İngilizler savaş sırasında övünülecek bir yönetim sergilememişlerdi. Demokrasiye hazırladıklarını iddia ettikleri bir ülkeyi askeri diktatörlük ile yönetmişlerdi. İnsanlık tarihinin gördüğü en berbat kıtlıklarından biri olan 1943 tarihindeki Bengal kıtlığına sebep olmuşlardı. Bizzat Churchill'in talimatı ile açlıktan ölmek üzere olan
_Derin acılar, insanı seçkinleştirip diğer insanlardan farklı kılar.
_Wagner, çok derin acılar çeken biri – diğer müzisyenlerden üstün yanı da bu. Her alanda Wagner'e ve bestelediği müziğe hayranım.
_Derin acılar çekmiş her insanın ruhsal iğrençliği ve gururu, bir kişinin ne kadar acı çektiği, neredeyse onun değer dizgesi içerisindeki yerini
Denemeler'in Etkileri
Denemeler'in sınıflandırılmasının bu kadar zor olmasının nedeni de şüphesiz budur. Montaigne'in kendisi de onun eşsiz bir türün tek üyesi olduğunun farkındaydı: “Babaların Çocuklarına Olan Sevgisi Üzerine”de (II. 8),
“Dünyada kerdi türünde vahşi ve abartılı bir anlayışa sahip tek kitaptır.” der.
Bu iddia doğruluğunu korumuştur.
Tamamen edebiyata veya felsefeye ait olmakla kalmayıp ikisi arasında muğlak bir biçimde gidip gelen bu eser, tarihsel olarak da ikirciklidir; yazıldığı çağın ve kültürün izlerini taşır ancak dikkatle dinlersek, içinden gelen ses hâlâ şaşırtıcı derecede tazedir ve kendi kaygılarımızla uyuşabilir.
Birçok tanımlanabilir kaynak ile etkiden yararlanır ve Pascal'dan Nietzsche'ye, Andre Gide'den Virginia Woolf'a kadar geniş bir yelpazedeki yazar ve düşünür üzerinde muazzam bir etki yaratmıştır. Bu etki yelpazesi ancak dikkati konudan düşünce tarzına yönelttiği ve okuyucuyu kendi düşünce deneyini yapmaya davet ettiği benzersiz yöntemle açıklanabilir, Bu nedenle Batı kanonundaki konumu kendine özgüdür, her zaman kenarlarda gezinir ve her zaman yeni bir yorum bekler.
Sayfa 102
nietzsche abim de tarikat evliya düşmanıymış
Azizin ne olduğu değil, aziz-olmayanların gözünde ne anlam taşıdığıdır ona dünya-tarihsel değerini kazandıran. Onun hakkında yanılgıya düştüklerinden, onun ruhsal durumlarını yanlış yorumladıklarından ve onu kesinlikle kıyaslanamaz ve yabancı türden insanüstü bir şey olarak kendilerinden olabildiğince güçlü bir biçimde ayırdıklanından dolayıdır ki: tüm halkların, tüm çağların hayal gücüne hükmedebildiği olağanüstü gücünü elde etmiştir aziz. O kendini tanımamıştır; kendi ruh hallerinin, eğilimlerinin, eylemlerinin el yazısını, Kitab-ı Mukaddes'in pnömatik yorumu kadar abartılı ve yapay olan bir yorum sanatına göre okumuştur. Doğasındaki eciş bücüş ve hastalıklı yan, tinsel yoksulluk, vicdan rahatsızlığı, mahvedilmiş sağlık, aşını gergin sinirlerle bir arada kendisinin de, onu seyredenlerin de bakışlarından gizlenmiştir. Özellikle iyi bir insan değildi, özellikle bilge bir insan hiç değildi: ama insani ölçülerde iyiliğin ve bilgeliğin ötesine uzanan bir şeyi imliyordu. Ona inanmak, tanrısal ve mucizevi olana, tüm varoluşun dinsel bir anlamına, gelecekteki bir kıyamet gününe duyulan inancı destekliyordu. Hıristiyan halkların üzerinde ışılda yan bir kıyamet-güneşinin akşam parıltısında, azizin gölgesi müthiş büyümüştü, öyle bir yüksekliğe ulaşmıştı ki bu gölge, artık tanrıya inanmayan çağımızda bile, azizlere inanan yeterince düşünür bulunmaktadır hâlâ.
Sayfa 112Kitabı okudu
