İki Dirhem Bir Çekirdek
İskender PalaAnlatımı güzelleştirmek, savunulan fikir ve düşünceyi daha etkili kalmak daha etkili kalmak üzere her dilde kalıplaşmış bazı sözler bulunur. Atasözleri, dua ve temenni cümlecikleri, sövgü ve ilençler, bilmece ve tekerlemeler… Bu tür kalıplaşmış sözler arasında, dilin bünyesinde en sık rastlanılanlar ise deyimdir. Dilin bünyesinde kalıplaşmış ve kökleşmiş olarak değişmeden kullanılan deyimler, hiç şüphe yok ki anlatıma canlılık ve güç katarlar. Bu sayede düşüncelerin ve olayların muhataba daha etkili biçimde yansıtıldığı bir gerçektir.
Bazı kişilerle ilgili anılar ve hikâyeler, tarihten alınmış olaylar, ve. Deyimlerin ortaya çıkış nedenleri arasında ön sıraları paylaşırlar. Bu bakımdan deyimlerin kaynaklarını arayıp bulmak, oldukça meşakkatli bir iştir. Bazen rastgele bir sayfada, bazen bir dipnotta, bazen de hiç ummadığınız bir el yazması sayfasında bir deyimin ortaya çıkış hikâyesiyle karşılaşmak mümkündür.
Deyimlerimizin ortaya çıkış hikâyelerini bilmenin, dilimizin kültüre yansıyan yüzüne bir renk katacağı kesindir. Umarız, bu konuda daha geniş araştırma yapacaklar için bu küçük kitap bir başlangıç olur.
(Tanıtım Bülteninden)
212 sayfa · İlk Yayın Tarihi: 3 Ekim 2002
Yorumlar ve İncelemeler
İskender Pala'nın 2011 yılında yayımlanan İki dirhem bir çekirdek adlı eseri;
98 deyimin ortaya çıkış hikayelerinden, dilimize nereden geldiklerinden bahsediyor.
Yıllardır merak ettiğim kalıplaşmış sözcüklerin nasıl oluştuklarını öğrendikçe şaşkınlığımı gizleyemedim.
Bir yandan yeni deyimler hakkında bilgiler okurken, diğer yandan bildiğimizi sandığımız çoğu deyimin yanlış kullanıldığını ve yanlış telaffuz edildiğini bu eser sayesinde fark etmiş oldum.
Kalemi her ne kadar ağdalı bilinse de -ki Divan Edebiyatı üzerine çalışmalar yapan bir yazar için normal olduğunu düşünüyorum- bu eseri için aynı şeyi pek söyleyemeyeceğim. Gayet akıcı, yalın ve kendine has içten bir anlatımı vardı.
Bu kadar detaylı ve güzel bilgiyi tek tek araştırmak, bulmak zor olacağından kitaplığınızda böyle bir eserin olmasına izin vermelisiniz.
*Yalnız, roman türü olmadığı için bir seferde okumak yerine sindirerek okumanızı ve not almanızı tavsiye ederim. 
İskender Pala 
İki Dirhem Bir Çekirdek
Şuraya ‘İki Dirhem Bir Çekirdek’ tadında bir kitap bırakayım...İki Dirhem Bir Çekirdek ;
Öncelikle ‘deyim’ kelimesinin sözlükteki açıklamasını paylaşmak isterim:
‘Deyim’; anlatıma akıcılık ve çekicilik katan, çoğunun gerçek anlamından ayrı bir anlamı bulunan, genellikle iki ya da daha fazla kelimelerden oluşan söz gruplarına denir. Eskiler buna ‘tabir’ de derlerdi..
Bu kitapta İskender Pala Türkçemizde yer alan deyimlerden 99 tanesini, nerden geldiğini, neden öyle dendiğini, ortaya çıkış hikayelerini kaleme almış.
Kitapta Osmanlı harfli kaynaklarda rastlayıp derlenilen deyimlere de yer verilmiş. (İçlerinde ‘Cemazi yülevvelini bilmek’ deyiminin hikayesi benim favorim).
Deyimler çoğu zaman yaşanmışlıklardan doğmuştur aslında..
Roman türü olmadığı için, bir anda kitabı bitirmenize gerek yok. Başucu kitabı yapıp ara ara da okuyabilirsiniz.
Kitaptaki deyimler kısa kısa anlatıldığı için sıkmıyor. Hepsi kültür ve bilgi olarak hafızanızda yer edecek. Türkçemizin ne zengin bir dil olduğunu da anlayacaksınız. Çok emeklerle hazırlanmış güzel bir eser, okuyun derim...
Yazar Hakkında
İskender PalaYazar · 103 kitap
İskender Pala, 8 Haziran 1958 tarihinde Uşak‘ta Kayaağılı köyünde doğmuştur. Uşak Cumhuriyet ilkokulunda okudu. Kütahya Lisesi’nden mezun oldu. 1979 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Lisans tez çalışması Câmiu’n-Nezâir’dir. Yine İstanbul Üniversitesi’nde “Aşkî, Hayatı, Edebî Şahsiyeti ve Divânı” konusunda Doktora çalışması yaptı. 1983 yılında Doktorasını tamamladı.
1983 yılında Divan edebiyatı dalında doktor, 1993 yılında İstanbul Üniversitesi‘nde doçent ve 1998 yılında Kültür Üniversitesi‘nde profesör oldu. Ortaokul ve liseler için Türkçe ve Edebiyat ders kitapları yazdı. Denemeler, hikayeler, fıkralar ve edebiyat araştırmacısı olarak çeşitli ansiklopedi ve dergilerde bilimsel ve edebi makaleler yayımladı. Düzenlediği Divan Edebiyatı seminerleri ve konferansları geniş kitleler tarafından takip edildi.
1979-1982 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji seminer kütüphane memurluğu yaptı. Hayatının ilerleyen dönemlerinde çeşitli sebeplerden dolayı askerlik mesleğini tercih eden İskender Pala, öğretmen subay olarak 1982 yılında Deniz Kuvvetleri Komutanlığına girdi. 14 yıl 7 ay görev yaptıktan sonra 1996 yılında TSK‘dan ihraç edildi.
1982-1984 yılları arasında Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Deniz Lisesi Komutanlığı’nda teğmen, 1984-1986 yılları arasında Üsteğmen olarak görev yaptı.
1986-1987 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesi’nde part-time Türk Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi olarak çalıştı.
1987-1994 yılları arasında Yüzbaşı olarak, Dz.K.K.lığı Tarihi Deniz Arşivi kuruluş ve faaliyetleri görevinde çalıştı.
1994-1996 yılları arasında Tarihi Deniz Arşiv Araştırmaları ve Dz.K.K.lığı yayın faaliyetlerinin yürütülmesi görevinde çalıştı.
1996-1997 yılları arasında Öğretim yılı, MSÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Eski Türk Edebiyatı öğretim üyesi ve İSAM redakte kurulu üyeliği yaptı.
1997 yılında Öğretim yılında İstanbul Kültür Üniversitesinde öğretim üyesi olarak çalışmaya başladı. Aynı zamanda Uşak Üniversitesi öğretim üyesidir.
İskender Pala, 1980 yılında F. Hülya Avcı ile evlendi. Hilye Banu, Elif Dilasa adında iki kızı, Alperen Ahmet adında bir oğlu vardır.
Ödülleri :
1989 – Türkiye Yazarlar Birliği dil ödülü, (Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü)
1990 – AKDTYK Türk Dil Kurumu ödülü, (Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü)
1996 – Türkiye Yazarlar Birliği inceleme ödülü, (Şairlerin Dilinden)
2001 – Aydınlar Ocağı Kayseri Şb. Yılın Edebiyat Adamı ödülü,
2001 – YTB Uşak Halk Kahramanı ödülü,
2003 – “Babil’de Ölüm İstanbul’da Aşk” Yılın Romanı Ödülü
2013 – Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü,
Türk Patent Enstitüsü Marka Ödülü
