Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Dişimizin Zarı

Edebiyat Yazıları 2

Sezai Karakoç
NECİP FAZIL ve NAZIM HİKMET...
- "Merkez
Necip Fazıl Kısakürek
Necip Fazıl Kısakürek
'in şiiri olarak alınmadığı için Cumhuriyet sonrası şiirimizin gerçek yorumu yapılamamıştır. Bir kesim
Nazım Hikmet Ran
Nazım Hikmet Ran
'ı Cumhuriyet dönemi şiirinin açıklanması için bir anahtar şair olarak almak istedi. Oysa,
Nazım Hikmet Ran
Nazım Hikmet Ran
, içerden çıkan değil dışardan gelen, arûzu boyuna soyunup heceyi boyuna giyinmeye çalışan geç kalmış eski ve yabancı bir Âkif gibidir. Sağladığı cezbe ordan gelmekte ve bu cezbenin çarçabuk kayboluşu da buradan gelmektedir..."
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh89, Necip Fazıl'ın Şiiri III, -Diriliş 1974- Diriliş Yayınları
"MUTLAKÇI" ŞİİR ve DÜZ HAYAT...
Ahmet Hamdi Tanpınar
Ahmet Hamdi Tanpınar
,
Necip Fazıl Kısakürek
Necip Fazıl Kısakürek
ile
Yahya Kemal Beyatlı
Yahya Kemal Beyatlı
arasında gider gelir.
Ahmet Kutsi Tecer
Ahmet Kutsi Tecer
halk şiiri ile
Necip Fazıl Kısakürek
Necip Fazıl Kısakürek
arasında. Daha sonra "Mutlakçı" şiir döneminin kırılışı başlar.
Ahmet Muhip Dıranas
Ahmet Muhip Dıranas
, kelimelerin büyülü sanatını kullanarak bu şiirin mumya ve heykel dönemini yaşar.
Cahit Sıtkı Tarancı
Cahit Sıtkı Tarancı
, bu şiirin duygu aracılığıyla çocukluk dönemine doğru inişi,
Fazıl Hüsnü Dağlarca
Fazıl Hüsnü Dağlarca
ise düşünceye doğru düşüşüdür.
Orhan Veli Kanık
Orhan Veli Kanık
akımı, işte, bu, merkezi Necip fazıl şiiri olan "Mutlakçı" ekole karşı, düz hayat tarzının başkaldırışıdır..."
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
sh 89, Necip Fazıl'ın Şiiri III, -Diriliş 1974- Diriliş Yayınları
Reklam
İLK NOKTA SİYAHTI...
- "Her biri bir kurtuluş açıklaması, bir yorum, bir suç ve bir suçlu aramışlar.
André Malraux
André Malraux
suçu kötü şartlara yüklerken,
Albert Camus
Albert Camus
bir nevi kara metafizik determinizmine bağlamış,
Jean-Paul Sartre
Jean-Paul Sartre
'sa bütün kabahati insana yüklemiştir. "Varlık, özden önce gelir!", "Cehennem başkalarıdır!", "İnsan kendini seçerken başkasını da seçer!" derken, hep getirip, insanın meselesini, insanda başlayıp biten yapıda bırakıyordu. Sartre insanı ele alıyor, hep ona bakıyor, hem de öylesine bakıyordu ki,, nerdeyse onun dışını inkâr ediyordu; dış dünya, insanın bir marjı gibi oluyordu. Malraux'ysa, insanı hemen çevreleyen, onun üstüne yığılan mânevî (tarihî-sosyolojik) ve maddî (fizikî-iktisadî) şartlara öncelik veriyor. Camus ise, o şartları da çevreleyen, varlığın ufuktaki nebülözü siyah bir çerçeveyi anlatıyordu. hepsinin hareket noktası, kötümserlik değilse bile kötülüktü. Siyah bir çizgi çekmek için, ufku siyaha boyamak için yola çıkmasalar bile, siyahtan yola çıkıyorlardı. İlk nokta siyahtı..."
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh 99, Üç Çağdaş Varoluşçu -Sartre, Camus, Malraux-, Büyük Doğu 1964, Diriliş Yayınları
YENİ GERÇEKÇİ ŞİİR ve ŞAİRLERİ...
- "Bu şiirde, zaman önemini kaybetmiştir, insandır hep bu şiir. İsa ve İncil varsa bu şiirde, mistik veya dinî bir şiir sanmayın. Tam anlamıyla lâik bir şiirdir. Din bir dekor, ya da bir benzetim veyahut bir sonda âletidir. Yaşamayı çekip çıkarmak için bir âlet. Alelâde kadınlar konuşur, ama mutluluğu. Sevişme vardır, aşk yerine daha çok. Tanrı'yı, aşkı, ölümü anlamaz bu şairler; toplumu, kadını, varlığı anlarlar. En pragmatik ispat, dokundurmaktır. Bu şairler insanı şiire dokundurur!
Turgut Uyar
Turgut Uyar
'da şiir bir ağaç gibi büyür, gelişir, bir orman gibi uğuldar. Tüyleri tenimize değdirir .
Cemal Süreya
Cemal Süreya
resimler çizer. Heykel figürleriyle işler. Bir şarkıcı, bir dans şairidir. Yeni şair, hep müşahhasın müşahhasına, plâstike gider. Bir kavanoz, bir ayışığı âlemi kurar.
Turgut Uyar
Turgut Uyar
,
Cemal Süreya
Cemal Süreya
bir behavior (tavır, davranış) şiirini yürütür.
İlhan Berk
İlhan Berk
, tarih öncesinden, ekzotik ve hayâlî bir ülkeden, bazı, toplumdan renkli âlemler getirir.
Ece Ayhan
Ece Ayhan
-ki yeni şiirin Necatigilidir- insanın çarpık ve negatif realitesini olduğu gibi anlatır, kelimeyi bundan dolayı çarpıtır..."
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh 28-29, Dişimizin zarı, Pazar Postası 1957, Diriliş Yayınları
SIĞ ve FAKİR...
Jean-Paul Sartre
Jean-Paul Sartre
'ın felsefesi, felsefî sistemler içinde
Soren Kierkegaard
Soren Kierkegaard
ve
Martin Heidegger
Martin Heidegger
felsefelerinin yanına konuyorsa da, bu işin literer yanıdır. Aslında Sartre'ın önemi teorik olmaktan çok pratiktir. Yoksa Kierkegaard'ın o konkre ve derin iç yaşayışı ve Heidegger'in o abstreler uçurumunun yanında çok sığ ve fakir kalır Sartre'ınki. Ama aksiyonda, bütün egzistansiyalistleri geçtiyse, Sartre bunu, o felsefeden, çıkardığı ve zamana uygulanabilir metoduna ve onu uygulamadaki başarısına borçludur...
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh 100, Üç Çağdaş Varoluşçu -Sartre, Camus, Malraux-, Büyük Doğu 1964, Diriliş Yayınları
SARTRE'IN VAROLUŞÇULUĞU...
Jean-Paul Sartre
Jean-Paul Sartre
'ın bütün felsefesi, güvensizlik metafiziği, aşırı ihtiyat sistemidir. İhtiyat, bir esas oluşun sadece şartı olduğu hâlde, Sartre'da bizzat oluştur artık. Mezarlıktan geçerken ödü patlayan bir adamın, kendi kendine boyuna, "sen korkmuyorsun, kendine güven. Sana zarar verecek hiçbir şey yoktur" diye tekrarlamasıdır, Sartre'ın varoluşçuluğu.
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh 100, Üç Çağdaş Varoluşçu -Sartre, Camus, Malraux-, Büyük Doğu 1964, Diriliş Yayınları
Reklam
ÖLÜM ve HAYAT...
- "Felsefesi gereği,
Jean-Paul Sartre
Jean-Paul Sartre
,
Albert Camus
Albert Camus
'den daha elâstiki. Kâh bir bloka, kâh öbür bloka yanaşıyor. Akış içinde, kombinezonlar yapıyor. Camus ise, felsefesi dışındaki görüş ve hareketleri reddediyor. İkisi de ate. Ama, biri, insanı çeviren şartların sertliğine aldanarak; öbürü, şartlar önünde, insanın direniş gücüne. Biri ölüme bakarak, öbürü hayata...
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh 98, Üç Çağdaş Varoluşçu -Sartre, Camus, Malraux-, Büyük Doğu 1964, Diriliş Yayınları
SARTRE ve CAMUS...
Jean-Paul Sartre
Jean-Paul Sartre
ve
Albert Camus
Albert Camus
, bu iki düşünce ve sanat adamı, bu iki arkadaş, bu iki dost ve nihayet bu iki ayrılan adam. Sartre'nin "Bunaltı"sına karşılık, Camus'nün "Yabancı"sı,çağımızı, insanının portresini ve çektiği sıkıntıyı veriyor. Birinin teorik plânda "Varlık ve Hiçlik" adlı eserine karşılık, öbürü "Sisiphe Efsanesi"ni koyuyor. Birinin aksiyoncu yorumu "Başkaldıran İnsan", öbürünün "Materyalizm ve Devrim". Birinin romanı "Veba"ya karşı, öbürünün "Hürriyet Yollarında"sı.
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh 97, Üç Çağdaş Varoluşçu -Sartre, Camus, Malraux-, Büyük Doğu 1964, Diriliş Yayınları
KARINCA PLATFORMU...
İlhan Berk
İlhan Berk
ikinci yeni şiirine bir parça da
Sait Faik Abasıyanık
Sait Faik Abasıyanık
'a uygulayarak, şiiri S. Faik'e ayarlayarak vardı sanıyorum. (Kitabında ona bir ağıt yakmak haktanırlığını da unutmadığını belirtelim). Sonra, bir dünya görüşünün borazancılığını yapmamış, belki onu çok uzaktan hatırlatan, bir karınca platformunda insana ve tabiatla ilişkilerine bakmıştır..."
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh 33, Galile Denizi, Diriliş 1960, Diriliş Yayınları
ZİYA GÖKALP ve HALK...
Ziya Gökalp
Ziya Gökalp
, musikîmizi Bizans'a, şiirimizi Acem'e, düşüncemizi Arab'a mal edip, bizim için bir çıkış yolu arıyor, bunu da sözde halkta buluyordu. Halk musikîsi, halk şiiri gibi. Folklor seviyesinden ileri gidemiyordu. Oysa, Nedim, Nef'î, Bâki, Nâbi, Itrî, Dede efendi halk kişileri değil miydiler? Bu halkın çocukları değil miydiler? Saray bu halkın sarayı değil miydi? Hükümdarlar da bu halkın hükümdarları değil miydi?[...] Güçlü bir kalemi, sistematik bir kafası olmasına rağmen dayandığı aksiyomlar yanlış olduğundan gerçeğin tam tersi bir neticeye varıyordu...
Sezai Karakoç
Sezai Karakoç
,
Edebiyat Yazıları 2
Edebiyat Yazıları 2
, sh 18-19, Kendini Arayan Şiirimiz III, -Diriliş 1983-, Diriliş yayınları
100 öğeden 21 ile 30 arasındakiler gösteriliyor.