Marcus Aurelius , M.S. 2. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nu yönetiyordu. Ancak mirası siyasi başarılarının çok ötesine uzanıyor.
Marcus Aurelius'u gerçekten istisnai kılan şey, insan deneyimine dair derin anlayışı ve yazıları aracılığıyla ebedi bilgeliği aktarma yeteneğidir
Stoa felsefesinin temel görüşleri nelerdir?
Diye düşünenler için n hemen bakalım birlıkte
Stoa felsefesi, ahlakı felsefenin merkezine alan pratik bir felsefedir. Bu felsefeye göre erek, doğaya uygun yaşamdır..
Doğa'ya uygun yaşam ise kutsal doğayı bilmek, tanımak ve onun iradesine boyun eğmektir
.Böyle büyük bir kasırganın ortasında Marcus Aurelius'un en büyük umut ışığı ise Stoacılık felsefesi oluyordu..
Elindeki tüy kalemle ruhundan dökülen kelimeleri parşömenlerin üzerine karalıyor, insan ruhunun dayanıklılığının ebedi bir kanıtı olan “Düşünceler” kitabı yavaş yavaş ortaya çıkıyordu.
Unutma Mutlu Bir Hayat Çok Az Şeye Bağlıdır - Marcus Aurelius
Stoacılar tanrıya inanır mı?
Stoacı Tanrı görüşü aktif ve pasif üzerine kuruludur. Pasif, dülgerin biçim verdiği nesnesi tomruk gibi kâinattaki bütün maddeleri kapsarken;
Tanrı olarak aktif ise, bir cümle ile ifadesini bulan veya bir yasa ile sergilenen düşünce veya iradedir.
Stoa duası nedir?
Conversation. Bir Stoa duası şöyledir:”Allahım bana değiştiremeyeceğim şeyleri kabullenmek için kuvvet;değiştirebileceğim şeyler için cesaret ve bu ikisini birbirinden ayırmak için akıl ver.”
Çokca amin derken
Bu kitaba başlamadan önce senin içinde erdeme ve kendine hâkim olabilmeye doğuştan yatkınsın. Eğer bunlardan uzaklaştıysan bunun sebebi kalıtımsal bir bozukluk değil yanlış şeylerle ve yanlış fikirlerle beslediğin taraflarındır. Seneca'nın da dediği gibi, felsefe tüm bunları üzerinden kazıyıp atabilecek ve gerçek kimliğimize dönmemizde bize
Madem ki asıl felsefe bize yaşamayı öğreten felsefedir ve madem ki çocuğun da öbür yaştakiler gibi, ondan alacak olduğu dersler vardır; niçin çocuğa felsefe öğretilemezmiş.
Yalnızca ölüm gerçeğini hesaba katan bir felsefe gerçek felsefedir. Zira, gerçekliği su götürmez olan tek gerçek olarak ölüm es geçildiği takdirde, hayattan samimi bir şekilde bahsetmek mümkün müdür?
Eski bir mü'ellif felsefeyi şöyle ta'rîf ediyor: "İnsân bütün husûsî ilimlerden başka bir umûmî ilme mâlik olmaya tab'an arzudârdır ki, bu ilim diğerlerine hâkim olsun ve nokta-i nazarının vahdet ve umûmiyyetiyle vahdet-i kâ'inâtı ira'e etsin. Bunun mümkün olduğunu akıl idrâk eder, zîrâ herşeyi fürû'uyla mükemmelen bilmekten âciz kalınca hepsini mücmelen bildirecek bir şeye elbette ihtiyâc ve arzu gösterir. Her devirde birçok dehâlar bu ilmi bulmaya tasaddi etmişlerdir. İşte bu tasaddîler felsefedir. "
Bu ta'rîf Herbert Spencer'in felsefe "vahdet håline getirilmiş ilimdir" ta'rîfine pek ziyâde yaklaşmıştır.
Bugün felsefe tarihinin en büyük filozoflarından biri olan Kant’ın doğum günü.
📌Immanuel Kant (1724-1804)
Doğu Prusya’nın Königsberg kasabasında doğmuştur ve hep burada yaşamıştır. Alman felsefesinin kurucu isimlerinden biri olmuş ve felsefe tarihinin kendisinden sonraki dönemini belirleyici olarak etkilemiştir.
📌Kant'ın büyüklüğü şöyle
“Bütün bilimler içerisinde en geniş kapsama ulaşan sadece felsefedir. Onun akıl yürütme yöntemi, diğer herhangi bir bilim dalının ya da bütün bilim dallarının kullandığı yöntemle aynıdır. Ve işte bu aynı akıl yürütme yöntemi, yani tümevarımcı yöntem sayesinde, felsefe, tüm diğer bilimleri tek bir büyük bilim halinde kaynaştırır. Spencer’ın dediği gibi, herhangi bir bilim sayesinde ulaştığımız veriler, kısmen bir araya getirilmiş bilgilerdir. Felsefe ise bütün bilimlerin katkısıyla toplanan bilgileri bir araya getirir. Felsefe, bilimlerin bilimi, tabiri caizse bilimlerin efendisidir.”
Ama zamanı düşünmek gerçekten en zor iştir - bu eleştirel felsefe olarak felsefedeki bir dönemdir, Kant tarafından eleştiri felsefesi biçiminde tanımlanmış modern felsefedir.
İdeoloji felsefecileri insanı yoldan çıkarmış olmasalardı, insan kendini yaratana layık bir şekilde yaşar ve severek iman ederdi. Felsefe niyeti bozuk çıkarın yararına yorum yapmak demek değildir. İnsanlığın yararına yorum yapmak felsefedir. Şeytana uyanlar neyi rayından çıkarmadı ki!
Önder Karaçay