Biz çölde yetiştik; çile yâr oldu bize Sermayemizin külleri kâr oldu bize!..
Tek müjde nasip olmadı hiçbir kuyudan
Biz hep su dedik, yankısı nar oldu bize!..
Bekir Sıtkı Erdoğan
Çıkrıklar Durunca adlı romanı edebiyatımızda toplumcu gerçekçi köy romanının önce örneğidir.
Bu bağlamda tezli bir eserdir. Anadolu'nun Adaköy adlı bir köyünde gelişen olaylar, köylünün yaşamı, hayata bakışı, köylülerin el tezgahları ile yabancı fabrikada dokumacılığının rekabeti ve köylünün yenilgiye uğrayışı konu edinir.
Adaköylü Alevi köylülerin zaman içerisinde fabrika dokumalarına karşı gelişi Pazvantoğlu Musa İsyanı'na ve bir takım isyanlara dönüşür.