Kayıp Zamanın İzinde serisinin üçüncü kitabı olan Guermantes Tarafı, önceki iki kitaba oranla okunması daha kolay fakat edebi zevki de daha düşük bir kitaptı diyebilirim.
Öncelikle bu kitapta yazar ilk iki kitapta olduğu kadar betimlemelere ve karakterin içsel yorumlarına fazla yer vermemiş. Beni etkileyen cümle sayısı ilk iki kitaba göre az oldu. Betimlemelerin fakirliği ve anlatıcının düşünce ve duygularını dile getirmeyişleri ise benim için kitaptan aldığım zevki düşürdü.
Başlarda olayların içinde olmak güzeldi; Dreyfus davası, Saint-Loup ziyreti, büyükannesimin vefatı -ki burayı Proust çok üstünde durmadan anlatmış gibime geldi ve bu beni şaşırttı- anlatıcının Guermantes düşesine olan zaafı ve aristokrasiyle tanışmasını okumak keyifli ve akıcıydı. Fakat kitabın sonlarına doğru o kadar fazla dük, kont, markiz, prens, kral ve bu unvanların hangi ailelerden gelip kimlere geçtiği ve herkesin bir şekilde -genellikle kuzen/kuzin olarak- birbirleriyle akraba olduğu bir evrene girdik ki benim aklım, aile şecerelerini anlamakta ve akılda tutmakta oldukça yetersiz kaldı. Zaten takip edebilen olmuş mudur, merak içindeyim.
Yine de kitaba haksızlık istemiyorum. Proust kendini okutan ve sizi tıka basa doyuran bir yazar. Kayıp Zamanın İzinde serisinde yarattığı evren beni oldukça içini aldı ve seriye devam ettiğime sevinmem de Guermantes Tarafı sayesinde oldu. Dönemi ve aristokrasiyi anlamak için gerçekten güzel bir kitap.
Bu arada kitabı okumadan önce Roman Polanski’nin J’accuse isimli filmini izlerseniz Dreyfus Davası’nın konuşulduğu bölümlerde hiç zorlanmadan kitabı takip edebilirsiniz.
Sodom ve Gomorra için sabırsızlanıyorum.
