Bir fotoğraf zamanın bir anını saklar ve onun başka anların üstüne gelmesiyle silinmesini engeller. Yine de arada temel bir farklılık bulunmaktadır: Hatırlanan görüntüler süreklilik arz eden deneyimden kalan şeyler olduğu halde, bir fotoğraf, kopuk bir anın görünümlerini yalıtılmış bir şekilde yakalamıştır.
Sayfa 81Kitabı okuyor
Polibios..
'Kütüphanede yazılmış bir tarih, canlı değil de doldurulmuş bir hayvana bakarak istinsah edilmiş ruhsuz ve kusurlu bir tarih resmetmek gibidir' der. Bir başka pasajda, tarihe tanıklık eden birinin yazdığı tarih ile tüm bilgisini kitaplardan edinmiş birinin tarihi arasında, gerçek yaşamın manzarası ile teatral bir sahnedeki kurgusal bir dekor arasında olduğundan daha fazla farklılık bulunduğunu söyler.
"Mutluluğun, dünyadan yalıtılmış, insanın hırsları ve gövdesiyle sınırlı bir duygu olmadığını öğreneli beri, bir avuç insanı öne çıkaran tüm olanakları yağlı bir ip, bir çeki taşı gibi boynumda taşıyorum. Bütün bir yılı kupon keserek, çiftleşerek geçiren; günleri damla damla gövdesinde yağa çeviren; varlığını aşağılayan saldırılar karşısında secde ederken pazarda sebze fiyatlarına söylenmeyi demokrasi sanan; evinde elektrik ya da su kesilince modern bir ülke üzerine fikirler yürüten; insan hakları denince aklına trafik kuralları ve sarhoş naralarından başka bir şey gelmeyen; etikten, otobüs kuyruğunda sıraya uymayı, estetikten, evindeki eşyaların renk uyumunu anlayan; bir gün bile bir resim sergisi ya da kitapçı dükkanı gezmeyen; on bir ay biriktirdiği yanlışlığı, yorgunluk diye kör bir özentiyle sulara taşıyan bu silik, bu gittikçe birbirine benzeyen bir örnek insanların denizle derinlik, kumla içtenlik, fesleğenle genişlik, zakkum ve sardunyayla farklılık kazanması, gökle yerin, denizle dağların yer değiştirmesi kadar uzak, doğanın ilkel gerçeğinden de geriye düşmüş bir yıkıcı gerçeklik değil mi sizce de?"
Postyapısalcı ve postmodern felsefeler başta olmak üzere, özellikle çağdaş fark veya farklılık düşüncesi söz konusu olduğunda akla gelen en önemli isimlerden birisi de kuşkusuz Jacques Derrida'dır. Öyle görünüyor ki, Derrida'yı bu bağlamda önemli kılan boyut, soyut ve kurgusal varlık ve hakikat anlayışlarının sağlamış olduğu hakikat konformizmini veya başka bir deyişle epistemik konforu, geliştirmiş olduğu metin okuma pratiği veya düşünme stratejisine bağlı olarak son derece dikkatli ve ihtimamlı bir düşünme biçimi içerisinde dağıtmak suretiyle, hem farklı düşünme ve felsefe yapma pratiklerine kapı aralaması hem de monolitik karakterdeki metafiziklerin fark veya farklılığa yönelik körlüklerini deşifre etmesidir. Kanaatimizce dekonstrüksiyonu "birden fazla dil", "ötekinin gelişine açıklık", "sınırda felsefe yapmak" ve "adalet" ile ilişkilendiren Derrida'nın nasıl bir düşünme pratiğine sahip olduğunun anlaşılması, bir yandan epistemik yollarla kuşatılması mümkün olmayan bir hakikat anlayışına sadık bir düşünme pratiğinin nasıllığının, diğer yandan da böyle bir düşünme pratiğinin ötekine veya farka yönelik nasıl bir etik-politik düşünüm sergileyeceğinin anlaşılmasına bağlıdır.
Sayfa 13 - Ketebe Yay. 1. Baskı: Mart 2020
Sorokin'e göre zaman ve mekân şartları içinde farklı görünümler kazansa da aslında her zaman ve mekânda hüküm süren tabakalaşmanın doğal faktörlerini biraz açalım (Başak Avcılar, 1994: 51-54):
1. Birlikte yaşama gerçeği: Sorokin'e göre, sürekli birlikte yaşamak ancak bir grubun üyelerinin ilişki ve davranışlarının düzenlediği bir duşum
Veya o çok ünlü, “Muasır medeniyetler seviyesine çıkmak” sözü... Nasıl da gururla herkesin dilindedir. Fakat Mustafa Kemal’in böyle bir sözü yoktur. Sözün aslı; “Milli kültürü muasır medeniyetler seviyesinin üzerine çıkarmak” şeklindedir. îki söze dikkatli baktığımızda, ilki yalnızca “muasır medeniyetler seviyesine çıkmayı” öngörür ve bu uğurda milli kültürün durumunu önemsemez. Fakat Mustafa Kemal’in asıl sözünde “milli kültür” terk edilmemiştir, hedef ise muasır medeniyetler seviyesinin de ötesidir. Başka bir deyişle, Batının gelişmişlik seviyesinin de üzerine çıkmaktır. Bu farklılık, Mustafa Kemal’in Batı hayranı değil de medeniyet hayranı olduğunu gösteren önemli bir detaydır. Fakat her nasılsa, Mustafa
Kemal’in sözü zaman içerisinde değişmiş ve kupkuru bir hale gelmiştir. Daha da ilginci, toplum Mustafa Kemal’i o kupkuru sözle benimsemiştir.
Sayfa 6 - Masa KitapKitabı okuyacak
Gözlerimi Kapattım
Duraklar.. Otobüs durağı, dolmuş durağı ve hayattaki diğer duraklarımız. Bu durakların hepsinde de bekleyen çeşit çeşit insanlar var. Üzerlerinde beklemenin verdiği yorgunlukla gözleri beklenendedir. Kimisi bu durakların daimi müdavimleridir, kimisi şöyle bir geçerken uğramıştır. Gidilecek yere göre duraklardaki insan sayısı farklılık gösterir.
Tarih hakkında
İnsanoğlunun düşünsel dünyada bir yer edinmesini sağlayan tüm bilim dalları arasında, geçmişi konu alan bilim dalı kadar gerekli olan başka bir saha yoktur. Bireysel belleğimizin başlangıç noktasına dek dünyanın nasıl gelişim gösterdiğini bilmek, birer üyesi olduğumuz dinlerin, kurumların, içinde yaşadığımız ulusların şu anki hallerine nasıl geldiklerini bilmek, başka zamanlarda revaçta olan şeylere, bizimkilerden farklılık gösteren âdet ve inanışlara aşina olmak... Bunlar durumumuza dair herhangi bir idrake varmamız ve eğitimimizin rastlantısal koşullarından kurtulmamız için zaruri olan şeylerdir. Tarih sadece tarihçi için ya da arşiv ve dokümanları incelediğini söyleyen bir öğrenci için değil, insan yaşamına dair derinlemesine bir araştırma yapabilecek herkes için değerlidir. Fakat tarihin değeri öylesine çok yönlüdür ki bu yönlerden herhangi birine güçlü bir çekim hissedenler sürekli olarak onun diğer yönlerini unutma tehlikesi altında olurlar.
Sayfa 73Kitabı okudu
