Son Ada
Zülfü Livaneli
Yorumlar ve İncelemeler
"Vasat insanların var olmak için düşmana ihtiyacı vardır."
Yazar 
William Saroyan'ı çok severim ve hümanist yanını her zaman kendime örnek alırım.
"Dünya, masumların faziletini, huzurunu ve parasını çalmak için planlar yapan kafalarla doluydu. İnsanlara çok fazla güvenmek doğru değildi." diyordu bir kitabında. Sonra
"Bakışlarıyla 'ben senin kardeşinim' diyenlere karşı dikkatli olun. Bir yerlerinde mutlaka bir hançer gizlidir."
Size barış vadedenler mutlaka evinize ateş düşürür.
O vasat insanların düşmanı bir martı olabilir, yeri gelir bir orman, bir ağaç, bir düşünce, bir şiir, bir kitap.. Kısacası var olmak için birer düşman yaratırlar. Bazen çıkarları gereği düşmanlarıyla kol kola olabilirler bu onlara haktır. Çünkü onlara inanacak kadar ahmak olan o insanlara bunlar müstehaktır.
"Sadece bir insan" cenneti cehenneme çevirebilir, kardeşi kardeşe kırdırabilir, bir ormanı çöle çevirebilir. Hatta bunu yasalar ve demokrasiyle bizim isteğimizle bile yapabilir.
