Kıymetli hemşehrim ve ağabeyim Akın Üner’in Selanik Masalı romanını okurken bir yandan da tarif edemediğim bir his duyuyordum. Kitabı sarıp sarmalayan bu şey ne olabilirdi? Sonra, birden kitapta bir dip not olarak karşıma çıkıverdi bu his; hüzzam.
O kelimeyi Bir Gün’de ben de kullanmıştım; anlatmaya çalıştığım aşk hikayesi hüzzam makamındaydı.
Farklı coğrafyalarda hayatını sürdüren, bazen yaşam ırmakları gürül gürül akıp başka ırmaklarla birleşen bazen de olduğu yerde kuruyup kalan insanların hikayesi. Her şey Azeri Türkü olan dedesi ile Trabzon'un yerlisi olan anneannesinin yaşamını merak eden bir akademisyenin araştırmaları ile başlıyor. Zehra ile Trabzon'da yaşadım. Büyükhanım ve küçük kafilesi ile muhacirliğin sefaletini gördüm. Setterhan ile Tebriz, Tiflis, Batum Taht-ı Süleyman'ı gezdim. Azam ile halı dokudum. Piruz ile Yezd'i ve ateşgahları gezdim. İsmail ile Trabzon' dan Gülcemal Gemisi ile Balkan savaşına katılmak üzere yola çıkan gönüllü kafilesinin acılarına tanık oldum. Sofya ile adım adım Bolşevik isyanını izledim. Kitap hakkında yazılacak çok şey var. Tek kelime ile ifade etmek gerekirse; Mükemmel.
Hikayemiz bir Azerbaycan Türkü olan Settarhan ile Trabzonlu Zehranın hikayesi.Balkan Savaşı,1.Dünya Savaşı yıllarında geçiyor.Bu iki kişinin nasıl birbirini bulduklarını öğrenmek isteyen torununun ağzından anlatılmış.Gelelim kendi düşüncelerime.Yazarın okuduğum ilk kitabı ancak kesinlikle son kitabı olacak.Kitap 533 sayfa ama bana göre gereksiz detaylarla sayfa sayısı arttırılmış.Asıl olay 250. Sayfadan sonra başlıyor.Birçok insanın aksine bitmesin diye değil bir an önce bitsin diye düşündüm.Evet savaş yıllarının çaresizliği,kaos ortamı güzel işlenmiş çok fazla konuda bilgi var ancak çok zevk alarak okumadım.İki yerde yazarın ne yapmak istediğini anlayamadım.1.si Türkiyeli diye yazmış ki o yıllarda ne Türkiye Devleti vardı ne de öyle bir anlamsız kelime ki Azerbaycan Türklerine Türkiyeli denmez.2.si ise Neden ermeni tehciri olmuş ki hepsi suçlu değilmiş.Elbette değildi ancak aynı kitapta Trabzon işgal edildiği için toprağından kaçmak zorunda olan Türklerin de ne zorluklarla yaşadığı anlatılıyor.Elbette kötü bir kitap değil ancak bana hitap etmeyen bir yazar olduğuna kanaat getirdim.Herkese keyifli okumalar dilerim.
Yüzyılın en büyük SPOİLER çalışması.
Kitabımız çok güzel. Öyle ki sizlere yer yer kendinizin araştıracağı yerler bile bırakıyor. Sanırım kitabı uzunca bir süre hem araştırarak hem de okuyarak devam edeceğim. Elimden geldiğince de alıntı yaparak ilerlemeye çalışacağım.
ÖNCÜLER
İlk bölümümüz “Öncüler” şeklinde ilk Türk devletlerini işliyor.
İşte tarih
İşte şiddetin iğrenç yüzü
Biz başlatmamışız hiçbir savaşı
Bizimle başlatılmış bütün savaşlar
Bizimle bitiriimiş yine
Kölelik çoğaltan zaferler adına
Vurulup düşmüşüz dünyanın her yerinde Gidenimiz bir daha dönmemiş geri
Yemen olmuşuz
Balkan olmuşuz
Seferberlik olmuşuz
Ve her büyük savaşın sonunda
Ölümlere karşı türkülerle durmuşuz
Hangi inancın sesidir bu
Hangi körlüğün koyun kurbanlığı
Ki uğrunda can verdiğimiz topraklarda Canı alınan kurbaniara dönmüşüz