"Eski zamandan bugüne kadar, insan sezgisi ve düşüncesi, kabaca üçe bölünen çağlar boyunca, Allah ile tabiat arasında sallanmaktan kurtulmamıştır. Âdeta her çağa ve devrelerine, hâkim düşüncesinin karakterini veren tercih, bu sallantının bir ucudur. Eski Mısır'da ilim Allah'ın emirlerinden ibarettir ve rahiplerin elinde idi. Geldanîlerde ve
Sayfa 162Kitabı okudu
Isaac Asimov
Aklın, Sokrates'ten bu yana yobazlık ve hurafeye karşı açtığı savaş henüz kazanılmış değildir.
"Aklın, Sokrates'ten bu yana yobazlık ve hurafeye karşı açtığı savaş henüz kazanılmış değildir."
Isaac Asimov
Alkibiades'ten Sokrates'e
"Benim gözümde en üstün olan şey yetişmek, daha iyi bir insan olmaktır."
Sayfa 65
Sokrates'ten Retorik Sorunsalının Çözümlemesi
"Demek ki, kendimiz, ana babamız, dostlarımız, çocuklarımız ya da ülkemiz bir
haksızlık yaparsa, kendimizi savunma konusunda retoriğin hiçbir yararı olmaz bize.
Retorikten ancak, önce kendi kendimizi, sonra da ana babamızı ve dostlarımızı haksızlık yaptıkları her sefer suçlamak, suçumuzu gizlememek ve onu işleyen, ceza çekip sağlığa kavuşabilsin diye suçu açığa çıkarmak için yararlanılabilir. Retorik insanı, hem kendi kendine hem de başkalarına yılmadan karşı koymaya, sırf, iyi ve güzel uğruna, hem de acıyı hiç hesaba katmadan, hekimin kesip dikmesine ve dağlamasına katlanır gibi, gözü kapalı ve cesurca kendini ortaya koymaya zorlar. Eğer işlenen suçun cezası dayaksa, suçlu dövülür; hapse atılmaksa suçlu zincire vurulup hapse atılır; para cezası ise, ödetilir; sürgünse, sürülür; ölümse, öldürülür. Kendine ve yakınlarına karşı ilk tanıklık edecek yine insanın kendisi olmalı ve retoriği suçlarını itiraf ederek, kötülüklerin en büyüğü olan haksızlıktan kurtulmak için kullanmalıdır."
Paradoks
Paradoks
Paradoks, görünüşte doğru olan bir ifade veya ifadeler topluluğunun
bir çelişki oluşturması veya sezgiye karşı bir sonuç oluşturmasıdır. Çoğunlukla, çelişkili görünen sonuç veya sonuçların aslında çelişkili tarafları vardır.
Türkçe'ye, Fransızca "paradoxe" sözcüğünden giren paradoks sözcüğünün, etimolojik anlamda kökeni
Şu Mine, çelişkiler kumkuması bir kız... Halbuki kendisine sorarsanız, en düşmanı olduğu şey
insandaki tezatlar... Karakterini bu kızın, sabit bir vahide bağlamaya gelmez. Beyin uru gibi
kafasındaki sabit vâhid, komünizma, müstesna... Üst ve alt yapılar meselesi...
Zengin bir fabrikatörün dizginleri sonuna kadar boş bırakmış kızı... Amerikan Kolejlerinde
okumuş, peşinden tek başına Amerika'ya gitmiş, dilediği hayatı sürmüş, nihayet memleketine
dönmüş, Ressam Abid'in atölyesinde bir solculuk tekkesi kurmuş, kadın ve erkek, seçtiklerini bu
tekkede toplamış, teke tavırlı bir dişi keçi... Elinde veya dilinde bir kamçı, insanları, sirk
hayvanları gibi idare eder. Kumpanyasının masraflarını o çeker. Evlenmeye yanaşmaz:
— Kimse kimsenin nefesine bir geceden fazla dayatamaz! Der.
— Đçimden ne geliyorsa onu yapmalıyım! "Felsefesini güder.
Okumuştur da... Batı felsefesini (Sokrates)ten (Berg-son)a kadar kabataslak bilir. (Marks)a saygılı,
(Lenin)e âşıktır. Onun cavlak kafasını, Tatar suratını ve keçi sakalını son derece çekici bulur.
Evet, erkekte sakala karşı derin bir zaafı vardır. Çocukluğunu geçirdiği Heybeliada'nın papaz
mektebinde okuyan genç ve sakallı papazlara, daha o günlerden bayıldığını söyler.
Şu ölçü ağzından düşmez:
— Ben hiçbir şeyin «Ne?», -Neden?», «Niçin?» olduğunu düşünmem!.. Ben «Nasıl?»lara
bakarım, «Nasıllara...
Ve bu hikmetine bir hikmet daha eklemeye kalkar:
— Ben (metafizik) ten iğrenirim. Benim kafamda sadece (fizik) oluş vardır. Elektriğin ne
olduğundan bana ne?.. Ben onu ampul içinde zaptedip kullanıyorum ya, yeter
Sokrates'ten Jakobenlere Batı'da Siyasal DüşüncelerMehmet Ali Ağaoğulları · İletişim Yayınevi · 2011267 okunma