Çarşıların en küçük meyhanesi bu,
Saçları yüzümde, kardeş, çocuksu.
Ah, canımda o ölüm namussuzu..
Ahmed Arif
Sezen Aksu - Ünzile
Bu şarkı küçücük bir kız çocuğunun bir beyaz gelinlik giydirilerek kadınlaştırılma sürecini anlatır. Kadınların herhangi bir konuda görüş belirtmesinin yasaklandığı, bir mal gibi alınıp satılabileceklerine inanıldığı ve tek görevlerinin çocuk doğurup ev işi yapmak sanıldığı coğrafyaların ürünüdür. Sadece erkekler konuşur bu coğrafyalarda, sadece erkeklerin istekleri yerine getirilir. Eş, baba, kardeş fark etmez. En küçüğünün bile koca koca kadınlardan çok daha fazla söz söyleme hakkı vardır. Nitekim Ünzile de tam olarak bu yok sayılan yaralı kadınlardan sadece bir tanesidir.
Şairane kişiliğine hayran kaldığımız yetenekli sanatçı Aysel Gürel’in Ünzile ile tanışma serüveni ise ilginç bir hikayeye dayanmaktadır… Bizzat Sezen Aksu’nun bir konserinde anlattığına göre; Aysel Gürel, 1962 yılında Münir Özkul ile bir Anadolu turnesine çıkar. Tüm köyleri kasabaları dolaşan ikili, Denizli yakınlarında bir köye geldiklerinde 11 yaşında bir kız çocuğu ve babası ile karşılaşırlar. “Sarı bir su damlası gibiydi.” sözleriyle bahseder bu kızdan Aysel Gürel. “Mısır gibi saçları vardı. Saz gibi duruyordu babasının yanında.” diye de ekler.
Sohbet ilerledikten sonra küçük kızın babası; “Bir hafta sonra evlendiriyoruz.” deyince şok olur Aysel Gürel. “Nasıl yani?” diye sorgular ama baba çok mutludur. Sevinçli bir şekilde “Evet evet evlendiriyoruz.” diye tekrarlar sözlerini. İşte birkaç koyun karşılığında daha 11’inde satılan bu talihsiz çocuğun adı Ünzile’dir. Vicdan ve merhamet sahibi olan her aklı başında insan gibi Aysel Gürel de çok içerler bu duruma ve ortaya o eşsiz şarkı çıkar.
Adsızlar
Bir evde baba ölünce sürü - eğer ölen bey ise ordu - büyük kardeşe, çadır ve toprak da küçüğe kalırdı, buna “tigin” derlerdi. Ortanca kardeş babasının malından bir kılıç bir at alır ve yola çıkardı, buna da adsız derlerdi. Adsız, çok defa birçok sıkıntılar çektikten sonra başka bir kabileye rast gelir ve o kabilerde kendisine ana, baba bulurdu. Muharebe meydanında bu yeni kabilesi halkıyla omuz omuza kabilenin düşmanlarına karşı dövüşerek büyük yiğitlikler gösterirdi. Bazen adsızların padişahlik kurdukları da olurdu.
Sayfa 20Kitabı okudu
Kız kardeş
İnsanın yalnızlığı, acısı sadece sevdadan yanamıdır. Bizim canımızı yakan, üzen sadece aşkmıdır. Denir ya hep el kızı yapar güvenilmez hem üzer hem canını yakar peki ya canından kanından birisi kardeşin de seni yaralar mı. Küçük kız çocuğu ondanda küçük erkek çocuğu nede güzel büyüdüler beraber. Gece korktuğu zaman yanında yatan erkek kardeşinin sesini duyduğunda, yada elini tuttuğun zamanlar güzeldi onlar için. Çünkü bilirdi yanında kardeşi vardı o korksa bile belli etmezdi, ablası korkmasın diye cesaretli, elini tutan, yanındayım diyen küçük erkek çocuğuydu o. Ablaydı, dosttu, sırdaştı, onu idare edendi. Beraber vakit geçiren, sinemaya giden, hiç yoktan bir kafede iki çay içip dertleşen yada susarak bişeylerini paylaşan iki kardeş. Sonra ne mi oldu kız kardeş erkek kardeşten koptu çünkü hayatının aşkını buldu erkek kardeş ise yalnız kaldı. Ne sinemaya gidebildiler, ne iki çay içip dertleşebildiler, nede susarak birşeyler anlatabildiler. Hayatının aşkı erkek kardeşten ablasını koparmıştı artık erkek kardeş yoktu tekti onunla yaptığı herşeyi artık hayatının aşkıyla yapmaya devam etti. İyi yanından bakarsan boşa gitmemiş oldu evlendiler. Düğün günü evden çıkarken sanki o kuşağı ablasının beline değilde kendi bileklerine kelepçe olarak bağladı, boğazına sanki ilmek düğümledi. Uzun zaman sonra ablasına belkide orda sarılmıştı ama diyememişti özledim diye dargındı araları. Gece çökene kadar ağlayamadı erkek kardeş karanlığın çökmesini ve yalnızlığı bekledi kimse görsün istemedi. Ablası yeni gitmiyordu ondan, bu gidiş çok farklıydı, bir daha geri eve dönmeyecek bir gidişti bu.
Seboizm
Bu küçük koru kurulurken kavakların arasına söğütler de dikilmiş. Kim bilir neden? Belki söğütle kavak akrabadır, bir ailedendir diye, belki de bu alan çabuk yeşersin diye. Fakat olur mu ya? Kardeş olsalar bile, kardeşi kardeş yaratmış rızkını ayrı yaratmış. Şimdi kavaklar büyümüş, delikanlı olmuşlar, boy atmışlar. Bunların aralarına sıkışan söğütler de onlardan aşağı kalmamak için uzamışlar uzamışlar, fakat söğütlükten çıkarak başka bir şey olmuşlar. Ne yapsınlar, yaşamak için uzamak, kavakların gölgesinden kurtularak ışığa kavuşmak lazım.
Sayfa 54 - 55 | abilerimle ben.
Toprağın, suyun, güneşin ve en efendi düzenin meyvelerini kardeş kardeş paylaşıp giden insanları, ortak kaderin tam gönül ve dilek beraberliği istediği günlerde birbirlerine can düşmanı eden yılan nasıl tutunabilmişti aralarında?
Sayfa 381
Oysa kardeş kavgaları, iki kardeşin ilk sosyalleşme becerisinin geliştiği muazzam bir alandır. Sosyalleşme, büyüğünü sayma, küçüğünü sevme ve koruma, bir ortamda uyum içinde var olma, haklarını savunabilme, kendini koruyabilme, konuşarak kendini ifade edebilme gibi pek çok bileşeni içeren kocaman bir kavramdır. Bütün bu bileşenler iki kardeşin bir oyuncak kavgasında deneyimlenerek öğrenilebilir ve sandığımız gibi hep güçlü olanın sözü geçmez. Bilakis büyük olanda gelişmiş olan 'empati duygusu' ona vicdani kararlar almasını fısıldayacakken, küçük olanın 'egosantrik yönelimleri' daha benmerkezci bir noktada durmasına sebep olabilecektir.
Sayfa 84Kitabı okudu
SAATLER VE MANZARALAR
Yahya Kemal BEYATLI
Sütunların Dibinde Duâ Edenler
Ayasofya’da, ikindiden sonra, yerle berâber ve yüksek merdivenli kürsülerden vaazeden dört vâizi kalbimin bütün samimiyetiyle ayrı ayrı dinledim. Fakat kalbimin bütün samimiyetiyle îtirâf ederim ki bu vâizlerin sözleri, İslâm’ı neşreden ilk âlimlerin sözleri gibi, âteşin
