Hayatı başlı başına eser olabilecek bir şahsiyet Cemil Meriç... Ne sağa yaranabilmiş ne sola... İlim insanına yakışır şekilde tarafsız, mağrur... Kalemi eğilmiyor, bükülmüyor. Menfaate, hileye, düzene yalpa vurmuyor. Eleştirdiğinde karşısındakinin kim olduğunun zerre önemi yok. Kah bu eserde olduğu gibi şair Cemal Süreya nasibini alıyor bu darbelerden, kah siyasiler, kah tarihe mal olmuş kişi ve kurumlar. Onun için varsa yoksa hakikat... Okuduğum üçüncü Cemil Meriç eseriydi. Yine edinilen mükemmel bilgiler, yine müthiş aforizmalar... Tarzını bilen okurlarca, tanıdık başlıyor. Batılı aydın, geçmişine karşı bu kadar hürmetkar olurken, bizim sözde aydınlarımızın medeniyetimize kara çalmasını kabul edemiyor üstad. İbn Haldun ve Mukaddimesi'ni anlattığı makalesine bayıldım. İlk üç bölümü sıkılmadan, zorlanmadan okudum. Fakat açıkçası dördüncü bölüm ilgi alanımın dışında kalan ve bana fazla teknik gelen bölümlerden oluştuğu için biraz ağır ilerledim. Kıyas çok doğru olur mu bilemiyorum ama "Mağaradakiler"i daha çok sevmiştim. Ne olursa olsun, yazarın külliyatı okunmalı ve kütüphanenin en müstesna rafında yerini almalı.
