Çıkrıklar Durunca

Puan vermedi

Türk Edebiyatı

Toplumcu gerçekçi edebiyatın önemli isimlerinden

Sadri Ertem'in 1931'de yayımlanan

Çıkrıklar Durunca adlı romanı edebiyatımızda toplumcu gerçekçi köy romanının önce örneğidir. Bu bağlamda tezli bir eserdir. Anadolu'nun Adaköy adlı bir köyünde gelişen olaylar, köylünün yaşamı, hayata bakışı, köylülerin el tezgahları ile yabancı fabrikada dokumacılığının rekabeti ve köylünün yenilgiye uğrayışı konu edinir. Adaköylü Alevi köylülerin zaman içerisinde fabrika dokumalarına karşı gelişi Pazvantoğlu Musa İsyanı'na ve bir takım isyanlara dönüşür.

Sadri Ertem,

Çıkrıklar Durunca'da toplumsal sorunların temelinde ekonomik ilişkilerin olduğunu ispatlamaya çalışır.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Reklam

Hasan Öztürk

@ozturkgrd

20 Mart 2023 07:04

232 syf.

Çıkrıklar Durunca din, dün ve bugün

9/10 puan verdi

Beğendi

Çıkrıklar Durunca'yı büyük bir merakla birkaç saat içerisinde okudum. Gerede'nin Alevi kökenli köylerinden birinden olduğum için de kitap üzerine üç beş satır yazayım dedim. Köyden şehire göçten dolayı köyler iyice boşalana, 2000'lerin başlarına kadar Gerede'de köylü şehirli çatışması yaşanmış. Eskiler hep anlatır, şehirde

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Suat Serenkili

@suatserenkili

02 Aralık 2022 19:18

232 syf.

5/10 puan verdi

Beğendi

7 günde okudu

Açıkçası bende karmaşık duygular uyandıran bir kitap oldu. Konu ilginç, anlatım akıcı ve özgündü ama sanki tüm bunların karışımını iyi yapamamış izlenimi uyandırdı bende.Ne iyi ne de kötü diyebiliyorum. Yazar 1898-1943 yılları arasında yaşamış, bir yazar için erken denebilecek 45 yıllık bir ömür. Ülkemizde *eleştirel gerçekçilik* akımının

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Benzer Kitaplar

Tümünü Gör

232 syf.

7/10 puan verdi

11 saatte okudu

Hem toplumsal gerçekçilik alanında yazılan ilk Türk romanı olma hem de yazarın ilk romanı olma özelliğini taşıyor Çıkrıklar Durunca. Önce tefrika halinde yazılmış sonra kitap haline getirilmiş. Adından anlaşılacağı üzere makinelerin ve fabrikaların gelmesiyle çıkrıklar işe yaramaz el dokumaları tercih edilmez duruma gelmiştir. Aç kalan köylü bir çare bulamaz köyün zengininden borç almak dışında. Zenginler nasıl zengin olmuş fakirler nasıl daha da fakir duruma düşmüş bunu işlerken alevilik sunnilik meselelerini de konuya dahil etmiş. Bir de kendini Peygamber ilan eden Esma Kadın var. Yer yer ana temayla alakasız bulduğum anlatımlar olsa da genel olarak iyi bir okumaydı. Konuyla ilgilenlere tavsiye ederim. Kapak tasarımdan bahsetmeden geçmek de olmaz tabi. İthaki'nin Türk edebiyatı klasikleri serisi kapak tasarımları çok çok çok güzel. Bayıldım. Keyifli okumalar...

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Reklam

Luna Lunera

@Carpediem_meideprac

19 Ağustos 2023 16:52

232 syf.

Puan vermedi

Toplumcu Edebiyat

Bu kitabı Salah Birsel’in bir deneme kitabını okurken keşfettim. Salah Birsel, Sadri Ertem ile ilgili güzel sözler söylemişti. Çıkrıklar Durunca’dan toplumcu edebiyatın ilk romanı olarak bahsetmişti. Kitabın en son kısmında o dönemin gazetelerindeki eleştirmenlerin yazılarında da belirttikleri gibi; Anadolu’yu anlatması ve halkın Sanayi Devrimi’ ne geçişte çektikleri maddi sıkıntıları, el emeği ürünlere verilen önemin azalması, fabrika üretiminin değer kazanması bunun da halkın iş gücü olanaklarını dışarda bırakarak beraberinde açlık ve sefaleti getirmesi…Buna karşılık bir takım kitlelerin buna dur demek için birlik olması ve mücadele etmesi. Ama her savaşta olduğu gibi mücadele verenler arasında da büyük hatalar yapılması, mücadelenin seyrini değiştiren bir etken oldu. Kitaptaki Alevi- Sünni çatışması biraz daha farklı işlenebilirdi diye düşünüyorum. Peygamber Kadınlar iddiası da açıkçası hoşuma gitmedi. Bir yandan da insanlar o kadar büyük bir çaresizlik içerisindeler ki her şeye kolaylıkla inanıyorlar ya da bir şeye tutunmak istiyorlar, diye de düşündürdü bana. Eleştirdiğim başka bir nokta ise kitaptaki geçişlerin çok hızlı olması. Anadolu’dayken kendinizi bir anda Güney Afrika’da buluyorsunuz. Ya da Dudu ve Esma’nın yanındayken bir anda kötü adam Sıddıkzade’ nin evinde buluyorsunuz kendinizi. Bu geçişler beni biraz yordu ve odağımı kaybettirdi diyebilirim.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Emine

@_kahve

03 Ağustos 2023 13:53

Edebiyat & Roman

232 syf.

4/10 puan verdi

Beğendi

7 günde okudu

İlk toplumsal gerçekçi olan bu roman Sadri Ertem'in bizzat Anadolu'yu dolaşarak şahit olduğu insanların yaşamından yola çıkarak yazmıştır. Konu itibarı ile masum eşkiyaların, kadın peygamberlerin peşine düşen ve olağanüstü güçlerden yardım bekleyen Adaköy halkının psikolojisini, sanayileşmenin getirmiş olduğu ekonomik çöküş yüzünden yaşanan sefalet ve açlıktan kurtulmaya çalışan halkın ayaklanması ama bir sonuç elde edememesi ve ellerinde bulunan çıkrıklarla kendi yerli mallarını üretmeye izin vermeyen Sıddıkzâdenin halkın mallarını gasbetmesi etrafında gelişen bir roman. Açıkçası konu itibariyle halkı anlatmasına rağmen konu ve üslup çok basit bir çerçevede ele alınarak gereksiz betimleme ve mübâlağalarla süslenmeye çalışılmıştır. Okurken bazen sıkıldım fakat toplumsal gerçekçiliği yansıtması açısından mutlaka okunması gereken bir kitap.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Ersin Altıntaş

@okuryazaradam26

02 Ocak 2022 01:38

232 syf.

Çıkrıklar Duruncaİthaki Yayınları · 232 syf

7/10 puan verdi

İnceleme

Çıktıklar durunca kitabı adeta şu an içinde bulunduğumuz dini sömürme ve tekel durumlarının yıllar öncesi fragmanı gibi. Din ile galeyana gelen insanların gözlerinin ne kadar nefretle dolduğunu ve nefret denizinde boğulup gittiğini anlatan, yer yer hüzünlü yer yer trajedileri göz önüne seren bir eser.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Fiyatlar

Tüm fiyatlar

Bkmkitap

₺66,00

Satın Al

Çıkrıklar Duruncaİthaki Yayınları · 232 syf

Kitapyurdu

₺82,50

Satın Al

M

@Ceylanew

19 Eylül 2023 14:36

Türk Edebiyatı Klasikleri

232 syf.

Puan vermedi

Çıkrıklar Durunca

Sadri Ertem 1929 yılında tefrika edilmiş, 1931 yılında ise kitap olarak basılmış bir kitap Çıkrıklar Durunca. Türk Edebiyatında ilk tezli roman olarak kabul ediliyormuş ve toplumsal gerçekçiliğin öncülerindenmiş. O zamana kadar genelde bireyler ve bireylerin menfi dertleri üzerinden ilerleyen edebiyat, Sadri Ertem'in romanın içine toplumsal sorunu ve bireyin değil grupların dertlerini sokmasıyla değişmiş. Tek tek bireylerin dertlerini değil belli bir toplumun, grupların dertlerini işleyen sosyal bir roman. Kitap Bolu'ya bağlı Gerede'ye ait bir köyde geçiyor. Bir kadın bir gün peygamberlik iddiası ile uyanıyor. Bu sıralarda da sanayişleşme ve buna bağlı olarak gelişen çıkarcı ekonomi köylüleri zor duruma sokuyor. Köylü de sığınacak bir yer arıyor ve bu da din oluyor. Kendi kendilerine bir ütopya kurmaya başlıyorlar. Evet, vergi falan yok bu kurdukları düzende. Kitap bana çok akıcı geldi. Özellikle yıllar geçmesine rağmen toplumda çoğu şeyin değişmediğini, toplumun hala aynı kaldığını gördüm. Kitap ne kadar kendi dönemini anlatsa da aslında günümüz toplumsal yapısını da anlatmaktadır. Hele bazı yerlerdeki tespitleri bana tıpkı şu anki gibi dedirtti. Bir de "çıkrık" ne demektir? Bizim oralarda çıkrık diye eskiden evlerin tahtadan veya telden yapılan bahçe kapılarına veya bağ, ahır gibi yerlerin kapılarına çıkrık denir.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Reklam

Burcu Ekinci

@brceknc

07 Eylül 2022 23:27

232 syf.

Yerli malı Yerli mali herkes onu kullanmalı

7/10 puan verdi

Beğendi

"Köylü milletin efendisidir." Gazi Mustafa Kemal Atatürk Bu laf boşuna söylenmedi. Savaş meydanında diz çöktürdüklerimize ekonomik anlamda göbekten bağlı olmayalım, tam bağımsız olalım diye yerli üretimin olmazsa olmaz olduğu gerçekliğine dikkat çekilerek sarf edildi bu cümle. Çünkü sadece üreten ülkeler

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Emir Yurtsever

@EmRRmartin

01 Kasım 2022 12:16

232 syf.

9/10 puan verdi

22 günde okudu

Anadolunun efsanalere dayanan inançlarıyla bezeli bir portresi olarak karşımıza çıkıyor bu hikaye. Alevi köyünde kendini peygamber ilan eden kadınlar ve müridlerinin iş birliğiyle efsaneleşen bir güruh olup nam salıyorlar ve hikayede toplum sorunlarınj ve birey sorunlarını geçim derdini ağa ve köylü arasındaki çekişmeyi anlatarak keyfi yüksek bir okuma sunuyor yazarımız.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Muhammed KARTAL

@MuhammedKartal

05 Nisan 2023 01:58

232 syf.

Kelebek Etkisine Neden Olan Duruş '' Çıkrıklar Durunca ''

7/10 puan verdi

Türkiye'de türünün ilk örneklerinden ''Toplumcu Gerçekçilik''. Eser aslında kurgu, geçişlilik, diyaloglar ve bir romanda olması gereken diğer özellikler bakımından çok eksik ama buna rağmen okunması gereken bir kitap. Üslüp çok sade, olay basit. Eser birden çok fikir akımından etkilenmiş sosyalizm ve realizm bunlardan bazıları. Eserde ince göndermeler ustaca kurgulanmış. Bunlardan Bazıları ; Dudu Hz. Ali'yi , Esma Hz. Muhammed (S.A.S)'i temsil etmekte. Gerçek olmayan yüzük hadisesine göre Hz. Ali'ye verilen makamı alan Peygamber Efendimiz (S.A.S), eserde Dudu'nun zayıflığından faydalanarak onun makamını işgal eden Esma olarak ele alınmış. Kervansarayı basıp eşya alan kuvvetler, Ebu Sufyan'nın kervanında eşyaları olduğu için ona baskın yapan Bedir Savaşı'nın ortaya çıkmasına neden olan hadise olarak ele alınmış. Esma'nın Dudu'yu Adaköyde bırakarak, Devrek'e gitmesi ve orda tesirli olması -Peygamber Efendimiz (S.A.S)'de Hz. Ali'yi yerine vekil olarak bırakmıştı bir süreliğine- , Peygamber Efendimiz (S.A.S)'in Mekke'den Medine'ye hicreti ve İslam'ın Medine'de daha hızlı olarak yayılmasına gönderme yapılmış . Sodom ve Gomore'deki helak olmayan Hakk Dostları hilebaz olarak nitelendirilmiş, Hasan'ın sesiyle şöhret yapması Peygamberlik makamı aşağılanarak ele alınmış. İyi bir tetkikten geçirilmesi gereken bir kitap.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Ömer Faruk Aydın

@aydinfaruk

03 Şubat 2022 17:15

232 syf.

6/10 puan verdi

4 günde okudu

Edebiyatımızda ilk toplumsal roman olarak karşımıza çıkan Çıkrıklar Durunca, Anadolu'nun hayali bir Alevi köyü olan Adaköy'de geçen yarım kalmış bir isyan hikayesini konu alıyor. Sadri Ertem, bu ilk romanında, Osmanlı'nın son yıllarında Anadolu köylerinin genel durumu hakkında ipuçları verirken; sanayileşme ile beraber el emeğiyle,

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

Murat AK

@Meczup_81

23 Mart 20:38

232 syf.

Puan vermedi

5 günde okudu

Herkese merhaba, "Çıkrıklar Durunca" toplumcu gerçekçi Türk romanının öncü ismi Sadri Ertem tarafından yazılmış ve ilk defa 1930 yılında yayınlanmıştır. Eser bizi 19. yüzyılın son çeyreğine götürüyor ve Kastamonu sancağına bağlı Bolu, Gerede, Mudurnu kırsalında yaşayan insanımızın yaşamından bir kesit sunuyor. Eserde anlatılanlara göre köylümüzün tiftik yününden ürettiği ip ve kumaş, devletin yanlış ekonomi politikaları sonucu yerini Avrupa'dan gelen fabrikasyon kumaşlara bırakmıştır. Bu da, zaten zengin eşraf ve ağaların elinde ezilen yoksul köylünün çıkrıklarına haciz konup üretemez hale gelmelerine, neticede tamamen sersefil kalmalarına neden olur. Neticede köylüler bir Alevi yerleşimi olan Adaköy sakinleri etrafında silahlanarak Hz. Ali ve Alevilik inancı öğretilerinden güç alarak isyan ederler. ... Eserle ilgili öznel değerlendirmem, romanın kurgu yönünden zayıf, roman karakterlerinin de tek yönlü olduğu yönünde. Ayrıca eserde anlatıma hiçbir yönden katkı sunmayan bölümler var. Eserin teknik açıdan zayıf kalmasına neden olan bu yönlerini alanında bir ilk olması ile açıklayabiliriz. ... Peki okunur mu? Açıkçası toplumcu gerçekçi roman anlayışını temsil eden onca önemli yazarımız ve onların son derece güçlü eserleri dururken bu romanı ilk tercihlerim arasında değerlendirmezdim. Ama bahsettiğim romanları zaten okumuş ve türün gelişimini merak eden sıkı okurlar elbette bu eseri de okuyabilirler. ... Herkese keyifli okumalar diliyorum.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

biristanbulhanfendisi34

@mystery2020

04 Temmuz 2022 22:21

232 syf.

Puan vermedi

61 günde okudu

Benim için farklı bir deneyim oldu . Kitabın konusu olsun anlatım şekli olsun çok değişikti. Bolu dolaylarında bir Alevi köyünde, el yapımı dokumalar yerine fabrika kumaslarindan yapılma giysilerin satılmasına karşı başlatılan emekçi direnişi anlatılıyor. Mistik bir anlatımı vardı....

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021527 okunma

EMRE SAYICI

@sayiciemre

05 Mayıs 2022 09:28

232 syf.