güçlenirler?
Sayfa 5
