Mamutlar
Yaklaşık 15.000 yıl önce Rus bozkırlarında insanlar mamut kemiklerini yapboz parçaları gibi birleştirerek kulübeler yaptılar. Her kulübenin temeli için 25 kafatasına ve 20 tane de leğen kemiğine ihtiyaç vardı. Postlar üst kısma boylu boyunca geriliyor, üzerlerine 35 adet diş oluyordu. Daha sonra 95 adet birbirine geçmiş alt çene kemiğiyle bir dış duvar yapılıyordu. Tek bir kulübede yaklaşık olarak 400 kemik bulunabiliyordu ve bu kemikler toplamda 23 tondan fazla çekiyorlardı. Tek bir meskende böyle 5 kulübe bulunabiliyordu, her biri ustalık ve sıkı çalışma eseriydi. Kulübelerde yaşayan insanların bu mamutlardan herhangi birini öldürme ihtimalleri yoktu. Bunun yerine etrafta ölmüş binlerce hayvandan geriye kalan kemikleri topladılar. Esasında ücra alanlarda buna benzer kemikler hala manzaranın bir parçası. Sibirya'da bugün bile mamut dişlerinin oyularak zarif heykelciklere ve filigranlı kutulara dönüştürüldüğü küçük ölçekli bir endüstrinin bulunduğu köyler var. Doğal olarak buna benzer fil dişlerinin nadir olduğu düşünülebilir, fakat hepsi Sibirya'nın ıssız arazilerinin altında hala donmuş bir şekilde yatan milyonlarca mamut kalıntısından elde ediliyor.
Sayfa 35Kitabı okudu
Uzlaşma ülkeyi olabileceklerin en kötüsünden korudu: Zamanında herkesi dehşete düşürmüş olan ölüm cezalarından ve kitleler halinde Sibirya'ya sürülmekten... Ama bir şey gün gibi ortadaydı: Ülke zorbaya boyun eğmek zorunda kalacaktı; ilelebet kekeleyecek, dili dolaşacak, Dubçek gibi soluğu tıkanacaktı.
Sayfa 36Kitabı okuyor
"Şimdi nerelerdesiniz, hangi yollarda yürüyorsunuz? Artık bizde, bozkırda, bütün Kazakistan'ı aşan, Altay'lara ve Sibirya'ya kadar ulaşan yollar var! Nice cesur insanlar oralarda çalışıyor. Siz de mi o ülkelere gittiniz! Cemile'm! O geniş bozkırda, hiç ardına bakmadan yürüyüp gittin! Yoruldun mu, kendine olan inancını yitirdin mi? Öyleyse Danyar'a yaslan. Sana, aşk üstüne, vatan sevgisi üstüne, hayat üstüne türkülerini söylesin! Bozkır canlansın ve bütün renkleriyle oynamaya başlasın! Git Cemile, git! Hiç pişman olma, sen mutluluğu en sarp yollarda yürüyerek buldun!.."
Dostoyevsky'yi Dostoyevsky yapan, Sibirya'ya gönderilmesiydi. Kılıcın ateşte dövülmesi gibi, yazarlarda adaletsizliğin içinde dövülüer.
