Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Çıkrıklar Durunca

Sadri Ertem

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
192 syf.
·
Puan vermedi
·
5 günde okudu
Aslında bu dönemin şartlarını anlatıyor. Günümüz ekonomisi, catismalar vs. Olay akışı çok sürükleyici değil fakat eskiyi bilip günümüzü anlamak için okunabilir
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Salkımsöğüt Yayınları · 2014531 okunma
Reklam
192 syf.
8/10 puan verdi
·
Beğendi
"Çıkrıklar Durunca" yazarın ilk romanıdır. Roman 1929'da Vakit Gazetesinde tefrika edildikten sonra 1930' da kitap olarak basılmıştır. Çıkrıklar Durunca edebiyatımızda toplumcu gerçekçi bakış açısıyla yazılmış ilk romandır. Roman, hem ekonomi-politik hem Alevi inancı çevresinde Hazret-i Ali kültünü işleyen hem de sömüren-sömürülen bağlamında Osmanlı Devletinin sosyal düzeninin gerçekçi bir eleştirisidir. Roman bu nedenlerle arkasında yansıttıkları açısından dikkatli ve düşünerek okumayı gerektirir. Dilinin biraz ağır olması, yani günümüzde kullanılmayan sözcükleri içermesi okumayı zorlaştıran nedenlerden oldu benim için.
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Salkımsöğüt Yayınları · 2014531 okunma
204 syf.
·
Puan vermedi
·
Beğendi
·
25 saatte okudu
Türk Dokumacılığının Yok Edilmesinin Edebi Tarihi
Edebi yönü zayıf olsa da okunması gerekli bir kitap olan Çıkrıklar Durunca 1880’li yılları anlatıyor. Anadolu’daki fakirliği, cehaleti, taassubu, mütegallibenin kolunu kanadını kırdığı köylüyü; köylünün elindeki tiftik keçisinin, tiftiğin, çıkrık denilen dokuma tezgâhlarının nasıl ortadan kaldırıldığını, Tiftik keçilerimizin götürülüp Afrika’da yetiştirilmesini; Osmanlının elinden keçileri ve tezgâhları alan İngilizlerin Osmanlı dükkânlarına hazır kumaşları nasıl soktuğunu; sadece şahsi menfaatlerini düşünen yerli işbirlikçilerini; bütün bunlara karşı mücadele etmeye çalışan sahipsiz Türkleri biraz da acemi bir roman tekniğiyle aktarmaya çalışıyor. Konusu itibarıyla belgesel bir roman. Eserde Gandhi’nin İngiliz kumaşı almamak, tezgahları canlandırarak Sari dokumak eylemine benzer bir şekilde çıkrıkların durmaması, hazır kumaş alınmaması gibi isyanlar yer alıyor. Belki de Gandhi buradan ilham almıştır!
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Salkımsöğüt Yayınları · 2014531 okunma
192 syf.
·
Puan vermedi
·
5 günde okudu
Çıkrıklar Durunca Kitap İncelemesi
Türk edebiyatının ilk toplumcu-gerçekçi romanı olarak geçen Çıkrıklar Durunca Osmanlı döneminin ekonomisinin bozulduğu dönemi anlatmaktadır. Zira romanın adındaki çıkrıkların durması da devletin kendisine has ekonomik düzeninin sekteye uğramasının meteforu olarak karşımıza çıkıyor. Romanda Osmanlı Devleti'nin nasıl yarı sömürge durumuna düştüğü köylü, komprador tüccar/burjuva, devlet üçgeninde anlatılıyor. Yabancı malların ülkeyi sarması karşısında bu malları ülkede satan tüccarlar gelişerek köylünün yerli üretimini kesme yoluna giriyor. Bu durumda yerli üretimi (çıktıklarıyla) sağlayan köylüler isyan ediyor. Devlet bu isyanın düzen bozucu olduğu kanaatiyle isyancılara karşı geliyor. Böylece bir anlamda komprador-devlet ittifakıyla karşılaşıyoruz. Tabi bu ekonomi-politik temelde gelişen olaylar sarmalını din çatışmaları takip ediyor. İsyan eden köylülerin Alevi olması karşısında biraz da kompradorların alevlendirmesiyle Sünni İslam'ın savunucusu devleti görüyoruz. Kitap ilk toplumcu-gerçekçi roman olması yönüyle eksikleri olsa da Osmanlı'nın ekonomik sisteminin yara alması olgusunu son derece başarılı bir şekilde işliyor. Tüm Batı dışı toplumlarının yaşadığı bu olayı bizim nasıl geçirdiğimizi görmek için okumanızı tavsiye ederim.
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Salkımsöğüt Yayınları · 2014531 okunma
Reklam
·
Puan vermedi
Olaylar osmanlının gücünü iyice kaybettiği son dönemde alevi bir köyde geçiyor. Karakter incelemesi yapmıyorum çünkü aşşırı sığ karakterler vardı. Ama olaylara bakacak olursak birkaç şeyden bahsetmek mümkün. Öncelikle kötü giden bir devlet yönetiminde taşra kısımda nasıl kolayca bir isyan başlayabileceğini sonra adam kayırmanın nasıl hadsafada olduğunu ya da kamu görevlisine nasıl ilah gibi tapıldığını iyi anlatmış kitap. Biraz parası ve nüfuzu olanın sırf kendi çıkarları uğruna nasıl her şeyi hiçe saydığı zaten aksak bir sistemde "çıkrıkları" yani üretimi -az olan üretimi- nasıl durdurabildiği gösterilmiş. Ayrıca dönemin hurafe anlayışının da yüksek olduğunu açıkça görebiliyoruz.. Alevîlik kısmına ve ithamlara gelince... ben konuya hakim değilim birçok alevi arkadaşım var ve hiç bu kadar iddialı veta radikal olanını görmedim. O yüzden bu ko konuda yorumu kitabı okuyan alevi arkadaşlara bırakıyorum. Dil konusunda ise oldukça aksak sıkıcı tezli olmak uğruna abartılı bir dil kullanılmış. Yordu valla beni
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Salkımsöğüt Yayınları · 2014531 okunma
192 syf.
·
Puan vermedi
·
11 günde okudu
Salkımsöğüt Yayınevi, kitabın başına "Yayınevinin Notu" başlığı altında romanla ilgili birkaç not eklemiş : - "Çıkrıklar Durunca edebiyatımızda toplumcu gerçekçi bakış açısıyla yazılmış ilk romandır. Bu bağlamda tezli bir eserdir. ... - Çıkrıklar Durunca hem ekonomi - politik hem Alevî inancı çevresinde Hazret-i Ali kültünü işleyen hem de sömüren - sömürülen bağlamında Osmanlı devletinin sosyal düzeninin gerçekçi bir eleştirisidir. ... - Çıkrıklar Osmanlının ekonomik gücünü temsil eder. Çıkrıklar durunca Osmanlı Devleti'nde üretim de durur. Dışarıya bağımlı bir ithalat rejimine tutsak olan yönetim, sık sık borçlanmak zorunda kalır. İşte Çıkrıklar Durunca romanı Osmanlı devletinin çöküşünü daha gerçekçi bir noktadan irdeleyen bir eserdir. Ekonomisi, üretimi olmayan bir devlet ayakta kalamaz." Yayınevinin notundan anlaşılacağı üzere "iddialı" bir roman Çıkrıklar Durunca. Keşke iddiası kadar güzel yazılabilmiş olsaymış... Bir eleştirim de Salkımsöğüt Yayınevi'ne; Kitap basıyorsunuz, içinde bir sürü yazım hataları var. Kardeşim(!) sizin editörünüz yok mu? Kitabı basmadan önce insan bir kontrol eder... Neyse okuma listemde olan bir kitabı okumuş oldum.
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Salkımsöğüt Yayınları · 2014531 okunma
200 syf.
8/10 puan verdi
·
16 saatte okudu
Osmanlı İmparatorluğu siyasi çalkantılarla boğuşmaktadır. İstanbul bürokrasi ahalisi yana döne kendini devlet işlerinde kanıtlama peşindedir. Bireysel bazda makam mücadeleleri yürütseler de ortak kanı yeni toprak ve devlet hazinesini büyütmektir. Savaş mevzu bahis olunca; tüm fertlerin hafızalarına, nice oğullarını şehit vererek kazıtılan Yemen
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Vivo Yayınevi · 2018531 okunma
232 syf.
·
Puan vermedi
Türk Edebiyatı
Toplumcu gerçekçi edebiyatın önemli isimlerinden
Sadri Ertem
Sadri Ertem
'in 1931'de yayımlanan
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar Durunca
adlı romanı edebiyatımızda toplumcu gerçekçi köy romanının önce örneğidir. Bu bağlamda tezli bir eserdir. Anadolu'nun Adaköy adlı bir köyünde gelişen olaylar, köylünün yaşamı, hayata bakışı, köylülerin el tezgahları ile yabancı fabrikada dokumacılığının rekabeti ve köylünün yenilgiye uğrayışı konu edinir. Adaköylü Alevi köylülerin zaman içerisinde fabrika dokumalarına karşı gelişi Pazvantoğlu Musa İsyanı'na ve bir takım isyanlara dönüşür.
Sadri Ertem
Sadri Ertem
,
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar Durunca
'da toplumsal sorunların temelinde ekonomik ilişkilerin olduğunu ispatlamaya çalışır.
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021531 okunma
Reklam
204 syf.
10/10 puan verdi
·
Beğendi
·
14 günde okudu
Köy gerçeklerini yansıtan, köylünün problemlerini dile getiren önemli bir baş yapıt köy romanlarını seviyorsanız tavsiye ederim. Sadri Ertem bunu gerçekçi bir biçimde gözler önüne sermiştir.
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Kor Kitap · 2020531 okunma
192 syf.
7/10 puan verdi
·
Beğendi
·
29 saatte okudu
Yıl 1800'lerin sonları.. Osmanlı'nın son dönemleri. Ülke ticaretine el atan emperyalistler, tiftik ve kumaş piyasasını da ele geçirmişler. Anadolu halkının önemli geçim kaynaklarından biri olan tiftik ve kumaş dışarıdan fabrikasyon ürün olarak daha ucuza ithal edildiğinden, halkın elindeki yerli üretimi kimse almamaktadır. Yer, Bolu
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Vivo Yayınevi · 2018531 okunma
232 syf.
7/10 puan verdi
·
Beğendi
Yerli malı Yerli mali herkes onu kullanmalı
"Köylü milletin efendisidir." Gazi Mustafa Kemal Atatürk Bu laf boşuna söylenmedi. Savaş meydanında diz çöktürdüklerimize ekonomik anlamda göbekten bağlı olmayalım, tam bağımsız olalım diye yerli üretimin olmazsa olmaz olduğu gerçekliğine dikkat çekilerek sarf edildi bu cümle. Çünkü sadece üreten ülkeler
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021531 okunma
192 syf.
·
Puan vermedi
Çıkrıklar Durunca’da, ucuz Avrupa kumaşlarının ülkeye girmeye başlaması nedeniyle el dokumacılığından hayatını kazanamaz hale gelen Alevi köyü Adaköy halkının Hz. Ali dergâhı etrafında birleşerek hükumete isyan etmesini ele almıştır. Kitapta, İngilizlerin Anadolu'nun tiftik keçisini, Güney Afrika’ya götürerek yetiştirmesi, çoğaltması ve yününü kumaş yaparak bize satmasının öyküsü işlenmektedir. Devletlerin ayakta durabilmesi üretime dayalıdır ve üretime bağlıdır. Devleti oluşturan etnik ve dini halk katmanlarını bir arada tutan güç devletin ekonomik gücü ve adil gelir paylaşımıdır. Bu yapı bozulursa isyanlar çıkar, etnik ve dini ayrışmalar kuvvetlenip ortaya çıkacaktır. Çıkrıklar Osmanlı devletinin ekonomik yapısının simgesidir. Çıkrıklar çalışırken ayakta olan devlet çıkrıklar durunca yıkılacaktır.
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Vivo Yayınevi · 2018531 okunma
192 syf.
7/10 puan verdi
·
3 günde okudu
ÇIKRIKLAR DURUNCA-SADRİ ERTEM
Edebiyatımızın toplumcu gerçekçi anlayışının bayraktar eseri: Çıkrıklar Durunca Sadri Ertem 19. yüzyıl Osmanlı topraklarında yaşanan ekonomik değişimleri aktarıyor. "Adaköy" ahalisi geçimini hayvancılık ve tiftik ticareti dolayısıyla "yerli yün"den kazanmaktadır ancak değişen şartlar, endüstriyel değişim neticesinde "yerli yün"den ucuz fabrika kumaşlarına yönelme "Adaköy"ün ekonomik dengelerini bozar. Yörenin tüccarı Sıddıkzade gibi adamlar da bu durumdan yararlanıp köylüyü daha yoksul kılıp zenginliğine zenginlik katma derdindedir. Roman aslında bu çatışma temelinde yükselirken üst perdede de bir mezhep çatışması ortaya çıkar. Romanda insanların çıkarları uğruna dini, inancı, sevgiyi, insanları nasıl kullandıklarına dikkat çekilir. Kalabalık bir kişi kadrosu olması ve hemen hepsinin hayat hikayesine değinme uğruna bazı konuların, bölümlerin yüzeysel ele alındığını söyleyebilirim ancak bu durum romanın okunabilirliğine halel getirmiyor. Edebiyatımızın tarihsel yolculuğuna şahit olmak isteyenlerin okuması gereken bir roman. Okuyacaklara iyi okumalar dilerim.
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · Vivo Yayınevi · 2018531 okunma
232 syf.
7/10 puan verdi
·
11 saatte okudu
Hem toplumsal gerçekçilik alanında yazılan ilk Türk romanı olma hem de yazarın ilk romanı olma özelliğini taşıyor Çıkrıklar Durunca. Önce tefrika halinde yazılmış sonra kitap haline getirilmiş. Adından anlaşılacağı üzere makinelerin ve fabrikaların gelmesiyle çıkrıklar işe yaramaz el dokumaları tercih edilmez duruma gelmiştir. Aç kalan köylü bir çare bulamaz köyün zengininden borç almak dışında. Zenginler nasıl zengin olmuş fakirler nasıl daha da fakir duruma düşmüş bunu işlerken alevilik sunnilik meselelerini de konuya dahil etmiş. Bir de kendini Peygamber ilan eden Esma Kadın var. Yer yer ana temayla alakasız bulduğum anlatımlar olsa da genel olarak iyi bir okumaydı. Konuyla ilgilenlere tavsiye ederim. Kapak tasarımdan bahsetmeden geçmek de olmaz tabi. İthaki'nin Türk edebiyatı klasikleri serisi kapak tasarımları çok çok çok güzel. Bayıldım. Keyifli okumalar...
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021531 okunma
232 syf.
4/10 puan verdi
·
Beğendi
·
7 günde okudu
İlk toplumsal gerçekçi olan bu roman Sadri Ertem'in bizzat Anadolu'yu dolaşarak şahit olduğu insanların yaşamından yola çıkarak yazmıştır. Konu itibarı ile masum eşkiyaların, kadın peygamberlerin peşine düşen ve olağanüstü güçlerden yardım bekleyen Adaköy halkının psikolojisini, sanayileşmenin getirmiş olduğu ekonomik çöküş yüzünden yaşanan sefalet ve açlıktan kurtulmaya çalışan halkın ayaklanması ama bir sonuç elde edememesi ve ellerinde bulunan çıkrıklarla kendi yerli mallarını üretmeye izin vermeyen Sıddıkzâdenin halkın mallarını gasbetmesi etrafında gelişen bir roman. Açıkçası konu itibariyle halkı anlatmasına rağmen konu ve üslup çok basit bir çerçevede ele alınarak gereksiz betimleme ve mübâlağalarla süslenmeye çalışılmıştır. Okurken bazen sıkıldım fakat toplumsal gerçekçiliği yansıtması açısından mutlaka okunması gereken bir kitap.
Çıkrıklar Durunca
Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021531 okunma
100 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.