Alırsınız Cenneti
Va'zın sonu çok güzeldi. Bekir Hoca diyordu ki:
"Orucu neyi tutmazsınız, rakıyı, şarabı içersiniz, sarhoş gezersiniz. Ondan sonra da cennete gitmek istersiniz. Naaa!... alırsınız cenneti! Namaz niyaz yok. Kumar dersen çok. Sonra da cennet istersiniz. Naaa size... Alırsınız cenneti. Namahreme bakarsınız, harama uçkur çözersiniz, zil zurna gezersiniz, sonra da cenneti istersiniz. Naaa!... Alırsınız cenneti!.."
Nesin yayınlarıKitabı okudu
4. Bölüm, Sevginin Uygulanması
Bir insan disiplini nasıl uygular?Dedelerimiz bu sorunun yanıtı için daha iyi donanmışlardır. Onların önerileri, sabahları erken kalkmak, gereksiz lükse kapılmamak, çok çalışmak olacaktır. Bu tip disiplinin gözle görülür eksiklikleri vardır. Katı ve hükmedicidir, tutumluluk ve yarını düşünme gibi erdemler üizerine oturtulmuştur ve birçok yönüyle yaşama düşmandır. Fakat bu disipline tepki olarak her türlü disiplini kuşkuyla karşılamaya ve sekiz saatlik düzenli çalışmayı dengelemek amacıyla disiplinsizliğe ve aylaklığa karşı hoşgörülü davranma doğrultusunda artan bir eğilim görülmektedir. Belirlenmiş bir saatte uyanmak günün belirli bir bölümünü düşünmek, okumak, müzik dinlemek, yürümek ile geçirmek, gizemli öykü ve sinema gibi işleri tutku haline getirmeden bunlara asgari zaman ayırmak, tıka basa yemeyip zil zurna sarhoş olmamak belirgin bazı kurallardır. Ancak disiplin, kişiye dışarıdan zorlanan bir kural gibi görünmemeli, kişi onu kendi isteği ile gerçekleştirmelidir. Disiplin, kişiyi hoşnut etmeli ve kişi kendini yavaş yavaş, uygulamayı bıraktığında arayacağı bir davranış biçimine alıştırmalıdır. Bizim Batılı disiplin anlayışımızın (tüm diğer ahlaki konularda olduğu gibi) en şanssız yanlarından biri, disiplin uygulamasının acı verici olduğunu ve ancak acı veriyorsa "iyi" olduğunu düşünmemizdir. Başlarda bazı direnmelerin kırılması gerekmişse de Doğu insanı -ruhsal ve bedensel olarak- iyi olanın aynı zamanda uygun olması gerektiğini çok önceleri fark etmiştir.
Sayfa 130
Nasıl başına güneş geçerse insanın, tıpkı öyle, başını ay geçmiş denirdi, içkiyi fazla kaçırmış gibi nara atanlara, aşk aklını başından almışlara, ay altında zil zurna sarhoş olanlara...
Altay Cem Meriç;
Bir şey soracağım;
"Filistinliler toprak sattı keh keh" tayfa neden cehaletle itham edilmedi?
Muhafazakar tarihçiler çıktılar çaaat çaaat gösterdiler.
Baya baya zil zurna cahil oldukları ortaya çıktı. Ama adamlara kimse cahil imasında bulunmadı.
"Orucu neyi tutmazsınız, rakıyı, şarabı içersiniz, sarhoş gezersiniz. Ondan sonra da cennete gitmek istersiniz. Naaa!... alırsınız cenneti! Namaz niyaz yok. Kumar dersen çok. Sonra da cennet istersiniz. Naaa size... Alırsınız cenneti. Namahreme bakarsınız, harama uçkur çözersiniz, zil zurna gezersiniz, sonra da cenneti istersiniz. Naaa!... Alırsınız cenneti!.."
Melih Cevdet ise Boğaziçi'nde Ayın Ondördü'nü anlatır bir şiirinde. Şiir için Orhan Veli'nin ayın on dördünde öldüğünü bir ön hatırlatma olarak söylemek gerekli sanırım:
Ben Boğaziçi'nde ayın ondördü
Nazlı nazlı, aheste beste... Derken zil zurna
Def keman dümbelek çiftenağra
Hey babam hey...
Yamandır Boğaziçi'nde ayın ondördü yaman
Çileden çıkarır adamı dinden imandan eder
Komaz zengin kafir farkı
Kör eder, sağır eder, dilsiz eder.
o kadar gereksiz ve boşsun ki kurtulan senden zil zurna sevinir..öyle nefretsin ve gereksiz..
Yalan sevinçle oyalandım
Aklın tuzağında dolandım
Kusuruma bakma zil zurna geldim
Sabahın 5’i kapına dayandım
Erbabım aşk madem
Madem yasaklar namahrem
Kafeste sözler susuyor şimdilik
Uçurur zaman hele du’ bakalım
Sırtında uzun hırka gibi gece
Yarenlik etmez kaytarır hece
Hatıra oturmuş kalkmaz halden anlamaz
Derya deniz düşünce
Gezdim seni sokak sokak
Valla yok hesap kitap
İçimde avaz avaz yan yan yan benimle
Uzun yola gider gibi
Bakma öyle yüzüme
Aman cancağazım etme
Enderlik Hatası
Üniversite öğrencilerinden 10 posteri çekiciliklerine göre sıralamaları istendi –ufak bir teşekkür olarak da posterlerden birini alabilecekleri sözü verildi. Beş dakika sonra o âna dek sıralamada üçüncü olarak değerlendirilen posterden kalmadığı söylendi. Ardından bir bahaneyle öğrencilerden posterleri tekrar sıralamaları istendi. Kalmayan poster birdenbire ilk sıraya çıktı. Bilimde bu olguya tepkisellik adı verilir: Bir seçenek elimizden alındığında, artık mümkün olmayan seçeneği daha çekici olarak değerlendirerek tepki veririz. Bir tür inat tepkisidir. Psikolojide Romeo ve Juliet etkisi olarak da tanımlanır: Shakespeare’in acıklı ergenlerinin aşkı yasak olduğu için o kadar güçlüdür. Öte yandan özlemin illa ki romantik türden olması gerekmez: ABD’de bir öğrenci kutlaması her şeyden önce zil zurna sarhoş olmak anlamına gelir –çünkü ABD’de 21 yaşın altında alkollü içki tüketmek kanunen yasaktır.
Sonuç: Enderlik durumu karşısında tipik tepkimiz, gerçekçi düşünmenin kaybıdır. Bu yüzden bir şeyi sadece fiyatı ve faydası üzerinden değerlendirin. Bir şeyin ender olup olmaması ya da Londralı doktorun o şeyi istemesi bir rol oynamamalıdır.
Sayfa 93Kitabı okudu
Öyle bakma yüzüme, bakma,
Benim iyi kalbli ayışığım.
Bilmelisin artık. Bilmelisin,
Zil zurna âşığım.
Mustafa Kemal rakıya olan ilgisi hayat boyu sürdürdü. Ama ne zaman, nerede ve ne miktarda içmek gerektiğini, belli bir sınır aşanların ne duruma düştüklerini gayet iyi biliyordu. Atatürk sofrasında içki için kimseyi zorlamazdı. Atatürk'ün deli ve sarhoşla arası iyi değildi sofrasında bulunan misafirler arasında alkolün etkisi altında kalanlara da rahatsız olmamaları için hemen izin verirdi. Bazen de içkinin tesiri ile şahsına karşı taşkınlık gösteren olursa sofrayı onun yerine kendisi terk ederdi. Cumhuriyet balolarında veya yabancıların bulunduğu diğer müzikli toplantılarda havanın bozulmamasına önem verirdi. Devamlı etrafı izler, alkol tesiri ile ciddi olmayan hareketler yapmaya başlayanları görür, münasip şekilde ikaz ettirir ve buna rağmen o kişide düzelme sezmezse, etrafa belli etmeden toplantıdan çıkartırdı. Atatürk'ün hizmetinde bulunan Cemal Granda Atatürk'ün içki içtiği zamanlarda hiçbir gün taşkın hareketine rastlanmadığını ve bir kere bile sarhoş olduğunu görmediğini belirtmiştir. Sofrasında bulunmuş olan Hasan Reşit Tankut, "Atatürk'ün zil zurna sarhoş olduğunu söyleyenler ya sofrada bulunmamış kişilerdi. Ya da iftiracılar. Çok defa sabaha karşı gezmeye çıkardık, çok defa da bu gezinti uzun bir yolculuk biçimini alırdı. Bir an için kendisinde çakırkeyiflik belirtisi görmedik" demektedir.
Sayfa 99 - Güven KitabeviKitabı okudu
