"Efendiler, bilirsiniz ki hayat demek, mücadele ve kavga demektir. Hayatta başarı kazanmak, mutlaka mücadelede başarı kazanmaya bağlıdır." diyerek Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Türk milletinin hayat mücadelesini anlatır.
Mücadele, hem iç kuvvetlere hem dış kuvvetlere karşıdır, imkanlar kısıtlıdır, toplum yüzyıllardan beri süregelen alışkanlıklarına körü körüne bağlıdır.
Atatürk, tüm olumsuzluklara rağmen her zaman umudunu korumuş, millete de umut aşılamış, onlara yön göstermiştir. Tarih derslerinde maddeler halinde öğrendiğimiz olayların, anlaşmaların aslında ne kadar derin olduğunu, bir madde oluşturabilmek için ne zorluklar içinde kalındığını, ders kitaplarında görmediğimiz ayrıntıları öğrenmiş oldum.
Nutuk, kongreler döneminin bitimine kadar ağır ilerlese de İstanbul'un işgali, TBMM'nin açılışı ile hızlıca akıp gidiyor. Mutlaka herkes okumalı; Atatürk'ü daha yakından anlamak ve milletimizin geçirdiği safhaları ayrıntılı öğrenmek için kendinizi tamamlayacağınız bir eser.