Gazâlî'nin İbni Sina ve Farabiyi eleştirdiği Konunun özeti...
İskender, bir başka konuda yine Aristoteles'ten ayrılır ve daha sonra birçok Ortaçağ Hıristiyan ve Müslüman filozofunun Tanrı'nın evren hakkın daki bilgisiyle ilgili olarak benimseyecekleri önemli bir tez ortaya atar. O, Tanrı'nın evren üzerindeki etkisinin göksel cisimleri bir aşk nesnesi olarak harekete geçirme yönünde bir etki olduğu şeklindeki Aristotelesçi görüşü ka bul eder, ama Aristoteles'ten farklı olarak buna bir eklemede veya bir düzelt mede bulunur. Buna göre Tanrı'nın kendisi hakkındaki bilgisi, bir aşk nesne si olarak harekete geçirdiği evren hakkında da belli bir bilgiyi içerir. Bununla birlikte İskender' e göre bu bilgi, evren hakkında ancak genel, onun ana özel likleriyle ilgili bir bilgidir; evrenin ayrıntıları ile ilgili, onun içinde yer alan ti kel, bireysel varlıklara kadar inen bir bilgi değildir.
İslam dünyasında Farabi, bir yandan Aristoteles'in Faal Akıl'ını, On Akıl teorisinde tanrısal taşmanın son kademesi olarak kabul ettiği Onuncu Akıl'a indirgerken, öte yandan Tanrı'nın evren hakkındaki bilgisinin ondaki tikelleri yani bireyleri ve tikel olguları içine almayan genel, tümel bir bilgi olduğu şeklindeki İskender'in bu görüşünü benimseyecektir. Gazali ise Tanrı'nın evren hakkındaki bilgisinin onda yer alan tikel varlıkların, birey insanların ve onların bireysel eylemlerinin, tikel olguların bilgisini içine almadığı yönündeki bu görüşleri nedeniyle Yunan tarzı felsefe geleneği içinde yer alan Farabi ve İbni Sina'yı İslam'ın temel dogmalarının en önemlilerinden birini inkar etmekle suçlayacaktır.
Sayfa 34 - İSTANBUL BiLGİ ÜNİVERSİTESİ YAYlNLARIKitabı okuyor
"Kitaplar insana derinlikli zevkler sunar,
damarlarımızdan akar, bize akıl verir ve
bizi bir nevi faal ve yoğun bir aşinalıkla
sarıp sarmalar ve tek bir kitap kendi başına
ruhumuza sızmakla kalmaz, fakat diğer
pek çok kitabın yolunu açar ve bu şekilde
içimizde başka kitaplara yönelik bir özlem
uyandırır."
Sayfa 21 - Yapı Kredi Yayınları, 2022Kitabı okudu
"Kitaplar insana derinlikli zevkler sunar, damarlarımızdan akar, bize akıl verir ve bizi bir nevi faal ve yoğun bir aşinalıkla sarıp sarmalar ve tek bir kitap kendi başına ruhumuza sızmakla kalmaz, fakat diğer pek çok kitabın yolunu açar ve bu şekilde içimizde başka kitaplara yönelik bir özlem uyandırır."
Sayfa 21Kitabı okudu
Farabi
Psikolojiyi ahlâka, ahlâkı siyasete ve nihayet faal akıl vasıtasıyla siyaseti metafiziğe en tutarlı bir şekilde bağlayan Fârâbî’dir.
Farabi 'ye göre Tanrı, evren ve insan özeti.
Farabi'nin Tanrı'sı, Aristoteles'in sadece kendini düşünen düşüncesi veya aklı değildir. Aynı zamanda bu kendini düşünme sonucu evrenin kendisinden taştığı, südur ettiği tinsel cevherdir. Farabi' nin bilgi kuramında da bilginin asıl kaynağı bu Faal Akıl olup gerek kazanılmış akıl sayesinde filozof , gerekse gelişmiş hayalgücü aracılığıyla peygamber, Tanrı'ya , evrene,insana ilişkin yüksek bilgileri bu Faal Akıl la birleştirmek suretiyle kazanırlar.
İlk aklın Allah’a nisbetle mümkün varlık olması ve kendini düşünmesi sonucunda ondan ikinci akıl, birinci gök (el-felekü’l-a‘lâ) ve bu feleğin nefsi meydana gelmiştir. Buna göre ilk aklın bu iki yönlü fonksiyonu âlemdeki çokluğun sebebidir. İkinci akıldan üçüncü akıl ve ikinci felek (sabit yıldızlar) ile onun nefsi meydana gelmiştir. Bu sistemle her akıldan bir başka akıl, bir felek ve onun nefsi çıkarak bu mutavassıtlar onuncu akılda son bulmuştur. En üstteki gök ile en aşağıdaki ay feleği arasındaki varlıklara “ikinciler” veya “ruhanîler” denmektedir. Onuncu akla ise “faal akıl” adı verilmiştir.
Kitaplar insana derinlikli zevkler sunar, damarlarımızdan akar, bize akıl verir ve bizi bir nevi faal ve yoğun bir aşinalıkla sarıp sarmalar ve tek bir kitap kendi başına ruhumuza sızmakla kalmaz, fakat diğer pek çok kitabın yolunu açar ve bu şekilde içimizde başka kitaplara yönelik bir özlem uyandırır.
Sayfa 21 - Yapı Kredi YayınlarıKitabı okudu
Farabi'ye göre Faal akıl ve etkisi.
Faal akıl bilkuvve akılsalları bilfiil akılsallar, bilkuvve aklı bilfiil akıl haline getiren nedendir; akılsal kuvvet ise bilfiil akıl olma imkanına sahip olan şeydir. Akılsal kuvvet nazarı ve ameli olmak üzere iki çeşittir : Ameli aklın işlevi ,şuana ve geleceğe dair tikellerle (cuz'iyyat) ilgili fiilleri gerçekleştirmek ,nazari aklin işlevi ise insani fiilin konusu olmayan akılsalları kavramaktır..
Stoacıların insan ruhu konusundaki dogmatik öğretisi, sayesinde dünyada ki tüm yaşam olaylarını, varlık ve oluşu açıkladıkları maddeci tümtanrıcılıkla yakından ilişkilidir. Tanrı her şeydir ve bu dünyayı oluşturan her şeyin dışında bir şey değildir: Evren Tanrıdır. Böylece Tanrı, yalnızca madde değil, aynı za manda dünyanın biçimi, yaşamı ve
