O yüzden Şarkışla'nın Sivrialan Köyü'nde yüzü gözü çiçek bozuğu Veysel adında bir adama âşık namını verdirendir.
O yüzden Beyhanî'yi dermansız bırakan,
O yüzden Daimî'yi çerağında yakan,
O yüzden Hüdaî'yi demden deme salan,
O yüzden Pir Sultan'a darağacını boylatan,
O yüzden Mahzunî'nin canını zülfün teline
1. İslam dininin fikriyatını meydana koyan medrese,
2 Devlet teşkilatının merkezini teşkil eden saray,
3. Dini, kalbi ve bedil bir şekle sokmak isteyen islamdan evvelki Türk itikat ve ananelerini kısmen yaşatabilen Tekke,
4. Arızi tesirlerden kendini kurtarmaya çalışan, halkın durağı içtimai varlığın höceyresi mahiyetinde olan köydür.
Türk Edebiyatına Toplu Bir Bakışın birinci bölümü Halk Edebiyatı başlığını taşır. Bu bölümde "Halk edebiyatı ve Nev'ileri" incelenmiştir.
Hasan-Ali "Milli Destanlar" bölümünde destanların doğuşu, islamdan önce ve sonraki gelişmeleri anlatırken örnekler de verir...
"Halk Masalları" bölümündeyse, Kul Ahmet, Hayali, Köroğlu, Aşık Omer, Gevheri, Karacaoğlan, Dertli, Emrah, Seyrani vb. ozanların mani, koşma gibi değişik biçimlerdeki yapıtlarından örnekler vererek açımlamıştır.
"Tekke Edebiyatı" başlığını taşıyan bölümdeyse, Türklerde tasavvufun doğuşu üzerinde durulurken, Ahmet Yesevi gibi ilk Türk mutasavvıfları üzerine bilgiler ve şiirlerinden örnekler verilir.
Gene bu bölümde "Mevlevilik, Bektaşilik, Alevilik" gibi akımların şiire yansımaları saptanmıştır.
Divan, Tekke Edebiyatı ise Åşık Paşa ve Nesimi'nin yapıtları değerlendirilerek ele alınmıştır.
Gevheri der âşık oldum sana ey dilber sana
Dünyâda yok bencileyin ararsan önden sona
Ne muhabbet bağlar idim ben sana senden yana
Olmayaydı ara yerde bed-lika ağyar meded
Gevheri