Jose Nepomuceno, Filipin sinemasının
kurucusu sayılır. J. Nepomuceno'nun yönettiği ilk film Dalagang Bukid (Köy Kızı, 1919) dünya sinema tarihinde benzerine rastlanmayan bir biçimde seyirciye sunuldu. Film, H. Ilagan'ın şarkılı oyunundan sinemaya uyarlanmıştı. Gösterim sırasında yönetmen filmi salonda bulunan oyunculara seslendirdi. Böylece sessiz film, konuşmalı ve şarkılı bir filme dönüşmüş oldu. Bu arada, sinema salonlarındaki gösterilerin hep gramofon, piyano ya da küçük bir orkestra eşliğinde yapıldığını belirtmek gerekir.
Gazi Mustafa Kemal Paşa ile (gençliğimde ve çocukluğumda hep öyle derdik ona) dans etmem ise, şöyle oldu: Yarıyıl tatili dolayısıyla Ankara'daydım. Ankara Palas'ta, Mustafa Kemal'in manevi kızlarından birinin bir genç hariciyeciyle düğünü vardı. Annemle üvey babam da oraya gidiyorlardı. Sadece resimlerinden bildiğim Gazi'yi
Bak! İşte bir gala gecesi Issız geçen yıllardan sonra! Peçeye ve gözyaşına hapsolmuş Nice kanatlı melek Oturmuşlar tiyatroda, izlemek için Umut ve korku dolu bir oyunu Kimi zaman da orkestra çalıyor Yerküreyle gökkubbenin musikisini.
Ulu Tanrı'yı taklit eden oyuncular Mırıltılar ve fısıltılarla Uçuşuyorlar etrafta. Biçare kuklalar onlar, Sahneyi ileri geri hareket ettiren. Boşluktaki biçimsizliklerin yönettiği Akbaba çırparken kanatlarını Görünmez sıkıntıları ortalığa seren!
Ah, bu karmakarışık drama! Unutulmaz, eminim. Hep kovalayacak hayaleti,
Ayı çemberde gezen, Başlangıç noktasına dönen, Ve yakalamayı beceremeyen ahali. Bolca delilik, bolca günah, Ve korku, işte konunun özü bu.
Baksanıza! Oyuncuların hengâmesine Bir sürüngen karışıyor! Sahnenin metruk yakasından Kan kırmızısı bir şey Kıvranarak, ölümcül sancılarla geçiyor Oyuncuları kendine yem ediyor İnsan kanına bulanan ağılı dişleri Gören melekler hıçkırıklara boğuluyor.
Sönüyor, sönüyor ışıklar, sönüyor her şey! Ve titreşen her cismin üzerine Fırtına misali iniyor perde Tabut örtüsü niyetine! Solgun melekler doğrulup Çıkarıyorlar peçelerini ve bildiriyorlar: Bu oyun bir tragedyadır, adı "insan" Kahramanıysa muzaffer solucan.