Modem Felsefe Bacon ve Descartes eliyle kurulmuş felsefedir.
Sayfa 8Kitabı okudu
Gerçek bir felsefe kökten biçimde yeni olamaz, “olabilecek en eski ve en ortak felsefedir”
Bugün, klasik felsefe terimlerinin ve metafiziğin ağır eleştirilere tabi tutulduğu ortamda Spinoza’yı ikinci bir kez daha davet edebiliyorsak, söz konusu formüle verilen Romantik anlamın ötesine taşmamız gerekiyor: Spinoza felsefesi “tutkuların” yerine “akıl” vaaz eden bir felsefe değildir. İnsanların “aklın buyruğuna göre davranacakları” umudunu Ethica’da formüle eder etmez ardında bırakır. Yine de bizi “olabilirliklerin”, “gizil güçlerin” alanına mahkûm etmeden yapar bunu. Ne eksik ne de fazla, Spinoza felsefesi tam tamına “pratik” nitelikli bir felsefedir: Bu yüzden, bir dizi formülün, tanımın, kanıtlamanın ve önermenin sıralanıp durduğu “more geometrico”, yani “geometrik düzene uygun olarak gösterilmiş” sunuş yöntemi...
Sayfa 27Kitabı okuyor
El-Gazzâlî’nin felsefesi bir anti-felsefedir. Gelenekçi tepkinin büyük temsilcisidir ama asıl olarak merkez ağdan karşı tarafa geçip felsefenin silahlarını kendisine karşı kullandığı için büyüktür. Eleştirmiş olduğu İbn Sina gibi, el-Gazzâlî de Müslüman entelektüellerin kültürel sermayesi hakkında etkili bir genel bakışa sahiptir. Onların görüşünü çürütmeden önce ihtimamla ele alır ve görüşleri ateş püskürerek değil, en yüksek kanıtlama tekniklerini kullanarak çürütür. Filozofların Tutarsızlığı adlı eserinde, rakipleri tarafından ileri sürülen önemli önermelerin kanıtlarını inceler ve daha katı mantıksal ölçütlere göre onları kusurlu bulur. Başlıca silahı, daha sonraları Avrupa’da Hume’la meşhur olan argümanlara benzer argümanları kullanarak zorunlu nedensellik kavramına saldırmaktır. El-Gazzâlî’ye göre, zorunluluk mantıksal ilişkilerle sınırlıdır; olasılık zorunluluğu dışta tutar ve bu nedenle bu dünyadaki şeyler yalnızca gönüllü bir eylemin nedeni -Tanrı’nın iradesi- aracılığıyla aktüel hale gelebilir.
Sayfa 504Kitabı okudu
Felsefe okurken unutmamalısınız ki, felsefe bir gösteri sporu değildir… Felsefe öğrenmek, filozofça düşünmeyi öğrenmeyi gerektirir… Bu bakımdan, örneğin şiir sanatı okumaktan farklıdır. Şiir sanatı okuduğunuzda kimse sizden bir şiir yazmanızı istemez ya da beklemez… Felsefede, her felsefe makalesi bir parça felsefedir. Vardığınız sonucu savunmanız beklenir. Felsefede, felsefe yapmaktan kaçınamazsınız.
Sayfa 7
Felsefe, bilgelik aşkıdır; fakat gerçek bilgelik, Allah'tır.
Şu hâlde Allah aşkı gerçek felsefedir.
