"Akıp giden zamana"
Yüz üçüncü süre olan 'Asr Sûresi, çocukların ve yeni Müslümanların ilk öğrendiği, Kuran'ın en kısa sürelerinden biridir. Ayrıca Kur'ân'ın tedvin edilmiş hâlindeki son ilahi kasemi içermektedir:
Akıp giden zamana! (el-asr)
Şüphesiz insan hüsran içindedir (husr)
Bundan ancak iman edip salih ameller işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve sabrı tavsiye edenler müstesnadır. (sabr) (103:1-3)
İlk âyette Allah (cc), el-'asr üzerine yemin eder. Bu kelime sıklıkla "zaman" olarak tercüme edilir, ama aslında akıp gitmiş ya da hâlen akan bir zamanı ifade eder. Sıkmak veya preslemek anlamına gelen ve aynı zamanda bir meyvenin içindeki suyun ('asir) sıkılmasını tarif etmek için kullanılan aşarı kökünden gelir. Resmedilen imaj, zamanın hem sınırlı bir kaynak olduğu hem de tamamen "sıkıldıktan" sonra, daha fazlasının elde edilmesinin mümkün olmayacağıdır. Bu kelime aynı zamanda güneşin iyice zevale döndüğü ve gündüzün yakında sona ereceği ikindi vakti için de kullanılır. Bu kasem, tüm süreye ciddi bir aciliyet duygusu katar: Her bir insan hüsran içindedir ve durumunu düzeltme zamanı hızla tükenmektedir (103:2).
Sûre, kişinin kendi sini bu hüsrandan kurtarmak için zamanı tükenmeden önce yerine getirmesi gereken dört şartla bitmektedir.
Heidegger
Her türden eylemimize, fikrimize ve ilişkimize aciliyet duygusu ve anlam veren şey, yalnızca mutlak ölüm gerçeği ve hayatın görece kısalığı. Eğer hayat ilelebet devam edecek olsaydı, ne yaratım ne gelişme olurdu. Everest çıkılmadan kalacak ve Bitmeyen Senfoni'ye hiç başlanmayacaktı.
Aciliyet ne kadar büyük olursa, zaman da o kadar yavaş geçer.
İnsanlar pek çok nedenden dolayı gerçeklikle bağlantılarını yitirebilirler. Bazen şiddetli depresyon, stres ya da travma insanı uçlara itebilir ve kişi başkalarının delilik gibi gördüğü çarpıtılmış bir zihinsel duruma kaçış yapabilir. Ancak psikoz gibi zihinsel semptomların son kertede fiziksel bir nedeni
vardır. Aslında pek çok tıbbi aciliyet kendini ilk etapta sadece zihinsel rahatsızlık belirtileriyle gösterir; hezeyan, akıl karışıklığı, depresyon, kaygı, psikoz veya panik atak.
Geleceğin yerini,içini kemiren bir aciliyet duygusu aldı.
Amigdaladan gelen ek sinyaller, beyin sapına yüze korkulu bir ifade vermesini, kasların gereksiz hareketleri dondurmasını, nabzı ve tansiyonu yükseltmesini, nefes almayı ise yavaşlatmasını emreder. Diğer sinyaller ise dikkati korkunun kaynağında toplar ve kasları uygun bir biçimde tepki vermeye hazırlar. Aynı anda korteksin bellek sistemleri bir düşünce oluşturmadan önce, böylesi bir acil durumla daha önce karşılaşıp karşılaşılmadığını araştırır. Amigdala yaygın sinir bağlantıları ağı sayesinde duygusal bir aciliyet durumunda, akılcı zihin dahil olmak üzere beynin büyük bir bölümünü kontrol eder ve yönlendirir.
Pek çok tıbbi aciliyet kendini ilk etapta sadece zihinsel rahatsızlık belirtileriyle gösterir; hezeyan, akıl karışıklığı, depresyon, kaygı, psikoz veya panik atak.
Sayfa 52Kitabı okudu
Zamanın ruhu, neşesiz bir aciliyet.
Sayfa 246Kitabı okudu
Her halükârda, aciliyet hiç acele etmemekti.
Sayfa 120Kitabı okuyor
Beyin, Geçmiş ve Anılar.
Geçmiş ki silinemez ve yok edilemezdir. Hepimizde her an sağ kalır. Her an üzerimize çöker. Tüm anılarımız oradadır, ama sıradan vakitlerde onları ne algılayabiliriz ne de algılamalıyız. Onları algılamamalıyız çünkü işlevimiz hayatta etkin bir rol üstlenmek. Yaşam ve eylem daima ileriye dönüktür. Ardımıza bakamayız ve bakmamalıyız. Beyin bakışımızı kesinlikle önümüze yöneltmekle görevli. Beyin, anılarımızın hazinesinden ziyade yalnız şimdiki durumumuzu ilgilendiren şeylerin, aciliyet arz eden eylemin kayıp gitmemesini sağlamakla görevli. Dahası, bazen gizliden gizliye anılara dalarız ve bizi ele geçirmelerini imkan veririz. Bir aksaklık çıkagelip yaşama odaklanmış dikkatimizi dağıtmaya görsün, hayata yönelik bir boş vermişliğe maruz kalıverelim, işte o an geçmiş atılganca şimdinin üzerine yürür ve tüm teferruatını kuşanıp karşımıza dikilir. Öyle olduğunda, görevi faydalı ve uygun hatıraları anmaya izin vermek olan beyin, böyle olmayan anıları frenleyip engeller, onları zorla gölgeler. Beynin hafıza üzerindeki bu çift işlevi tüm zihinsel yaşamı yönetir. Sürekli yaşama odaklanmış dikkatimiz itibarıyla beyin, zihne sınır koyan bir organdır.
Sayfa 75 - İnsan RuhuKitabı okudu
“Vücutlarından fışkıran aciliyet kokusuna bayılırım. En sakininde, en zengininde bile vardır bu. Korku kokusuyla seks kokusu arası bir şey. Tutku, heralde.”
Sayfa 70 - Sel yayıncılıkKitabı okudu
Amigdala, yaygın sinir bağlantıları ağı sayesinde duygusal bir aciliyet durumunda, akılcı zihin dahil olmak üzere, beynin büyük bir bölümünü kontrol eder ve yönlendirir.
Sayfa 44
Başlangıçta, hassas bir insan işte veya ev hayatında büyük stres altında olabilir ve böylece farkında olmadan panik atağı tetikleyecek gerginlik eşiğine çok yaklaşabilir. Gürültü, ışık, kalabalık ve alışverişe çıkmanın verdiği sıkıntılar gibi küçücük bir stres onun bu eşiği geçmesine neden olur ve kişi panik atak geçirir. Diğer bir deyişle, otonom sinir sistemi "kandırılarak" bir aciliyet durumu oldağuna ikna edilir. Otonom sinir sistemi, insanın evriminin ilk dönemlerinde bizi vahşi hayvanlardan ve diğer tehlikelerden korumak için gelişmiş bir mekanizma olduğu için, tepkilerinin kaba ve ilkel olduğu hatırlanmalıdır. O, bir süpermarketin ne kadar tehlikeli olabileceğine dair yargılarda bulunmak uzere tasarlanmamıştır!
Koltukta Josh'a bakarken belki onun da benim de gerçekten borçlanmak istediğimizi düşündüm. Belki bir tarafımız zorlanmak ve baskı altında olmak istiyordu. Belki de dört yıl boyunca okulda kısılıp kalmak ve ondan sonra onlara yıl borç batağında olmak istiyorduk. Belki de bu sınırlamaları ve duvarları istiyorduk çünkü hayatı
Sayfa 232Kitabı okudu
