Roman Hakkındaki AçıklamalarımSerencam adlı bölüm ile başlayan
Kılavuzun Pusulası , alışılmışın aksine sondan başlıyor. Mazi adlı bölüm ile geçmişe dönülüyor. Bu bölümde üniversite eğitimi için ailesinden uzaklaşarak şehir dışına giden ve tek başına bir evde yaşama tutunmaya çalışan Orkun Arıkan, gizemli rüyalar görmeye başlar ve tuhaf
Çocukken masallarla öğrenen insan, büyüdüğünde de misallerle daha iyi anlayabiliyor. Saygı duyulması gereken zekalar, güzel bir kurguyla büyük bir evreni size sunabiliyorlar. Kurmacanın bu büyülü dünyasını kullanan Tanpınar da bize, bir enstitü üzerinden dünyayı ve insanı anlatıyor.
Derinliği ve felsefesi olan bir roman, aynı zamanda oluşturduğu
Ne güzel başlamıştı hatırladınmı aşkımız
Göklere yıldızlara birdi bakışlarımız
Şimdi bir hiç yüzünden ayrıyız
Bu aşka bir nokta koydunmu sevgilim....
Her seven mesut olamazmış derler
Bazen gerçek bazen yalan söyler gözler
Bana verdiğin o kırmızı güller
Defterlerim arasında soldu sevgilim....
Buluştuğumuz yerler elbet hatırlanır
O parklar sahiller gözümde canlanır
Yalnızlığın acısı zamanla sarılır
Geçmişe mazi derler sevgilim....
Her ne kadar günümüzde geçmişe mazi deniyorsa da, tarih gerçek bir ibret aynası ve tam bir tecrübe tahtasıdır. Devlet adamları, yöneticiler ne kadar tarih bilirlerse, tarih kendi olumsuzluklarını o kadar az tekrarlar.
Anıları ağırlamakta mahirdi, anılar ne zaman kapısını çalsa kapıyı sonuna kadar açıp içeriye buyur ederdi onları. 'Mazi, farklı hatırlandığı için mi kutsaldı, yoksa sahiden geçmişe ait her şey güzel miydi?' Bunu düşündü.