Hawking Işınımı
Kuantum ve kütleçekim etkilerinden yararlanarak, kara deliklerin tekilliğe giden tek yönlü biletler olmadığını bulmuştu. Olay ufkunun kıyısında kuantum etkileri parçacıkların ortaya çıkışını gerektiriyordu. Kütleçekimsel etkiler ise eşlerden birinin kara delikte kaybolmasını gerektiriyordu. Birbirlerini hemen yok etmektense, biri kara deliğin kenarından içine yuvarlanacak, diğeri ise uzaya ve bildiğimiz evrene kaçacaktı. Hawking sonuçta kara deliklerin kara olmadıklarına karar verdi. Bunlar ışıma sızdırıyorlardı. Bu Hawking Işınımı olarak adlandırılan şeydi.
Sayfa 150Kitabı okudu
Kara delikler maddeyi içine çeker; Stephen Hawking'e atfen Hawking ışınımı denilen soluk kızılötesi ışınım dışında hiçbir şey kaçamaz. Kara deliğe düşen bir astronot hiçbir şey hissetmez ve olay ufkuna yaklaşırken sıradışı hiçbir şey fark etmez; ama kara deliğe doğru bir saat atsa, saat yavaşlar gibi görünür ve olay ufkuna yaklaşır ama hiçbir zaman tam ulaşmaz, yavaş yavaş gözden kaybolur.
Reklam
Hawking Işınımı
John Wheeler'ın ifadesiyle 'kara deliklerin saçı olmadığı' için, dışarıdaki bir gözlemci kara deliğin içinde ne olduğunu söyleyemez. Tek bilinebilenler kara deliğin kütlesi, açısal momentumu (dönme durumu) ve elektrik yüküdür. Dolayısıyla olağanüstü miktarlarda bilgi, kara deliğin içinde dış dünyadan gizlenmiş durumdadır. Eğer kara deliğin içindeki dış dünyadan gizlenmiş bilgi miktarı, kara deliğin boyutlarıyla orantılıysa, o zaman kara deliğin bir sıcaklığı olmalıdır ve sıcak bir metal parçası gibi ışıldamalıdır. Oysa bu olanaksızdır çünkü herkesin bildiği gibi hiçbir şey kara delikten dışarı çıkamaz. Ya da öyle sanılıyordu.
Bu ışınımı anlamanın bir yolu şudur: kuantum mekaniğine göre bütün uzay, sanal parçacık ve karşı-parçacık çiftleriyle doludur. Bunlar sürekli olarak çiftler halinde maddeleşirler, ayrılırlar ve sonra tekrar bir araya gelerek birbirlerini yok ederler. DS: Bu kavram, boşluğun [vakumun] hiçbir zaman tamamen boş olmadığı fikriyle iliş­kilidir. Kuantum mekaniğindeki belirsizlik ilkesine göre, çok kısa bir süre için olsa da, parçacıkların kendiliğinden var olma olası­lıkları vardır. Var olma ve yok olma olayları her zaman karşıt özelliklere sahip parçacık çiftleriyle gerçekleşir.
... Böylece ilgi alanını karadeliklere çeviren Hawking, 1974 yılında en önemli keşfini yapar: Karadelikler tam olarak kara değildir ve ışınım yapmaktadırlar. Hawking ışınımı adı verilen bu ışınım karadeliklerin yavaş yavaş enerji kaybetmesine ve en sonunda buharlaşmalarına yol açmaktadır.
DS: Fizik Nobel Ödülü bir kuram 'zamanla sınanırsa' veriliyor; bu da pratik olarak ku- ramın kesin kanıtlarla doğrulanması demekoluyor. Örneğin Peter Higgs 1960'larda, diğerparçacıklara kütle veren bir parçacığı ortayaatan bilim insanlarından biriydi. Yaklaşık elli yıl sonra, Büyük Hadron Çarpıştıncısmdaki [LHC] iki farklı dedektör bu Higgs Bozonunu saptadılar. Büyük bir bilim ve teknoloji başarısıydı bu, doğru kuram ve kesin kanıt galip gelmişti. Sonuçta Peter Higgs ve Belçikalı bilim insanı François Englert ödülü paylaştılar. Henüz Hawking ışınımı için fiziksel bir kanıt yok ve bazı fizikçiler bunu saptamanın çok zor olacağını öne sürüyorlar. Yine de, kara delikleri daha detaylıca incelemeye devam ettikçe bir gün bu kuram da doğrulanabilir.
Reklam
18 öğeden 11 ile 18 arasındakiler gösteriliyor.