Halê Welat
Divê tu zanibî, ev bûne sê sal
Min nedît xwîşk û bira, xelkê di mal
Ne me dît axa welat, pîra dîyan,
Ne vexwar kewsera gewr ava çîyan,
Dipirsî îro ji min halê welat,
Dê bêjim jê diçin sed agir û pêt,
çi çîya, deşt û newal, rêl û zimag,
çi bajar, gund û kelat avahî pag,
Heya bi dar û çîya kuç û zinar,
Bi girîn, kezeb ji min anîn xar.
Ne kêzan, ne şivan û şîna giran,
Sorgerî ava çeman bi xwîna biran,
Rojê sed êş û birîn, renc û keser,
Ji dil û cergê wan der têne der,
An dibin arnanc ji bo tîra neyar,
An dibin ji nav welat bê şûn û war,
Axivîn ji canê welat diwazde birîn,
Herikîn Dicle, Firat deh sala xwîn…
Qe nizam hewceye wî halê xirab,
Ku ji min cerg û hinav kirîye kebab,
Dibêjim bê sor û ber, bê doz û tol,
Ji me çûn deşt û çiya, namûs û ol.
Pir spas ji xwedê, we ew der ne dît,
Tu bê qey nemane mêrxas û egît,
Welat dîl, xelkê têda hemî reben,
Bê girîn nabînî, rûkî li ken.
Şah Bi Qesda Kuştina Min
• Melayê Cizîrî
şah bi qesda kuştina min rim hejandin bêsebeb
Da me çeşmê qehr û xeşmê rim li dil da go edeb
Kuştiyên dîdar û dînê bêxeta her deh sed in
Her seher dîsa ji nû wên têne kêrê sed celeb
Dê ji çerxê pencumîn bêtin tenezzul kit Merîx
Mislê şemsê ger kişînîtin li wan tîxên xedeb
Her mecala ew di cengê bêt û ret her carekê
Rast û çep dê bêxitin sed sed
Min Di Dil Kovan Hezar In • Melayê Cizîrî
Min di dil kovan hezar in dax û keyber bêhisab
Mihneta werdên bixar in wên di dil da sed nişab
sed nişab in min di dil îro ji xarên sorgulan
Yek bi yek peykan çevî bûn çûne cergê da kulab
Pir bi wan curhan xwe têr in lew ko dî derman dikir
şerbet û ava heyatê şekker û qend û gulab
Ger dused peykan di nêva dil biwan dê xweş biwan
Her dema kewkeb
Meşşateyê Husna Ezel • Melayê Cizîrî
Meşşateyê husna ezel
çengalê zulfan tab-i da
Da `işq-i hil bit pêli-pêl
Qelbê me bê cellab-i da
Husna hebîb û lutfa yar
Avête dil `işqa xedar
Lew selb-i kir jê ixtiyar
Ji Remza Dîlberê Dîsa • Melayê Cizîrî
Ji remza dilberê dîsa
Li min batin vejîn derde
Di lebsê tariyê min dî
Xwiya bû ew siyahcerde
Di lebsê tarî û nûrê
Perîrengê sifethorê
Ji Wadî eymena torê
Mewlîda Kurmancî • Melayê Bateyî
Hemdê bê hed bo Xudayê `alemîn
Ew Xudayê da ye me dînê mubîn
Em kirîne ummeta xeyr-ul beşer
Tabi`ê wî muqtedayê namiwer
Ew Xudayê malikê mulkê `ezîm
Daye me mîrasa Qur`ana Kerîm
Beyta Dilî ( Dilo Rabe ) • Feqîyê Teyran
Dilo rabe dilo rabe,
Veke çava, ku êvar e,
Nezan û bes di xew da be,
Bi newmê ra mebe yare..
Dil û şîrîn neke newmê,
Ji nefsa xwe bike lewmê,
Neçe nêzîka wê qewmê,
Jan-Name • Erd Agron
“ji bo Welî, Rustem, Nûman
û hemû hestîwendayan”
(Qefleyek mirov digeriyan di kontara çiyê de, karê xwe yê liservebûyî pêk dianîn… Digeriyan di bin taldan de, li nava deviyan… Derwêş sekinî û çok da erdê, pêşî duayek kir, piştre bi destan axê veda û hestiyekî reşbûyî derxist…
Sê çar kes lê kom bûn, hêdî hêdî qefle tev lê civiya…)
Derwêş
“hê jî
Tu yê Min Î | Ebdilselam Xoce
diyarî milyaketan...yezdanan......û...Ehmed
Huseynî...Helîm Yûsiv...... YasînHisên...Beşîr
Mele...Nisredîn Brahîm û hinin din)
Ezê agir.. bi buhar..
û..
şînkahiya..
Amûdê xînim……
Bîranînên zaroktiyê....
Hezaz Xalî
li wê çolê, li wê berpalê
ji zemanê sed û bîst û çar hezar
pêxemberan û bi vir de,
ji newala kesk û şîn a zarotiya min
heft çiya û heft geliyan bi wir de
bi bakur de
birîneke kûr, dûr û tarî
birîneke kevnar, sar û xalî
Jin Hene Jinkok Hene
cihan bûye zivistan
rê û biwar rawestan
berf û baran û bahoz
hawîr bûye terpetoz
çûk nikarin derkevin
teba nema dilivin
Ey Heval Robson!
Ey heval Robson dengbêjê cîhan
Paşmêrê selam zana û insan
Gernas û rênas, dijminê Dalas
Di ser ava re, di ser çiya re
Rengê te ê reş tê ber çavê me
Dengê te ê xweş xweş tê guhê me
Ev xebata te didî me hêrzan
Kêferata te didî me lerzan
Ev tevgera te ji bona insan
Pir jê ditirsin axa û dehqan
Xwedî sermiyan ji te ditirsin
Hemî xanedan ji
Ez û Tîtî
welat li bin piyê neyar
miçiqîn co, kanî, cobar..
kavil kirin gund û cîwar
sotin giya, devî û dar...
zivistan bû, rojek pir xweş
ez û kenzan bi dilê geş
derketin nêçîre bimeş
Teşkilata Medreseyan li Kurdistanê
Alimekî ku îcazeya ilmê bigirta, diçû li gundekî, tenê ji bo riza Xwedê Teala medreseyek vedikir. Eger îmkan û derfetên wî hebûna, wî bi xwe îhtiyacên wê pêk dia- nî. Eger na, gundiyan ew wezîfe bicîh dianîn. Çawa ku seyda dersa telebeyan ji bo Xwedê, bê heq û ucret dida, gundiyan jî îhtiyac û aboriya wan digirtin ser xwe. Yani hemû telebeyan xwarinên xwe ji malên gundiyan dia- nîn. Gundiyan çi xwarin bixwara, rojê sê danan didan telebeyan jî. Carinan jî wî kesê ku medrese ava kiribû, xwarina feqiyan temîn dikir. Di van herdû rewşan de jî ji wê xwarinê re bi Kurdî digotin "ratib".
Feqî û telebeyên medreseyan salê carekê ji bo komki- rina zekatê derdiketin gundên der û dora xwe. Bi vê ze- katê ve pereyê cil û bergên xwe temîn dikirin.
Mela Seîd di vî mudetê telebetiya xwe de qet neçûye zekat û ratibê. Lewra di nezera Mela Seîd de çûyîna rati- ban her wekî ku mirov li ber xelqê destê xwe veke û husti yê xwe xwar bike, wisa lê giran dihat. Lewma hewcedarî bi girtina zekatê jî nekir. Heta dema ku hevalên wî di- çûn zekatê, ew nediçû û tenezzulê wê nedikir. Gundî pê hesiyabûn ku Seîd li xwe danayne ku here zekatê hilde, lewma mutehessis bûn û di nav xwe de jê re hinek alîka- ri kom kirin ku ji yên wan hevaldersên wî yên ku ji bo zekatê digeriyan zêdetir derket. Wek hediye ji bo xercki- rinê tînin didine wi. Wî ji ber îhtimala minnetê, ev pere negirte ser xwe. Da birayê xwe Mela Ebdullah.
di nav bêdengiyek dojehî de
tenê "çûyîn" zindî ye
û çûn
ew çûn
em çûn
her kes çû
Sayfa 116 - Weşanên AryenKitabı okudu
