Bu dediklerin bardağı taşıran son damla oldu. Elveda!
Fransız filozof Descartes, söylentiye göre, bütün gün yalnız kalıp düşünmek için evindeki büyük kuzinenin içine kapatmış kendini. Akşam kuzineden çıktığında söylediği ''Düşünüyorum öyleyse varım olmuş. Yani ben bir birey olarak varım çünkü düşünen bir varlığım. Ne yazık ki bu yeterli değiİdir. Siz ve ben kendimizi bir düşünceden ibaret olarak görmeyiz.
Sayfa 87
Şimdi hepimiz her şeyden öte tüketiciyiz, tüketici olmak hem hakkımız hem görevimiz. 11 Eylül 2001 saldırısının ardından, George W. Bush Amerikalılara travmayı atlatıp normal hayatlarına dönme çağrısında bulunmuş ve ciddi ciddi "alışveriş yapmaya dönmeleri"ni söylemişti. Toplumsal konumumuzu ve başarılı bir yaşam için verilen rekabet mücadelesindeki skorumuzu belirleyen şey, alışveriş faaliyetimizin düzeyiyle, yerine "yeni ve gelişmiş" nesneleri koymak adına tüketim nesnelerini rahatlıkla atabiliyor oluşumuzdur. Sıkıntılardan kaçınıp tatmin olmak için yürüdüğümüz yolda, karşımıza çıkan tüm sorunların çözümünü alışverişte aramaktayız. Beşikten mezara, marketleri bireysel ve toplumsal yaşantımıza musallat olmuş onca hastalık ve rahatsızlığa deva olacak yahut en azından bunları hafifletecek ilaçlarla dolu eczaneler gibi görecek şekilde tedristen geçirilmekteyiz. Mağazalar ve alışveriş böylelikle gerçek anlamda eskatolojik bir boyut kazanmaktadır. Süpermarketler, George Ritzer'in meşhur deyişiyle, tapınaklarımızdır ve bir ekleme yapacak olursam, alışveriş listeleri dua kitaplarımız ve alışveriş merkezlerinde yürüdüğümüz yollar da hac seferlerimizdir. Dürtülerimizi takip ederek alışveriş yapmak ve yerlerine çok daha çekici ürünler alabilmek için artık albenisini kaybetmiş şeylerden kurtulmak bizi en çok heyecanlandıran duygulardır. Tüketicilerin bütünüyle tatmin olması, yaşamsal bir tatmindir. Alışveriş yapıyorum, öyleyse varım. Alışveriş yapmak veya yapmamak, işte bütün mesele bu.
Sayfa 89 - Ayrıntı YayınlarıKitabı okudu
"başkaldırıyorum, öyleyse varım!"
yalnız başkaldırdığımız sürece insanız-ne melek, ne hayvan. İnsan başkaldırıştır, savaştır.
Ayrıca varoluşçuluk, insanın hep kötü yanlarına basıyormuş parmağını, hep düşkünlüklerini anlatıyormuş. Kirli, bulanık, karanlık olanı gösteriyormuş hep. Her yerde bunları seriyormuş gözlerimizin önüne. Gülen güzellikleri, insan doğasının ışıklı, umutlu yanlarını gölgede bırakıyormuş. O kadar ki Katolik eleştirmen M. Mercier'ye göre, varoluşçuluk çocuğun gülümsemesini bile unutmuşmuş. Her iki eleştiriye göre de insancıl (hümanist) dayanışma yokmuş bizde. Kişiyi tek başına ele alıyor, -bunu komünistler söylüyor- bütünden koparıyormuşuz. Çünkü öznellik (subjektif) olarak görüyormuşuz onu; çünkü yalnızca Descartes'ın, "Düşünüyorum, öyleyse varım," sözüne dayanıyormuşuz; çünkü yalnızca kişinin tek başına kendini kavradığı anı göz önünde tutuyormuşuz. Bundan ötürü de yöremizdeki insanlarla bağlantı kuramıyormuşuz; dışımızda yaşayan ve cogito ile yanına varılamayan kimselerle dayanışma gösteremiyormuşuz.
Olmak, zordu. Öğrenmek, bilgi edinmek, bu bilgiyi hikmete dönüştürmek, bu hikmeti merhametle yoğurup yaşanabilir kıvama eriştirmek, bütün bunlar zaman, sabır, feragat ve emek istiyordu. Ama iki boya, bir fırça ve topuklu bir ayakkabı ile 'görüntü'yü kurtardığını düşünüyorsa kişi, hele ki 'görünüyorum, öyleyse varım' modunda yaşıyorsa, niye 'olmaya' çalışsındı ki?
Sayfa 17Kitabı okudu
