Aynı esnada Lao Tzu, tao (dao) veya Yol kavramını geliştirdi. Sözlük anlamıyla maddi bir nesne olan tao, sonsuz buradayı gösterir. Lao Tzu'nun yaptığı şey bir tür doğa felsefesiydi. Aynı zamanda da bir siyaset felsefesiydi. Tıpkı İyonya'nın doğa felsefesi mirasını devralanların nomos'tan (insan yapımı düzen) şüphe etmeyi ve
Taoizmin ana edebi eseri Lao-Tzu'nun Tao Te Ching adlı eseridir.
Lao-Tzu'nun bu eserin tek yazarı olduğu hiçbir zaman kesinleştirilememiş. Öyle ki eserde metni oluştururken ya da tarihlendirirken yardım alındığına dair kanıt olabilecek herhangi bir diğer kişiye, olaya, yere ve hatta yazıya bile yapılan bir referans yok.
Diğer yandan
Hem tabiat hem de beşeri alandaki herhangi bir şeyin gelişimi onu, aşırı bir uca getirdiğinde, öbür aşırı uca bir geri döndürme meydana gelir; yani, Hegel'in bir ifadesini ödünç alacak olursak, her şey, kendi olumsuzunu içerir. Bu, Lao Tzu'nun ve aynı zamanda, Konfüçyüs tarafından yorumlandığı şekliyle I-Ching Değişimler Kitabı'nın ana tezlerinden
"Toplum şartlarla değişir. Şartlar değiştiğinde, kurumlar ve ahlak kuralları da onlarla değişmek zorundadır. Eğer değişmezlerse, şartlara uymayacak hale gelir ve "halk için bir gulyabani" gibi olurlar. Yeni kurumların ve yeni ahlak kurallarının kendiliğinden kendilerini üretmeleri doğaldır. Yeni ve eski, zamanları farklı olduğu için birbirlerinden farklıdırlar. Onların her ikisi de, zamanın ihtiyaçlarını karşılama hizmeti görür; bu yüzden de ötekinden ne üstün ne de aşağıdır. Hsiang-Kuo, Lao Tzu ve Chuang Tzu'nun yaptığı gibi kurumlara ve ahlak kurumlarına karşı çıkmazlar. Onlar sadece, zamanı geçmiş ve bu yüzden de şimdiki dünya için doğal olmayan hale gelen kurumlara ve ahlak kurallarına karşı çıkarlar."
Kerem Çalışkan:
Batı dünyası aydınları, Doğu-Çin felsefesinin özgün bir örneği olan 2500 yıllık Tao Te Ching eseri ile 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başından itibaren yoğun olarak ilgilenmeye başladılar. Taoizmin, Budizm ile ve diğer dinlerle olan felsefe, düşünce ve inanç ilişkisi uzun yıllardır, Batı'da akademik araştırmaların konuları
Lao-Tzu'nun Tao Te Ching adlı eserinde anlattığı Tao öğretisi dünyanın akışını anlatan, bir değişim dönüşüm felsefesidir.
Tao ana enerjidir. Yaratıcı temel etkendir. DE, yaratılan Şeylerin, nesnelerin İnsanların varlığım belirleyen unsurdur. DE kavramı, Batı dillerinde ve Türkçe'de, "Fazilet, Erdem, Yaşam, Hayat, Can, Güç, Kuvvet"
Bilgelik Kitabı, yazar Tolstoy tarafından derlenmiş doğu felsefesi başta olmak üzere birçok felsefi akımdan ayrıca İncil ve Tevrat'tan; az da olsa Kur'an'dan alıntı içermektedir. Aylara göre ayrılmış olan bu kitap Tolstoy'un 50 yaşından sonra yazdığı bir kitaptır. 50 yaşını özellikle belirtmemin sebebi Tolstoy'un kendisinin de belirttiği gibi "Hayvansal bir yaşam sürdüğü" düşüncesindendir. Tolstoy, 50 yaşının öncesini "boş geçen yıllar" olarak nitelendirmekteydi ve bunun sebebinin eksiklik duyduğu tanrı olduğuna inanırdı.Bu sebeple dini araştırmalar yapmaya karar verdi. Bu kitabı o sıralar yazdığını düşünüyorum.
Bu kitabı okurken düşüncelerinizde az veya çok bir değişiklik olacağına inanıyorum. Bende öyle oldu. Bazı alıntılar gerçekten insana dokunabiliyor ve hayret uyandırıyor. Doğu felsefesi diyince akla gelen Konfüçyüs ve Lao Tzu'nun bilgece sözleri insana olaylara karşı çok farklı pencerelerden bakmayı öğretiyor. Bu kitabı özellikle kendinizle iç içe olduğunuz bir ortamda okumanızı öneririm. Kafanız karışık veya çöküntü içerisindeyseniz bu kitabın size çok yardımı dokunacağına eminim.
Shao Yung'un ana çalışması Huang-chi Ching-shih'dir. Bu kitap, mevcut dünyamızın detaylı kronolojik bir diyagramıdır. Onun kronolojisine göre, dünyamızın altın çağı, daha önce ortadan kalktı. Bu çağ, rivayete göre İÖ. 24. yüzyılda hüküm süren Çin'in geleneksel felsefeci kralı Yao'nun çağıdır. Bugün, biz her şeyin çöküşünün başlangıç zamanı olan hegzagram Po'ya denk gelen bir çağdayız. Çinli felsefecilerin çoğu, tarih sürecini daimi bir dejenerasyon süreci olarak kabul ettiler. Bu süreçte mevcut her şey ideal geçmiştekine göre kusurludur. Shao Yung'un teorisi,bu görüşe, metafizik bir meşruiyet kazandırır. Her şeyin kendisinin inkarını içeren bu teori, Hegelci gibi görünmektedir. Ancak Hegel'e göre bir şey reddedildiğinde, yeni bir şey daha yüksek bir düzeyde başlar. Oysa Lao Tzu ve I- Ching - Değişimler Kitabı'nın "Ekler"ine göre bir şey iptal edildiğinde, yeni şey basit bir şekilde eskiyi tekrar eder.
Budizm'in Çin'e girişinin tam tarihi, tarihçiler tarafından tartışılan ancak henüz çözülemeyen bir problemdir. Fakat bu girişin İS. 1.yüzyılın ilk yarısında meydana gelmiş olması muhtemeldir. Geleneksel olarak Budizm'in İmparator Ming (58-75) döneminde girdiği söylenir. Ancak onun bu tarihten önce Çin'deki varlığının işitildiğine dair yeni bir
Bu teorilerden Lao Tzu, kendi siyaset teorisini çıkartır. Taocular, ideal devletin lider olarak bir bilgeye sahip olan devlet olduğu hususunda Konfüçyüsçülerle uzlaşırlar. Yönetebilen ve yönetmesi gereken yalnızca, bilgedir. Ancak iki okul arasındaki farklılık, Konfüçyüsçülere göre, bir bilge yönetici olduğunda halk için birçok şey yapması
Bir kimse, Lao-tzu'da bulduğu bütün düşünceleri bir araya getirip onları, elli bin hatta beş yüz bin kelimeden oluşan bir kitapta yazıya dökebilir. Bunun ne kadar iyi yapıldığı önemli değildir, ancak meydana getirilen bütünüyle yeni bir kitaptır. Orijinal Lao-tzunun yanı sıra okunabilir ve aslının anlaşılmasında insanlara önemli bir yardım yapabilir; ancak söz konusu kitap, hiçbir zaman aslının yerini alan bir şey olamaz. Daha önce kendisine atıfta bulunduğum Kuo Hsiang, Chuang Tzu'nun büyük yorumcularından biridir. Onun yorumu, bizatihi Taocu literatürün bir klasiğidir. Chuang Tzu'nun kinayelerini ve mecazlarını akıl yürütme ve tartışma şekline dönüştürmüş ve onun şiirlerini kendisine özgü nesirler olarak tercüme etmiştir. Onun eseri, Chuang Tuz'nunkisinden daha açıktır. Ancak Chuan Tzu'nun orijinal eserinin imalılığı ve Kuo Hsiang'ın yorumunun açıklılığı arasında insanlar hala: "Hangisi daha iyidir?" diye sorabilirler. Daha geç bir dönemin Budist Ch'an ya da Zen okuluna mensup bir keşiş, bir gün şöyle demiş ti: "Herkes, Chuang Tzu üzerine bir yorum kaleme alanın Kuo Hsiang olduğunu söylüyor; bense, Kuo Hsiang üzerine yorum kaleme alanın Chuang Tzu olduğunu söylüyorum."
Taoist felsefe belki de Zhuang Zhou'dan(Zhuangzi) bir alıntı ile anlatılabilir."Temeli ruh olarak değerlendirmek,nesneleri bayağı olarak değerlendirmek, birikimi eksiklik olarak değerlendirmek ve sessizce ve tek başına ruhani ve akıllı ile yaşamak; eskilerin Taosunun teknikleri burada yatar"
Bu anlayis, Lao-tzu'nun temel felsefesi olmus ve bu felsefe ''iyilere karsilik iyilik gosteriyorum; iyi olmayanlara karsi yine iyilik gosteriyorum.Bu suretle hepsi iyi olur'' seklinde de ozetlemistir