"Ben herkesin kendi çalışmasında yapması gerekeni yaptım: Öncüllerinin başarılarını minnettarlıkla karşılamak, onların yanlışlarını ürkmeden doğrulatmak, kendisine gerçek olarak görüneni gelecek kuşağa ve sonrakilere emanet etmek".
(El-Biruni, öl. 1048)
Sayfa 7Kitabı okudu
Çörekotu
İslâm alimlerinden El Biruni (973-1048) ki o Hindistan ve Çin ilaçlarının erken dönem kökenleri üzerinde bilimsel araştırmalar yapmıştır. Çörekotu üzerinde de araştırmalar sürdürmüştür. Aynı şekilde Doğu ve Batıda “hastalıkların kanunu" olarak anılan İbn-i Sina (980-1037) da bedeni yorgunluk ve keyifsizliğe karşı çörekotu desteği üzerinde durmuştur. Tıbb-ı Nebevî listesinde de çörekotu yer almaktadır.
Müslüman matematikçilerden el-Harezmi (Ölm. 850), Battani (Ölm. 929), Biruni (Ölm. 105l) gibi birçokları gök noktaları için kullanılan bir tabir olan "metali-i mustakime" ve "mail metali" (herhangi bir yıldızin metalii, itidal-ı rebii güneş etrafındaki yörüngesi üzerinde yirmi martta noktasından geçmek üzere başlangıç itibar olunan herhangi bir daire-i sia "bir mahallin baş ucundan geçen nisfünneharından başka diğer bütün nisfünnehar daireleri (Meridyen Düzlemi Öğle Vakti)" ile bu yıldızın göğün yörünge düzlemi üzerindeki ara kesitleri arasında kalan kavis) cetvelleri tertip etmişlerdir.
Sayfa 38Kitabı okuyor
Önceleri toplama ve çıkarma işlemleri en yüksek rakamdan başlanarak yapılırdı. Bu şekildeki toplama ve çıkarmaya Biruni'de rastlanmaktadır. Fakat bu usulü Müslüman âlimlerin hepsi tatbik etmezdi. Amelî matematikte birler hanesinden başlanılırdı. Birler hanesinden başlama usulünü ilk defa el-Kalasadi (Ölm. 1486) tatbik etti. Bundan başka kesirler yazılırken iki rakam arasına çizgi konulmazdı. Bunu da onikinci asırda el-Hassar ilk defa olarak, kesirlerin bugünkü gibi aralarına bir çizgi koyarak ayrdı. Böylece matematikteki bu usulü de Müslümanlar keşfetmiş oldu. Karekök de şimdiki gibi aynı formüller ile çıkarılıyordu.
Sayfa 29Kitabı okuyor
Reşidüddin'in Uzak Doğu kültürüne hayran olduğu Çin sanatkarınlardan büyük oranda yardım alması, Çinli bilginlerle yoğun münasebetleri oluşundan anlaşılmaktadır. Reşidüddin'in Hindistan tarihi, yeterince incelenmemiş olmasından dolayı el-Biruni'nin Hindistan üzerine yazdığı tanınan eserinin bir kopyası olarak değerlendirilmiştir.
999 senesinde bugünün Özbekistan ve Türkmenistan sınırları içinde yaşayan iki genç mektuplaşmaya başladı. Bu iki genç Biruni ve ibn-i Sina hiçbir otoritenin karşısında el pençe divan durmuyorlardı, zira esas olan otorite değil, delildi.
Sayfa 42Kitabı okudu
Evrensel Bir Dehâ - El Biruni - Asya'nın Kandilleri - TRT Avaz
youtube.com/watch?v=rfOh419...
El-Biruni diyor, ki "Tarihte de hakikati meydana çıkarmanın yolu akılla istidlal (al-istidlal bi 'l-macqulat) ve görüp hissedilen şeylerle mukayesedir.
Sayfa 153
Eski İran rivayetlerini nakleden El-Biruni, Tha'alibi, Tabari, Nakşakhi ve Nasafi gibi müellifler, bu efsanevi devirlerde yaşadığı anlatılan kadüm Türk devletinin hudutları ve şehirleri hakkında birçok mütemmim malumat dahi veriyorlar
Sayfa 19Kitabı okudu
Turan: "Din gerilemenin nedeni değildir, bilimle ters düşmez" demiştiniz. Tam da bu noktada, Kur'an, bilim konusunda neyi öğretir, bize ne söyler?
Sezgin: Kuran'da birçok ayet vardır "Dünyayı geziniz, tanıyınız" diye. Ama ben konuşmalarıma hiçbir zaman Kur'an'ı karıştırmıyorum. Bazı Müslümanlarda
Sayfa 58Kitabı okudu
El Biruni'nin öğrencisiyim, dostuyum, yoldaşıyım ama kesinlikle askeri değilim.
El Biruni'nin fizikçisi, kimyacısı, matematikçisi, biyolojisi, öğrencisi, dostu ve yoldaşıyım ama kesinlikle askeri değilim!
Birûni (973-1048)
Gazneliler devri söz konusu edildiğinde hiç unutmamamız gereken çok yönlü bir âlim de Ebü Reyhan el-Birüni'dir. Değişik alanlarda eserler vermiş olan Türk-İslâm dünyasının bu büyük âlimi; Gazne sarayının Hârizm'den gelmiş en gözde kişileri arasında haklı olarak yer almıştır. Mahmud ile birlikte Hint seferlerine katılmış ve oralar hakkında son derece orijinal bilgiler vermiştir. Birüni'nin Hindistan'a ilgili eseri Kitabu'tTahkik mâ li'i-Hint adını taşır. Bu eser, Hint inanç ve âdetlerini tarafsız olarak inceleyen ilk İslâmi eserdir. Birüni, Hint din, ilim ve coğrafyası hakkında geniş malumat vermektedir. Onun çok sayıdaki eserlerini burada Barn gösterme imkânına sahip değilsek de, bunlar arasında el-Asaru'l ani'l-Kurüni'l-Hâliye, Tahdidu Nihâyeti'l-Emâkin ve Kitabu's-Sayda'sını hatırlayabiliriz. Birüni'nin pek azı günümüze kadar gelebilmiş 180 kadar eser yazdığını belirtelim. Bunlar Tarih, Dinler Tarihi, Matematik, Trigonometri, Astronomi, Jeoloji, Coğrafya, Botanik, Fizik, Astroloji ve Tıp sahasındadır.
Sultan Mesud - Birûni
Sultan Mesud da babasının yolunu takip etmiş, âlim ve şairlere ilgi ve yakınlık göstermiş, bol bol ihsanlarda bulunmuştur. Nitekim Birüni, el. Kânünü'i-Mes'üdi adlı Astronomi, Astroloji, Kronoloji, Coğrafya, Jeode. zi, Trigonometri, Metalurji gibi alanlarda önemli bilgiler vermekle birlikte, öncelikle bir Astronomi ansiklopedisi olan eserini ona ithaf etmiştir.