Kararlı bir kedi karşısında insanoğlunun yapabileceği fazla bir şey olmadığını, sahiplerinin onların karşısında sürekli yenik düşmelerinin bir ''alın yazısı'', bir kaçınılmazlık olduğunu kendi deneyimlerimden biliyorum.
Sayfa 11 - CanKitabı okudu
Kaçınılmazlık, disiplinin sadece pasif bir alışkanlık olmadığını gösterir. İradenin kaderi çizdiğine inandırır, ki Nietzsche de özgürlük tanımını bunun üzerinden yapmıştır. Yürümedeki kaçınılmazlık, bir kez yola çıkanın gideceği yere ulaşma zorunluluğudur. İlerlemekten başka çare yoktur. Yorgunluğun ve yolun sonunda insan her zaman gideceği yere ulaşır; “Hadi bir saat daha,” demek ve, “Ha gayret!” diye düşünmek yeterlidir. Yasadır bu, değiştirilemez. Yayayken, oraya ulaşmak için yürürüz. İradenin kadere tecellisi budur....
Sayfa 126
“Sonuçta” der Nietzsche, “insan, şeylerde onlara kattıklarından başka hiçbir şey bulamaz.” Bu yüzden, eğer hayatınızı boş buluyorsanız yiyeceğiniz tükendiğinde buzdolabınızı doldurduğunuz gibi niye onu da doldurmayasınız? Çözüm apaçık ortadayken gerçeğin karşısında figan etmek niye? Fakat bu anlam teorisi sorunlu şekilde narsist görünür. Kendi kafamızın dışına hiç çıkmaz mıyız? Sahici bir anlam, ansızın karşı karşıya kaldığımızı hissettiğimiz, bize karşı direnebilen ya da bizi şiddetle geri püskürtebilen, bizi belli bir kaçınılmazlık etrafında tutan bir anlam değil midir? Eğer hayat bir anlam taşıyacaksa bu, kaprisli bir şekilde ona yansıtığımız bir şey olamaz. Hayatın, meselede kesinlikle söz hakkı olmalıdır.
Sayfa 90 - Ayrıntı YayınlarıKitabı okudu
Bilinç ve Özgür İrade sorunu: Özgürlüğün Evrimi, Daniel Dennett – Kerem Cankoçak Bizim bir özgür irademiz var mı? Özgür irademiz varsa o zaman bu belirlenmemiş bir dünyada yaşadığımız için mi? Özgür irademizi atom-altı düzeydeki kuantum belirsizliğine mi borçluyuz? Buna benzer sorular felsefe tarihini 2500 yıldır meşgul eden tartışmalar. Ama modern bilim bize bu tartışmaları artık daha ayakları yere basan bir şekilde yapmamıza, deneylerle test edilebilen argümanlar ortaya koymamıza olanak sağlıyor.
Özgür irade sorunu o kadar dallı budaklı bir mesele ki, bu tartışmada hemen hemen bütün bilim dallarından yararlanmak gerekiyor. Klasik fizikten kuantum fiziğine, istatistiksel fizikten kaos matematiğine, kimyadan biyolojiye, nöro-bilimden nöro-psikiyatriye kadar hemen hemen bütün doğa bilimlerinden yararlanmayı gerektiren bir tartışma bu. Artık yüzlerce yıllık eskimiş (ve çoğu yanlışlanmış) bilgilerle yapılan felsefi tartışmaların konuyu ileri götürmediği anlaşılmış durumda. İşte, günümüzün önde gelen felsefecilerinden Daniel Dennett’in bu kadar çok okunup tartışılmasına neden olan şey de, bu geniş bilim yelpazesini kucaklayarak felsefenin içine sokabilmekteki başarısı. Alfa Bilim dizisinden çıkan son kitabı Özgürlüğün Evrimi’nde Dennet özgür irade, belirlenimcilik, kaçınılmazlık, nedensellik gibi kavramları analiz ediyor ve felsefenin binlerce yıllık sorusuna modern bir yorum getiriyor. Yanıtı baştan verelim: evet Dennett’e göre özgür irademiz var, hatta belirlenimci bir evrende yaşadığımızı varsaysak bile özgür seçimler yapabiliriz.
"Bütün kitaplar insan düşüncesinin hapsedilip kilitlendiği birer hapishane hücresinden farksızdır Sergey.Mahkumdurlar buna.Görüyorsun işte,bu raflar demir parmaklıklara benzemiyor mu?Ölümsüzlüğe özenen insan kafası kitapları yaratırken kendine mezar kazdığını unutur aslında.Sergey böylesi nedir biliyor musun?Bir kaçınılmazlık,oğlum,insanoğlu bir isyanın sürekli olarak yenilenmesidir.İsyan dediğimiz şey ne? İnsan kafasının bir sıçrayışta bir hücreden kurtulup kendini bir başka hücreye kapatması değil mi? Daha anamızın okşayıcı boyunduruğundan kurtulmadan toplum kurallarının kucağına bırakmıyor muyuz kendimizi? Mezara kadar böyle sürüp gidiyor bu yolculuk....
Sayfa 132Kitabı okudu
İbn-i Haldun, Türk aydınları tarafından seviliyor, nedenleri var ve çok. Birisi Türk aydınını rahatlatmasında yatıyor. İbn-i Haldun, yıkılışın kaçınılmaz ve bir biyolojik zorunluluk olduğunu yazmıyor mu? Öyleyse, Osmanlı Devleti’nin yıkılışından kim sorumlu olabilir. Kaçınılmazlık varsa, sorumluluk yoktur, değil mi? Kaçınılmazlık varsa, çare aramaya gerek var mı?
Sayfa 96
Şu örneği değerlendirelim. Bu, itfaiye, polis ve ordu gibi belli işlere girişteki ağırlık ve boy kurallarıyla ilgilidir. Bu kurallar, resmen cinsiyeti dikkate almaz. Ama erkekler normalde kadınlardan daha uzun ve ağır olduğu için, bu kurallar birçok kadının bu görevler için başvuruda bulunmamasını sağlamaya yarar. Bu tür kurallar genelde işde kullanılan teçhizatın belli bir uzunluğu ya da gücü gerektirdiği, dolayısıyla bu kuralların iş için geçerli zorunluluklar olduğu gerekçesiyle savunulur. Ancak teçhizatın neden 1.60’lık insanlar için değil de örneğin 1.75’lik insanlar için tasarlandığını sormak zorundayız. Elbette yanıt, bu teçhizatı tasarlayan insanların, teçhizatın erkekler tarafından kullanılacağını düşünüp erkeklerin ortalama boy ve kilosuna göre tasarım yaptıklarıdır. Ama bu bir zorunluluk, bir kaçınılmazlık değildir. Aynı teçhizatı daha ufak tefek insanlara göre de tasarlamak mümkündür. Örneğin erkeklerin geleneksel olarak Batı’daki hemcinslerinden kısa olduğu Japonya’da ordu ve itfaiye teçhizatı daha kısa ve daha hafif insanlara göre tasarlanmıştır. İkinci Dünya Savaşı’nı yakından bilen hiç kimse, bunun Japon ordusunun verimliliğini düşürdüğünü ileri süremez. Cinsiyet eşitliği, kadınların da bu işi alabileceği düşünülerek işin yeniden tasarlanmasını gerektirir.
Sayfa 526
Tanımadığım insanlar öldüğünde üzülmemin sebebi, sanırım zamanın akışının somut hali, yani beni üzen sıranın biraz daha sevdiklerime yaklaştığı kaçınılmazlık.