Kıpçakların Doğu Avrupa'da yerleşmelerine ait destani rivayetler, Atilla zamanına ait olabilir. İran rivayetlerinde de Azerbaycan, eskiden Türklerin eline geçmiş bir ülke olarak tarif edilir. Mübarek el-Türki Kazvin'de bir kale bina ederek ona kendi ismini verdi. Mücmel el-tevárih ve'l kısas'ın İranlı müellifi, Arap Himyar hükümdarlarından Raiş'e ait destani rivayetleri naklederken, bunun geldiği sırada buralarının Afrasyab'ın ve Türklerin elinde olduğuna dair sözleri nakletmiştir. Arapların bu Himyar hükümdarlarına ait destanlarında, Azerbaycan'ın eskiden bir Türk ülkesi olduğu, tek bir umumi mehaza(kaynak) ircaı(indirgeme) kabil olmayacak eserlerde de tekrarlanmıştır. İhtimal bu rivayetlerin tesiriyledir ki Halife Muaviye b. Süfyan'a da "Azerbaycan bir Türk vilayeti" olarak tanıtılmıştır. Buna ait rivayetler, Arapların en eski tarihçisi İbn Hişam'da bulunmaktadır. Bu rivayete göre, Muaviye yanında bulunan Übeyd'e, "Türk ve Azerbaycan nedir?" diye sorduğunda Übeyd, "Azerbaycan eskiden Türklerle meskûn bir ülke idi" cevabını vermiştir.
Sayfa 239 - Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 3. Baskı: Şubat 2020, İstanbul