Osmanlı Devleti'ndeki kötü gidişata dur demek için muhalif hareketeler zamanla artacaktır. Sina Akşın bu muhalif hareketleri beş grupta incelemiştir:
Birinci grup: Mithat Paşa'nın azledilme olayının ardından sayıları bir elin parmaklarını geçmeyen Harbiye Mektebi öğrencilerinin kurduğu örgüt,
İkinci grup: Ali Suavi'nin başını çektiği Çırağan Baskını ile sonuçlanan hadiseler.
Üçüncü grup: Scalieri ve Aziz beylerin ortaklaşa kurdukları komitedir.
Dördüncü grup: aynı komiteye üye olan Ali Şefkati' nin Osmanlı'daki sansür uygulamaları nedeniyle Napoli ve Cenevre'de çıkarttığı İstikbal Gazetesi etrafında toplananlar,
Beşinci grup: Bütün bu muhalif hareketlerin belki de en önemlisi İttihâd-ı Osmanî adlı teşkilat olmuştur. Askeri Tıbbiye kökenlilerin oluşturduğu bu örgütün kurucuları arasında İbrahim Temo, Abdullah Cevdet, Mehmet Reşit, Hüseyinzade Ali gibi isimler mevcuttur. Örgüt daha sonra isim değişikliğine giderek cemiyetin önde gelen isimlerinden Ahmet Rıza Bey ve İstanbul'da bulunan cemiyet mensupları arasındaki görüşmeler neticesinde "Osmanlı İttihâd ve Terakkî Cemiyeti" olmuştur.
Timaş Tarih, İstanbul, 2021, s. 57